Güvercinlerde beslenme, güvercinler yaşamın ilk 20 gününde diğer kanatlılara oranla çok daha hızlı büyürler. İlk gıdaları ebeveynlerinin kursaklarında sentezlenen ve “güvercin sütü” adı verilen bir sıvı olup, yavruların ağızlarına kusularak verilir. Güvercin sütü protein ve yağ miktarı yüksek koyu krem rengi ve kıvamında yarı sindirilmiş bir materyal olup, karbonhidrat miktarı düşüktür. Yumurtadan çıktıktan 20-40 gün sonra yavrular yem tüketebilirler. Diğer kanatlı türlerinin aksine güvercinler toz formdaki yemi tüketemediklerinden verilecek olan dane yem; bütün halde, kaba kırılmış veya ezilmiş olarak verilir veya ticari olarak hazırlanmış pelet yemler kullanılır.
Birçok yetiştirici tarafından güvercinler;
- Komple pelet rasyon veya
- Pelet rasyon ile birlikte verilen dane yem ile beslenir.
En çok kullanılan dane yemler arasında mısır, buğday, darı ve bezelye gibi baklagiller bulunur. Daneler yemlikte karışık bir şekilde ya da kafeterya tipi bir yemlikte (her dane çeşidi için ayrı bir bölümün bulunduğu) verilirler. Karışık yemleme yapıldığında güvercinlerin günde iki kez yemlenmesi önerilir. Her periyotta, 1 saat içinde bitirilecek kadar yem verilir. Güvercinler yem konusunda titiz olmamalarına rağmen, tamamen dane yemden oluşmuş diyetleri tercih ederler. Mısır gibi iri daneler kırılarak verilebilir. Tablo’da güvercinlerin besin maddeleri gereksinimleri verilmiştir.
| Besin Maddesi | % |
| Ham protein | 13,5-15 |
| Karbonhidrat | 60-70 |
| Ham selüloz | 3-5 |
| Ham yağ | 2-5 |
Güvercin rasyonlarını yem maddelerinin fiyatı ve piyasadaki mevcudiyetleri büyük ölçüde etkiler. Bunun yanı sıra, sarı mısır ve bezelye gibi yem maddelerinin her zaman rasyonda bulunması arzu edilir. Güvercin rasyonlarında yaygın olarak kullanılan yem maddeleri ve kompozisyonları aşağıda verilmiştir.
| Yem Maddesi | Protein | Karbonhidrat | Selüloz | Yağ |
| Buğday | 11 | 70 | 2,5 | 1,9 |
| Mısır | 10 | 70 | 2 | 4,4 |
| Sorgum | 10 | 70 | 2,5 | 2,3 |
| Yulaf | 11 | 61 | 11 | 6,6 |
| Bezelye | 23 | 57 | 6 | 1,6 |
| Darı | 11 | 64 | 9 | 3,6 |
| Soya fasulyesi | 38 | 37 | 5 | 16,8 |
| Kolza | 19 | 22 | 6 | 44 |
| Fiğ | 27 | 54 | 3,5 | 1,2 |
Güvercinler normal olarak tüy dökerler, yaz ve kışın güvercinler çiftleşmediklerinden bu dönemde çiftleşme dönemindekinden daha düşük bir protein seviyesi yeterlidir. Sonbahar ve kış aylarında rasyonlarında daha yüksek protein seviyesi kullanılmasının bir dezavantajı olmamasına rağmen, ekonomik değildir. Buğday, mısır, sorgum, kolza, fiğ ve darı gibi yem maddeleri birbirleri yerine ikâme edilebilmesine rağmen, ikâme miktarları rasyon protein seviyesini bozmamalıdır. Aşağıda ki tablo’da sonbahar/kış ve ilkbahar/yaz dönemleri için rasyon önerileri yer almıştır. Güvercinler ya yemlikle beslenirler ki, o taktirde güvercinlerde beslenme sınırlandırılamaz ya da günlük olarak elden beslenirler. Yemlik kullanılıyorsa her kuş için 5 cm’ lik bir yemlik kenarı sağlanmalıdır. Yemlik kullanımı işçilik giderlerini azaltırken, güvercinlerin de önlerinde sürekli olarak yem bulunmuş olur fakat yem israfı ve fare sorunu ortaya çıkar.
| Yem maddesi | Sonbahar/Kış Miktar (kg) | İlkbahar/Yaz Miktar (kg) |
| Buğday | 15 | 8 |
| Bezelye | 20 | 30 |
| Mısır | 10 | 7 |
| Darı | 5 | 5 |
| Toplam | 50 | 50 |
Elle beslemede güvercinler günde iki kez beslenir ve verilen yem miktarı yarım saat içinde bitecek kadar olmalıdır. Güvercinlerin daha soğuk havalarda ve palazlarını büyütürken yem tüketimlerinin artacağına dikkat edilmelidir. Tohum rasyonlarına ilaveten güvercinler mineral, vitamin ve grite de gereksinir. Bütün tohumlar çok düşük mineral içeriğine sahip olduklarından güvercinlerin önünde kolaylıkla alabilecekleri mineral karışımları mevcut olmalıdır. A vitamini ve riboflavin katkıları fertilite ve kuluçka randımanını arttırır. Yemlerin taşlıkta ezilebilmesi için grit gereklidir. Farklı yem ham maddelerinin ayrı ayrı yemliklere konarak yapılan kafeterya tip beslemede kuşların kendi istedikleri yemleri seçmelerine izin verilir. Bunun yanı sıra, bu sistemde oldukça fazla yem israfı vardır. Güvercinler pelet yemlerle güvercinlerde beslenme yapılabilir fakat peletle besleme bazı kuşlarda kursak problemlerine yol açabilmektedir.
Güvercinlerin yem tüketimi özetlenecek olursa;
- Damızlık 25 çift güvercin günlük olarak yaklaşık üç kg yem tüketir,
- Bir çift damızlık güvercin yıllık olarak yaklaşık 45 kg yem ve dört kg grit tüketir,
- Bir çift güvercin üreme çağına kadar 22 kg yem tüketir,
- 500 gramlık bir güvercin palazı üç kg’ lık bir yem tüketimi ile bu ağırlığa ulaşır ve FCR 6:1 şeklindedir.
Piyasada ticari güvercin yemleri mevcuttur. Aşağıdaki tablolarda dane yemlerden oluşan bir karışım ile birlikte ayrı bir yemlikten serbest şekilde alabilecekleri bir mineral karışımı örnek olarak verilmiştir.
| Yem maddesi | Miktar |
| Mısır (sarı) | 35 |
| Darı | 20 |
| Bezelye | 20 |
| Buğday | 15 |
| Yulaf (kabuksuz) | 5 |
| Kenevir | 5 |
| Toplam | 100 |
| Mozaik taşı | 50 |
| Grit | 25 |
| Kemik unu veya DCP | 20 |
| Tuz | 5 |
| Toplam | 100 |
Ebeveyinler yavruları kursaklarından salgılanan güvercin sütü ile besler. Güvercin sütü koyu krema kıvamında yüksek proteinli bir salgıdır. Yavrulara 10. günlük yaştan itibaren uygulanacak bir zorlamalı beslemeyle ağırlıkları arttırılabilir. Güvercinlere verilen dane yem rasyonu dört saat süre ile su emdirildikten sonra günde üç kez yavrulara elden verilir. Elden yemleme vakit kaybına ve işçilik giderinin artmasına neden olduğundan popüler bir metot değildir.
Güvercinlerde Beslenme de Su
Güvercinler yalnızca içmek için değil eksternal parazitlerden kurtulmak için de suya gereksinir. Bir tek su kabı her iki amaç için yeterli olup, her gün temizlenmelidir. Çimento veya galvanizli saçtan yapılmış 1 m uzunluk 60 cm genişlik ve 10 cm derinlikteki bir suluk bu amaca uygundur. Her damızlık çift için 2.5 cm suluk alanı sağlanmalı ve suluklar gölgelik altında olmalıdır. Bir çift damızlık güvercin yılda 180 lt su tüketir. Bir çok kuşun aksine güvercinler suyu gagalarını daldırıp emerek içer.
Kaynak: Kanatlı Beslenme Dinamiği ve Biyogüvenlik, Doç Dr. Ö. Hakan Muğlalı, Minpa Matbaacılık, Bolu 2001, 373-376.
