Kuşların gut enfeksiyonu, protein metabolizması, amonyağın başlangıçta glutamata ve sonra ksantin oluşumu için purin sentez yoluna dahil olan glutamin, glisin ve aspartata dönüştürülmesi olarak görülür. Bu dönüşüm ürik asit oluşturmak için karaciğerde ksantin oksidaz tarafından metabolize edilir. Bu süreç esas olarak karaciğerde ve az miktarda böbreklerde görülür. Bu ürik asit formu, amonyak, sodyum veya potasyum iyonları ile çözünebilir tuzlar (üratlar) oluşturur. Kan yoluyla proksimal tübül tarafından % 80 aktif olarak salgılanacağı (geri kalan kısım glomerulus tarafından süzülür) böbreklere taşınır.
Glukoz, amino asitler, az miktarda üre ve elektrolitler glomerüler filtratta plazma ile aynı konsantrasyonda bulunur, ancak bunların çoğu (üre hariç) hipotonik idrar üretmek için proksimal tübülde rezorbe edilir. Filtrat daha sonra toplayıcı kanallara ve üretere geçer az miktarda üre ile hipotonik idrarda ürik asitten süper doymuş kolloidal süspansiyon oluşur. Bu süspansiyon kloakaya ulaştığında ürik asit ve amonyak kuşun dışkısına (üratlar) geçer, idrar ise rektal mukozada yoğunlaşacağı rektuma geriye akar.
Böbrek hastalığı, dehidratasyon, üreter veya kloaka tıkanıklığı gibi bir şey ürik asit atılımını bozar. Ürik asit kan seviyelerinin yükselmeye başladığı görülür (hiperürisemi). Ürik asit proksimal tübüller tarafından aktif olarak salgılandığı için, renal fonksiyonun en az % 70’i kayboluncaya kadar hiperürikemi ortaya çıkmaz. Seviyeler yeterince yüksek olduğunda (> 600 umol/I), sodyum üratın plazmada çözünürlüğü fazlalaşır. Monosodyum ürat kristali çökeltilir. Yazarın klinik izlenimi kandaki ürik asit seviyelerinde keskin bir artışa neden olan akut böbrek hastalığının visseral gut ile sonuçlanmasının daha muhtemel olduğu, daha yavaş (daha kronik böbrek hastalığı ile) bir artışın ise eklem gutuna yol açtığıdır.
Viseral gut, ürik asitin perikardiyum, karaciğer ve dalak yüzeyinde beyaz bir tabaka olarak birikmesidir. Bu birikintiler gastrointestinal sistemin lamina propriyasında, kaslar, kalp ve böbrek içinde bulunur, Ürat kristalleri dokulara mekanik hasar verir ve bu da viseral guttan etkilenen kuşlarda sıklıkla görülen ani ölümlere neden olabilir. Diğer taraftan artküler gut, eklemlerin sinoviyal kapsüllerde ve tendon kılıflarında ürat birikiminden kaynaklanır. Bu ekstremitelerin daha soğuk olmasının çökelmeyi teşvik etmesi ve kan ürik asit seviyelerinde daha yavaş bir artışın katkısı sonucudur. Ürat kristalleri tarafından provoke edilen yoğun inflamatuvar reaksiyon şişlik ve ağrıya neden olur,
Kuşların Gut Enfeksiyonunda Klinik Belirtiler
Viseral gut olan birçok kuş önceden tarif edilen böbrek hastalığının erken belirtilerini gösteren saatler veya günler içinde ölmüş ya da ölmek üzere iken görülür. Bazen, kuşlar ürik asit birikintileri subkutiküler dokularda görünecek kadar uzun yaşayacaklardır. Artiküler gut olan kuşlarda sıklıkla topallık bulunur.
Poliüri, polidips ve kilo kaybı yaygındır. Yakın fizik muayenede ayak parmaklarında, bacak ve bazen kanatların eklemlerinde şişlikler görülür. Bu şişlikler genellikle deri altında görülebilen beyaz birikintilerle ilişkilidir. Eğer şişlikler ayak parmağı ekleminde ise etkilenen ayak (lar) genellikle açık tutulur, kuş tüneğe tutunamaz. Her iki ayak da etkilenirse topallık ayaktan ayağa değişir.
Hastalığın Teşhisi Nasıl Yapılır?
Viseral gut sıklıkla nekropside yapılan bir tanıdır. Viseral organ yüzeylerindeki beyaz tortulardan alınan impresyon sıvapları tipik iğne şeklindeki ürik asit kristallerini gösterir. Suda çözünebilmeleri nedeniyle üratlar formalin içinde çözülür ve bu nedenle kristalin form geleneksel olarak sabitlenen dokuda görülmez. Bununla birlikte, üratlar Gomori’nin metenamin gümüş doyurma tekniği kullanılarak alkolle sabitlenmiş dokuda görülebilir.
Böbrek hastalığının (hematoloji, biyokimya, ağır metal testi ve radyoloji) teşhisi için daha önce tarif edilen tanısal testler, hem viseral guttan şüphelenilen canlı kuşlarda hem de eklem gutu görülenlerde kullanılır.
Şişmiş eklemlerden ince iğne aspiratları tipik olarak steril bir piyogranülomatöz infiltratla çevrelenmiş ürik asit kristallerini ortaya çıkarır. Alternatif olarak murexide testi, şüpheli malzemenin az bir miktarının bir lam üzerine yerleştirilmesi ve nitrik asit ile karıştırılmasıyla gerçekleştirilebilir. Karışımı buharlaştırmak ve/veya kurutmak için bir alev kullanılır. Materyal soğuduktan sonra üzerine bir damla konsantre amonyak eklenir. Numine içindeki üratlar leylak renginde görünür.
Gut Hastalığının Tedavisi Nasıl Yapılır?
Sağaltım için mutlaka Veteriner Hekim ‘inize başvurun. Burada yazılan tedaviler bilgi amaçlıdır. Burada verilen bilgilerle tedavi edilmeye çalışılan hastanın oluşabilecek olumsuz tüm sonuçlar için hiçbir sorumlukluk kabul edilmez.
Daha önce tarif edildiği gibi sıvı tedavisi, A vitamini, allopurinol ve kolşisin hem viseral hem de artiküler gut için ilk uygulanacak ilaçlardır. Allopurinol ve kolşisin, hiperürikemi ve şişlik düzelinceye kadar devam etmelidir. Ek olarak gut hastası olan kuşlar için analjezi sağlanmalıdır. NSAID’ler genellikle böbrek hastalarında kontrendike olduğundan opioidler kullanılmalıdır.
Gerekirse eklemlerin etrafındaki gut tortuları şişlik üzerinde küçük bir ensizyon yaparak ve ürat materyalini açığa çıkararak dikkatli bir şekilde uzaklaştırılabilir. Hem ağrılı hem de kanlı bir işlem olduğu için hastaya anestezi uygulanır ve ensizyon üzeri bandaj konularak ikincil enfeksiyon önlenir.
Hastalığın Prognozu Nasıldır?
Viseral gut veya eklem gutu olan kuşların prognozu şüpheli veya kötüdür. İlerlemiş artiküler gutlu kuşlar da sıklıkla şiddetli ağrı ortaya çıkar ve kuşun sahibi ve veteriner hekim kuşun yaşam kalitesi hakkında birlikte karar verirler.
Kaynakça
