Koyun ve Keçilerde burun kurdu, Koyunlarda, bazen de keçilerde burun kurdu (Oestrus ovis) geçmiş yıllarda daha büyük bir sorundu. Etkin antelmentikler sayesinde son yıllarda belirgin şekilde bir azalma gözleniyor.
Oestrus ovis bir sinek larvasıdır. Diptera (çift kanatlı) ailesinden sineklerin larvası burun ucundan göç ederek koyunların burun boşluğuna ve sinüslere giderler. Larvalar burundaki havanın geçiş yollarını kapatırlar. Sarımsı, gri-kahverengi renkteki bu larvalar (kurtçuklar) koyunlarda soluk alma güçlüğü, burun akıntısı ve sinüzite yol açarlar. Burun içindeki tahriş dolayısıyla ikincil bakterilerin hastalık oluşturmasına da sebep olurlar. Bu hastalığa ‘’Oestrosis’’ adını veriyoruz.
Yetiştiriciler arasında ‘’burun kurdu’’ adı verilen bu hastalık bazen beyinde de sorun oluşturabilir. Böyle durumda sersem yürüyüş, sallantılı yürüyüş, koordinasyon bozukluğu, ataksi ortaya çıkar. Bu belirtiler ‘’yalancı delibaş’’ olarak adlandırılır. Hatta delibaş hastalığının tedavisinde etkin olmadığı halde İvermektin etken maddeli ilaçlar kullanıp, delibaş hastalığını tedavi ettiğini sananlar bile olmuştur.
İvermektin etken maddeli ilaçlar ve benzerleri gerçekten burun kurdu üzerinde gayet etkilidir. Burun kurdu istilası verim düşüklüğüne ikincil olarak zatürreye (pneumoni) ve hatta ileri vakalarda ölüme sebep olabilir.
Hastalıkta bol miktarda burun akıntısı olduğu için ‘’sümüklü burun, sümüklü koyun’’ hastalığı da denilmektedir. Hastalıkta tıksırık, baş sallama gayet belirgin bulgulardır. Bazı larvalar sinüslerde ve burun boşluğunda ölürler. Ölen larvalar kireçlenerek orada kalırlar ve hava yollarını tıkarlar.
Larvalar beyin zarı yangısına bile yol açabilecek kadar büyük zararlar ortaya çıkarabilirler. Solunum güçlüğü ve şiddetli burun akıntısı olduğunda burun kurdu (oestrus ovis) ten şüphe edilmelidir.
ML (Makrosiklik Lakton) grubu antelmentikler, İvermectin, Abamektin, Moksidektin etken maddeli ilaçlar tedavide ve korumada başarıyla kullanılır.
Sineklenen koyunların burun ucuna larva bırakmalarını önlemek için sinek mücadelesine önem verilmelidir.
