Üst Logo - VetRehberi
  • Pet
    • Köpekler
    • Kediler
    • Egzotik Hayvanlar
    • Kemirgenler
    • Evcil Kuşlar
  • Çiftlik
    • Atlar
    • Sığırlar
    • Koyunlar
    • Keçiler
    • Kanatlı
  • Arı
  • Vet
    • Veteriner Hekimlik
    • Veteriner İlaç Rehberi
      • Antibiyotikler
      • Antiparazitler
      • Antiseptikler, Dezenfektanlar
      • Aşılar
      • Hormonlar
      • Klinik İlaçlar
      • NSAİDs
      • Vitamin, Mineral, Aminoasit
    • Veteriner Sözlük
    • eBooks
    • Biyoloji
    • Gıda Güvenliği
    • Kongreler, Fuarlar
    • Programlar
    • Zoonoz Hastalıklar
  • Yaban Hayatı
  • SORU-CEVAP
  • Galeri
SORU SOR
No Result
View All Result
Alt Menü Logo - VetRehberi
  • Pet
    • Köpekler
    • Kediler
    • Egzotik Hayvanlar
    • Kemirgenler
    • Evcil Kuşlar
  • Çiftlik
    • Atlar
    • Sığırlar
    • Koyunlar
    • Keçiler
    • Kanatlı
  • Arı
  • Vet
    • Veteriner Hekimlik
    • Veteriner İlaç Rehberi
      • Antibiyotikler
      • Antiparazitler
      • Antiseptikler, Dezenfektanlar
      • Aşılar
      • Hormonlar
      • Klinik İlaçlar
      • NSAİDs
      • Vitamin, Mineral, Aminoasit
    • Veteriner Sözlük
    • eBooks
    • Biyoloji
    • Gıda Güvenliği
    • Kongreler, Fuarlar
    • Programlar
    • Zoonoz Hastalıklar
  • Yaban Hayatı
  • SORU-CEVAP
  • Galeri
SORU SOR
No Result
View All Result
Mobil Logo - VetRehberi
No Result
View All Result

Ana Sayfa » Çiftlik » Sığırlar » Hayvanlarda Şap Hastalığı

Hayvanlarda Şap Hastalığı

Vet. Hek. Üveys Becerman by Vet. Hek. Üveys Becerman
21/09/2023
in Keçiler, Koyunlar, Sığırlar
0
Hayvanlarda Şap Hastalığı

Görsel Kaynak: The center for food security and public health

PAYLAŞTWEETLEPAYLAŞPAYLAŞ

Hayvanlarda Şap Hastalığı Nedir?

Şap hastalığı, evcil veya yabani tüm çift tırnaklı hayvanlarda görülebilen, kronik durumlarda zayıf ve yavru hayvanlarda ölüme sebebiyet veren, genellikle et, süt ve iş gücü kaybına sebep olan viral bir hastalıktır. Hastalığın mortalitesi düşük olmasına karşın yüksek morbiditeye sahiptir. Bunun anlamı, öldürücü olmamakla birlikte sürü içerisinde veya bölgede hızla yayılır anlamı taşır.

Besicilikte Besleme İpuçları

Sığırlarda Leptospirosis

Her ne kadar zoonoz kabul edilse de insanlara bulaşma yok denecek kadar azdır. Halk arasında tabak veya dabak olarak adlandırılır.

Şap Hastalığının Epidemiyolojisi ve Bulaşması

Şap hastalığı virüsü, picorna virüsler grubu içinde Aphtovirus alt grubunda olup, virüsün bilinen (A, O, C, Sat 1, Sat 2, Sat 3 ve Asia 1) isimlerinde 7 adet serotiplerinin yanında, yaklaşık 64 farklı alt tipi mevcuttur.

Türkiye’de en çok görülen serotipler A, O ve Asia-1 serotipleridir.

Şap virüsü, enfekte hayvanlarla doğrudan temas yoluyla veya enfekte hayvanlardan salgı veya salgılarla (meni ve süt dahil) dolaylı temas yoluyla veya mekanik vektörler (insanlar, atlar, köpekler, kediler, kuşlar, araçlar) veya kara veya hava yoluyla bulaşır.

Virüs, klinik belirtiler gelişmeden önce süt ineklerinde süte bulaşır, bu nedenle virüsün çiftlikten çiftliğe ve inekten buzağıya çiğ süt yoluyla yayılma olasılığı vardır.

Virüs pastörizasyondan kurtulabilir (yüksek sıcaklık kısa süreli, ultra yüksek sıcaklık, laboratuvar pastörizasyonu); sütün lipid bileşeni, ısıtma sırasında virüsü korur.

Şap virüsü saman ve saman yataklarında 20 haftaya kadar, kuru maddede üzerinde yazın 14 güne kadar, kışın 6 aya kadar, idrarda 39 güne kadar ve toprakta 3 gün yaşayabilir.

Şap Hastalığının Patogenezi

Etken vücuda alındığı bölgede primer aft denilen ilk lezyonları oluşturur. Daha sonra çok katlı epitelin stratum spinosum hücrelerine yerleşir ve burada ürer. Ürediği hücrelerde öncelikle hidropik dejenerasyon başlar ve zamanla hücreler ölerek içi sıvı dolu veziküller oluşmaya başlar. Stratum basale katmanı sağlam olduğu için lezyonlarda kanama görülmez.

Lezyonlar sıklıkla dil, ağız boşluğu mukozası, gingiva (dişeti), yanak mukozası, tırnak arası ve meme dokusunda görülür.

Ağızda oluşan kesecikler dil hareketleri ve çeşitli nedenlerle patlar buna bağlı olarak ağız içi bölgesinde kızarıklık, Yem yememe, Ağızdan salya akması, dilin soyulması, dilin dışarı çıkması görülür.

Bazen yakın veziküller birleşerek bulla adını alır ve daha büyük hale gelirler.

Taşıyıcı durumdaki sığırlarda 3.5 yıla, koyunlarda 9 aya ve mandalarda 4 yıla kadar yaşayabilirler. Etken kuluçka dönemini (sığırlarda min. 2-7, Koyunlarda 1-6 gün) bitirdikten sonra;

  • Yüksek ateş (40-41 °C)
  • Durgunluk, iştahsızlık,
  • Süt verimi kaybı,
  • Sürüden geri kalma.
  • Ağız, ayak ve tırnak arası bölgesinde veziküller görülebilir. Tırnak arasında oluşan yaralar, kızarıklık, apse ve ilerleyen dönemlerde tırnak düşmesi görülebilir.
  • Dilde soyulmalar başlar,
  • Meme yangıları sebebiyle
    • Hayvan buzağının emmesine dahi izin vermez,
    • Ağrı çeker,
    • Sağımı reddeder,
    • Süt verimi düşer,
    • İlerleyen dönemlerde mastitis görülebilir.

Koyun ve keçilerde klinik belirtileri büyük ölçüde belirsiz olabilir. Bununla birlikte, topallık genellikle koyun ve keçilerde gözlenen Şap enfeksiyonunun ilk klinik belirtisidir.

Buzağı, kuzu ve oğlaklar da hastalık belirtileri tam olarak görülmeden ani ölümlere rastlanabilir. Bunun sebebi etkenin doğrudan myokard hücrelerine yerleşerek perakut/akut myocarditis’e neden olmasıdır.

Hayvanlarda Şap Hastalığı Tedavisi, Kontrolü ve Önlenmesi

Normalde hastalığın bulunmadığı bölgelerde, hastalığın kontrolü tipik olarak tüm hayvanların enfekte olmuş tesislerde itlaf edilmesiyle denenir ve virüsün yayılma riskini azaltmak için hayvan hareket kontrolleri uygulanır.

Hem normal olarak Şap hastalığı olmayan bölgelerde hem de endemik bölgelerde, hastalığın yayılmasını sınırlamak için salgınlar çevresinde aşılama kullanılabilir.

Enfekte Hyavanların Tedavisi

Enfekte hayvanlar için tedavi yok. Ağız ve ayakların sodyum bikarbonat (yemek sodası) solüsyonu ya da sirkeli suyla silinmesi yararlı olabilir.

Korunma Tedbirleri

Mümkün olduğunda dezenfekte olmadan ahırlara girilmemelidir. Ahırlar hafif asitli veya alkali bir dezenfektan ve fümigasyon ile temizlenmelidir.

Hayvanların devamlı bağlı kaldığı ahırların yanında yeni alınan hayvanların bağlanacağı ayrı bir bölüm inşa edilmelidir.

Bakıcıların ahıra girerken özel elbise ve çizme giymeleri sağlanmalı ve başkalarının ahıra girmelerine izin verilmemelidir.

Bakıcıların veya hayvanların ahıra giriş-çıkışta üzerine basacakları dezenfektanlı paspasların kapı önlerinde bulunması gerekmektedir.

Sağımlardan önce ellerin, memelerin ve sağım ekipmanlarının her seferinde dezenfeksiyonuna titizlikle dikkat edilmelidir.

Hayvanlar sistemli olarak şap hastalığına karşı koruyucu olarak aşılatılmalıdır. Bölgeye yeni getirilen hayvanların hastalığı taşıyıp taşımadığı takip edilmelidir.

Aşısız hayvanlar ahıra sokulmamalıdır.

Hastalıktan şüpheli hayvanlar hemen ayrı bir ahıra alınmalıdır.

Hasta hayvanla ilgilenen bakıcı diğer ahırlara girmemeli, giydiği elbise ve çizmeler o ahırda kalmalıdır.

Hasta hayvanın bulunduğu ahırdan çıkarılan artık yem ve altlıklar derhal yakılmalıdır.

Hayvanların ve hayvansal ürünlerin ticaret ve hareket kısıtlamlar getirilmelidir.

Normalde Şap hastalığının bulunmadığı ülkelerde, enfekte hayvanların ve enfeksiyon kapma riski yüksek olanların itlaf etme işlemi yapılır.

Toplu itlaf yapıldığında, enfekte olmuş karkasları yakma, gömme veya enfekte olmuş tesislerde veya yakınında işleme yoluyla imha edilmelidir. Virüsün mekanik olarak yayılmasını önlemek için kemirgenler önlenmeli veya öldürülmelidir.

İhbari mecburi bir hastalıktır. Görülmesi durumunda Tarım ve Orman Bakanlığının Hayvan Sağlık Şube Müdürlüklerine haber verilmesi gereklidir.

Kaynak: 1-Şap Enstitüsü (Türkiye Tarım ve Orman Bakanlığı yayınları) 2-KKGM (Şap Hastalığı Mücadele)

Tags: bovine fmdDabakdabak hastalığıFMDFoot and Mouth Diseasekeçi hastalıklarıkeçilerde fmdKeçilerde Şapkoyun hastalıklarıkoyunlarda dabakşap hastalığışap hastalığı nedirşap hastalığın belirtilersheep fmdsığır hastalıkları

Bir yanıt yazın Yanıtı iptal et

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Footer Logo

VetRehberi, Veteriner Hekimlik mesleği, hayvan sağlığı, hayvan hastalıkları, hayvan beslenmesi, hayvan ırkları, ebooks, sözlük, veteriner ilaçlar, yaban hayatı hakkında içerik yayınlayan ve soru-cevap ile hayvanlarınızın sorunlarına cevap veren bilgi platformudur.

İNCELEME

Bambino Kedi Irkı ve Özellikleri

Pug Köpek Irkı

Labrador Retriever Köpek Irkı

Brazilian Shorthair Kedi Irkı ve Özellikleri

California Spangled Kedi Irkı ve Özellikleri

Ege Kedi Irkı ve Özellikleri (Aegean Cat)

American Shorthair Kedi Irkı ve Özellikleri

SON YAZILAR

Avipro Precise

Agita 10 WG

Advantage Multi Köpek

Advantage Multi Kedi

Teniakill

Merazuril

Levazanid Oral Süspansiyon

GÜNCEL SORULAR

  • Kedi Ağız içi enfeksiyon
  • Köpeğimin tüy sorunu
  • Kedi poposu kan
  • Kedim kusmaya çalışıyor ama çıkaramıyor
  • Kedi kısırlaştırma dikişi
  • 2 gun sonra eve dönen kedi
  • Köpeğim ip yuttu
  • Kuşlarda obezite sorunu

Google Play'den Mobil Uygulamamızı İndirinApp Store'den Mobil Uygulamamızı İndirinHuawei AppGallery'den Mobil Uygulamamızı İndirin

  • Hakkımızda
  • Yazarlar
  • Yazar Başvurusu
  • Yazı Gönder
  • Reklam
  • Gizlilik
  • İletişim
  • Veteriner Malzemeleri

© 2025 VetRehberi.com – 12.12.2016

Beşeri hekimlik insan içinse Veteriner Hekimlik insanlık içindir...

Vet. Hek. Dursunali ŞİMŞEK

No Result
View All Result
  • AnaSayfa
  • Pet
    • Köpekler
    • Kediler
    • Evcil Kuşlar
    • Egzotik Hayvanlar
    • Kemirgenler
  • Çiftlik
    • Atlar
    • Sığırlar
    • Kanatlı
    • Koyunlar
    • Keçiler
  • Arı
  • Vet
    • eBooks
    • Gıda Güvenliği
    • Kongreler, Fuarlar
    • Programlar
    • Veteriner Hekimlik
    • Veteriner İlaç Rehberi
      • Antibiyotikler
      • Antiparazitler
      • Antiseptikler, Dezenfektanlar
      • Aşılar
      • Hormonlar
      • Klinik İlaçlar
      • NSAİDs
      • Vitamin, Mineral, Aminoasit
    • Veteriner Sözlük
    • Zoonoz Hastalıklar
  • Yaban Hayatı
  • Soru-Cevap
  • Galeri
  • Hayvancılık
  • İletişim
    • Hakkımızda
    • Gizlilik
  • Soru Sor
  • Yazı Gönder
  • Yazar Başvurusu
  • Yazarlar
  • Reklam

© 2025 VetRehberi.com – 12.12.2016 “İnsanların en hayırlısı, insanlara faydalı olandır” Hadis-i Şerif Beşeri hekimlik insan içinse Veteriner Hekimlik insanlık içindir...

Size daha iyi hizmet sunabilmek için çerezleri kullanıyoruz.
Gizlilik Politikası