Arsenik Zehirlenmesi
Arsenik Zehirlenmesi;
Arsenik içeren;
Herbisidler, tarımda kullanılan insektisidler, rodentisidler, Salyangoz, sümüklü böcekleri toplamak için bırakılan ilaçlar, orman ürünleri endüstirisinde kullanılan maddeler, ahşap koruyucular, meyve ve pamuk yapraklarının dökülmesinde kullanılan ilaçlar, bahçeçilikte kullanılan spreyler ve çeşitli kimyasal endüstri atıkları vb.
İnorganik arsenikler; Arsenic trioxide, sodium arsenit ve arsenatlar vb.
Organik arsenikler; Monosodium methanearsonate, disodium methanearsenate, thiacetarsamide vb.
İnorganik bileşikler daha toksiktir. Bu bileşiklerin alınma yolu genellikle ağız, nadiren de deri yolu ile şekillenir. Genellikle kaza ile veya bu bileşikleri fazla miktarda alma sonucu az rastlanır. Arsenik en çok sindirim sistemi duvarını, karaciğer, böbrek, dalak ve akciğerleri etkiler.
Klinik Semptomlar;
Perakut;
- Çoğu kez ani ölüm şekillendiğinden ölü bulunması
- Bazen de 3-4 saat içinde klonik konvulsiyonlar ve ishal görülebilmesi
Akut;
- Arsenikli madde alındıktan 1-2 gün sonra şiddetli sancı, yerinde duramama, inleme
- Salivasyon, diş gıcırdatması, bazen kusma ve daha sonra ishal
- Halsizlik, titreme, inkoordinasyon, ataksi
Subakut;
- İştahsızlık, depresyon, şiddetli susuzluk, poliüri, takiben anuri
- Mukus ve kan içerebilen sulu ishal
- Hareket etmede isteksizlik, kas titremesi, inkoordinasyon
- Arka ayaklarda paresis, konvulsiyon, son dönemde koma
Kronik;
- Zayıflama, süt veriminde düşüş, kuru ve seyrek kıl örtüsü, iştah azalma, yem seçme, halsizlik
- Merme, yanak mukozasında kırmızılık, ülser
- Konjuktiva ve mukozalarda kızarılık, göz kapaklarında ülser
Ayırıcı Tanı;
- Eksitasyon bulgularının olmaması ile Kurşun Zehirlenmesi ‘nden
- Yüksek ateşin olmaması ile Salmonellosis ‘den
- Yüksek ateşine, lenfadenotapi ve gözlerde keratitis görülmemesi ile CGB ‘den
- Yüksek ateş, ağız mukozasında diş etleri, dilde ülserlerin bulunmaması ile Mucosal Disease ‘den
- Anamnez ve beslenme şartları ile Tuz Zehirlenmesi ‘nden
- Kanlı kusma ve ağızda erozyonlar olmaması ile Civa Zehirlenmesi ‘nden
- Mukoza ve konjuktivalarda kızarıklık ve ödem bulunması ile İntestinal Parazitizm ‘den
Sağaltım;
Ağız yolu ile alınmışsa tuzlu, yağlı sürgüt ve tibbi kömür (1-4 g/kg) verilmesi. En iyi antidotu BAL (dimercaprol) olup, özellikle organik bileşiklere etkilidir. 3-4 mg/kg dozunda im. yolla , gerektiğinde 4 saatte tekrarlanabilir. Spesifik olan diğer bir ilaç %20 ‘lik thioctic asid solusyonu 50 mg/kg im G3K veya sık kullanılan diğer ilaç sodyum tiyosülfat 15-30 g dozunda 150-200 ml su ile oral yolla ,daha sonra 6 saat ara ile tekrar verilir. Sıvı elektrolit takviyesi yapılmalıdır.
Korunma;
Etiyolojik nedenlerde uzak tutulmalıdır. Hayvanlar herbisid uygulanan tarlalara sokulmamalıdır. Arsenik içeren herbisid ve insektisidlerin yerine diğer alternatifleri kullanılmalıdır.