Üst Logo - VetRehberi
  • Pet
    • Köpekler
    • Kediler
    • Egzotik Hayvanlar
    • Kemirgenler
    • Evcil Kuşlar
  • Çiftlik
    • Atlar
    • Sığırlar
    • Koyunlar
    • Keçiler
    • Kanatlı
  • Arı
  • Vet
    • Veteriner Hekimlik
    • Veteriner İlaç Rehberi
      • Antibiyotikler
      • Antiparazitler
      • Antiseptikler, Dezenfektanlar
      • Aşılar
      • Hormonlar
      • Klinik İlaçlar
      • NSAİDs
      • Vitamin, Mineral, Aminoasit
    • Veteriner Sözlük
    • eBooks
    • Biyoloji
    • Gıda Güvenliği
    • Kongreler, Fuarlar
    • Programlar
    • Zoonoz Hastalıklar
  • Yaban Hayatı
  • SORU-CEVAP
  • Galeri
SORU SOR
No Result
View All Result
Alt Menü Logo - VetRehberi
  • Pet
    • Köpekler
    • Kediler
    • Egzotik Hayvanlar
    • Kemirgenler
    • Evcil Kuşlar
  • Çiftlik
    • Atlar
    • Sığırlar
    • Koyunlar
    • Keçiler
    • Kanatlı
  • Arı
  • Vet
    • Veteriner Hekimlik
    • Veteriner İlaç Rehberi
      • Antibiyotikler
      • Antiparazitler
      • Antiseptikler, Dezenfektanlar
      • Aşılar
      • Hormonlar
      • Klinik İlaçlar
      • NSAİDs
      • Vitamin, Mineral, Aminoasit
    • Veteriner Sözlük
    • eBooks
    • Biyoloji
    • Gıda Güvenliği
    • Kongreler, Fuarlar
    • Programlar
    • Zoonoz Hastalıklar
  • Yaban Hayatı
  • SORU-CEVAP
  • Galeri
SORU SOR
No Result
View All Result
Mobil Logo - VetRehberi
No Result
View All Result

Ana Sayfa » Vet » Veteriner Hekimlik » Eski Mısır’da Veteriner Hekimlik Mesleği

Eski Mısır’da Veteriner Hekimlik Mesleği

Vet. Hek. Dursunali Şimşek by Vet. Hek. Dursunali Şimşek
15/01/2022
in Veteriner Hekimlik
0
Eski Mısır’da Veteriner Hekimlik Mesleği
PAYLAŞTWEETLEPAYLAŞPAYLAŞ

Mısır’da Veteriner Hekimlik mesleği en eski uygarlıklardan Nil Nehri kenarlarında kurulmuş olan eski Mısır’da hekimliğe ait birçok belgeler meydana çıkarılmıştır. Bunların başında papirüsler gelmektedir. Bu belgelerin eski Mısır tababetini temsil ettikleri kabul edilirse arkeolojik kalıntılar bize Mısırlıların iyi hekimden daha çok iyi mühendis olduklarını gösterir. Bu konuda çok eski olan buluşların hâlâ kullanılmakta olmasına karşılık tababet sihir ve batıl itikatlarla o derece engellenmiştir ki yüzlerce yıl gelişmeksizin sürüp gitmiştir. Kral Zoser (takriben M. Ö. 3150)’in veziri bilgin Imhotep mühendis ve hekimliği ile büyük şöhret yaparak sonradan tıp tanrısı haline gelmiştir.

Et kontrolü uygulanmaktaydı. Bu sadece kurbanlık hayvanların sıhhatli olmalarını sağlamak amacı ile yapılıyordu. Mısırda dini görüşler sonucu mumyalama tekniği çok ilerlemişse de bundan faydalanması tabii gözüken anatomi ve patolojide gelişmeler olmamıştır. Postmortem muayeneler yapılmamıştır. Hekimliğe ait bütün yazılar rahip hekimlerin elinde bulunuyordu. Bu kitaplardaki yazılar tartışılamaz, değiştirilemez ya da ilâve yapılamazdı. Kitaptakini takip eden hiç bir sorumluluk taşımazdı. Fakat kitaba sadık kalmaz ve hasta da ölürse hekim cezasını hayatı ile öderdi.

Veteriner Hekimliği Eğitim ve Öğretiminin 177. Yıl Dönümü

Deney Hayvanlarında Anestezi ve Analjezi

Mısır’da veteriner hekimlik ve insan hekimliği konularında en güvenilir belgeler papirüslerdir. Ebers papirüsü (takriben M. Ö. 1550) yalnız tıp konusunda değil her konuda en eski ve tam olan kitaptır. Bu papirüste hastalıkların sebebi şeytanlardır. Sihir ve dualarla tedavi edilirler. Şüphesiz ki tarihin en bol batıl inanışları olan topluluğu eski Mısırlılardır. 800’den fazla ilâç reçetesinin çoğu iğrenç tertiplerdir. Verilen hastalık tariflerinden pek bir şey anlaşılamamaktadır. Tedavi metotları ampriktir. Uygulanan ilâçların pek azı psikolojik bir etkiden fazlasına sahiptir. En çok kullanılan maddeler arasında sinek pisliği, timsah gaitası ve fare vardır. Hastalık semptomları ve teşhise çok az yer verilmiştir. Fakat nabzın varlığı, kalple olan ilişkisi biliniyordu. Mısırlılar anatomiye önem vermemişlerse de kan damarlarının hava, su ve ekskresyon maddelerini taşıdığına, kalp ve bağırsakların zekânın merkezi olduğuna inanıyorlardı. Kalp tek başına en önemli organ olarak kabul ediliyordu. Kulakların işitme ve soluma organları olduğuna inanılıyor, hayat soluğu sağ kulaktan giriyor, ölüm soluğu sol kulaktan çıkıyordu. Tarih boyunca böyle sinister organlara uğursuz fonksiyonlar düşünülmüştür.

Diğer bir papirüs de şirurjiye ait tam olmayan Smith papirüsü‘dür (Takriben M. Ö. 1700). Ebers papirüsünden daha eski olduğu halde daha rasyonel niteliktedir. Şirurji pratiği eski çağlarda sonralara nazaran daha akla yakın görünmektedir. Bu gerilemeye sebep rahip hekimlerin tutumu olmuştur. Bu erken çağda özel cerrahi aletler kullanılmış, taze et yaraların pansumanında uygulanmıştır. Diagnoz ve prognoza biraz önem verilmiş, eğer prognoz müsait görülmüyorsa tedavi reddedilmiştir. Mısırlılar cerrahide pek usta değildilerse de mumyaların ve diğer belgelerin incelenmesinden kırıkların uygun şekilde tedavi edildikleri, hemorajilerde koter kullanıldığı anlaşılmaktadır. Aynı zamanda mumyalarda ricketsia, tuberculosis, arthritis, pneumonie, arteriosclerosis ve diğer bazı hastalıkların belirtilerine rastlanmaktadır.

Genel olarak daha eski devirlerde Mısır’da tababete batıl inanışların etkisinin daha az olduğu söylenebilir. Mısır’da şimdiye kadar bulunan papirüslerin en eskisi Mısır’da veteriner hekimlik mesleğine ait olan Kahun papirüsüdür (yaklaşık olarak M.Ö. 1900). 1889’da Kahun’da Prof. Flinders Petrie tarafından meydana çıkarılmış ve 1898’de Grifth tarafından tercüme edilmiştir. Burada kullanılan hieroglif dini yazılara mahsus şekilde soldan sağa yazıldığına bakılırsa veteriner hekimlik o çağda yüksek bir durumda bulunuyordu. Çok harap ve eksik olan bu papürüsün dilinin çok eski olmasından tercümesi güç ve eksik olmaktadır.

Köpeklerin ‘kurtyuvası‘ adı altında muhtemelen paraziter bir hastalığından bahsedilmektedir. Hastalık rektal muayene ile meydana çıkarılmaktadır. Papirüsde okunabilen ikinci hastalıkta bir boğada gözlerde ve diş etlerinde iltihapla genel hastalık halinden bahsedilir. Tanınmış veteriner tarihçisi Sir Frederick Smith‘e göre bu hastalık fena tabiatta bir catarrh ya da sığır vebası olabilir. Bu çok eksik fragman veteriner hekimliğin insan hekimliği ile aynı karakterde olduğunu göstermeğe yetmektedir. Hastalıklarda ilâçların hazırlanışları ve hayvanlara veriliş yolları etraflı anlatılmıştır. İlâçlarda kesin doz kullanmak 19 uncu yüzyıla kadar pek adet olmamıştır. Eski çağlardan beri tıbbi yazılarda okuyanları mesleki bilgileri var kabul ediliyordu.

Tedavi için “hayvanı kendi haline yatmağa bırak, tütsüle (su ve muhtemelen kokulu bitkilerle)” denmektedir. Tütsü, daha sonraları pek çok kullanılacak olan kan alma gibi, bol bol uygulanmaktadır. Yakın zamana kadar sürüp gitmiş olan kan almalar için çeşitli hastalıklarda çeşitli bölgelerden kan almak ve koruyucu olarak uygulanmasında mevsimleri gösteren cetvellere sonraki eserlerin hemen hepsinde rastlamaktadır. Kahun papirüsünde göz hastalığı için ateşe tutulmuş keten kurutucu ve hemostatik olarak kullanılmış olabilir.

Görsel Kaynağı: Veteriner Tarihi kitabından alıntı.

Mısır’da kedi ve köpekler süs hayvanı olarak günlük hayata girmiştir. Bazı sığırlar kutsal sayılırdı. Sığır halkın zenginliğini teşkil ederdi. Bazen bir ineğin ölümü ailede bir çocuğun ölümünden daha üzüntü verici olurdu. Kutsal hayvanların birçoğu, bazen de çiftlik hayvanları mumyalanmıştır. Sonuncular belki de sahipleri ile beraber onun ölümünde öldürülerek mumyalanmışlardır. Mısır din ve felsefesine göre ölümden sonraki öteki hayat için ölünün vücuduna ihtiyaç vardı. Vücudun hayvanlar tarafından yenmesinden çok korkarlardı. Bu suretle ruh daha önce bulunduğu vücudu kaybediyordu. Kadavraları yiyen kurtçuklar da hayvan olduklarından bu yemeyi önlemek için ölüleri mumyalamaktaydılar. Mısırlılar için boğa ve keçi cinsel kuvveti ifade ettiğinden kutsal sayılmıştır; hatta Tanrı Osiris‘in hayvan halinde görünüşü olarak düşünülmüştür.

Mısıra daha sonraları Hixos‘lar tarafından getirilen at harp hayvanı olarak değer kazanmıştır. M.Ö. 1650’de Mısır kralının 24 bin süvarisi bulunduğu, 27 bin de silahlı harp arabasına sahip olduğu bilinmektedir.

Mabetleri süsleyen kabartmalar yazılı belgelerden daha eski olarak hayvan yetiştiriciliği hakkında bizi aydınlatmaktadır. Bu kabartmalar kazlar, sığırlar ve keçilerin insanlar tarafından lokma halinde hamurlarla beslenirken gösterir. Açıklayıcı yazılar bulunmadığından bazı tarihçiler bunları tedavi resimleri olarak kabul etmektedirler. Gene bu kabartmalarda operasyondan evvel sığırların yatırılışları, doğum esnasında ineklere yardım gibi durumlar vardır. Bunlar tarihçi Smithcors‘a göre M.Ö. 3000 yıllarında Menphis mabedinde veteriner öğretimi yapıldığını göstermektedir. Bundan başka Mısırda tavukçuluk da önemle yapılmış hatta gübre gibi ısı sağlayan maddelerden faydalanılarak suni kuluçka ilk önce Mısırda kullanılmıştır. Tavukların kaç yumurta yumurtladıkları kaydedilmiştir. Tavuk hastalıklarını tedavi edenlere “tavuk doktoru” denmekteydi.

Sonuç olarak eski Mısır’da veteriner hekimlik mesleğine ait yazıların çok olduğu düşünülebilir; fakat din ve sihir ile engellenmiş her iki hekimlikte de gereken gelişme olamamıştır.

Kaynakça

Veteriner Tarihi, Prof. Dr. Nihal Erk, Ankara Üniversitesi Basımevi, 1966, 14-18.

Tags: Mısıra Veterinerlik MesleğiMısırda VeterinerlikVeteriner Tarihi

Bir yanıt yazın Yanıtı iptal et

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Footer Logo

VetRehberi, Veteriner Hekimlik mesleği, hayvan sağlığı, hayvan hastalıkları, hayvan beslenmesi, hayvan ırkları, ebooks, sözlük, veteriner ilaçlar, yaban hayatı hakkında içerik yayınlayan ve soru-cevap ile hayvanlarınızın sorunlarına cevap veren bilgi platformudur.

İNCELEME

Bulldog Köpek Irkı

Bambino Kedi Irkı ve Özellikleri

Bengal Kedi Irkı ve Özellikleri

American Shorthair Kedi Irkı ve Özellikleri

British Longhair Kedi Irkı ve Özellikleri

Ege Kedi Irkı ve Özellikleri (Aegean Cat)

American Wirehair Kedi Irkı ve Özellikleri

SON YAZILAR

Avipro Precise

Agita 10 WG

Advantage Multi Köpek

Advantage Multi Kedi

Teniakill

Merazuril

Levazanid Oral Süspansiyon

GÜNCEL SORULAR

  • Kedim hırıltı nefes aliyor
  • Kaşıntıdan dolayı kan revan içinde kalıyor
  • Kedi Ağız içi enfeksiyon
  • Köpeğimin tüy sorunu
  • Kedi poposu kan
  • Kedim kusmaya çalışıyor ama çıkaramıyor
  • Kedi kısırlaştırma dikişi
  • 2 gun sonra eve dönen kedi

Google Play'den Mobil Uygulamamızı İndirinApp Store'den Mobil Uygulamamızı İndirinHuawei AppGallery'den Mobil Uygulamamızı İndirin

  • Hakkımızda
  • Yazarlar
  • Yazar Başvurusu
  • Yazı Gönder
  • Reklam
  • Gizlilik
  • İletişim
  • Veteriner Malzemeleri

© 2025 VetRehberi.com – 12.12.2016

Beşeri hekimlik insan içinse Veteriner Hekimlik insanlık içindir...

Vet. Hek. Dursunali ŞİMŞEK

No Result
View All Result
  • AnaSayfa
  • Pet
    • Köpekler
    • Kediler
    • Evcil Kuşlar
    • Egzotik Hayvanlar
    • Kemirgenler
  • Çiftlik
    • Atlar
    • Sığırlar
    • Kanatlı
    • Koyunlar
    • Keçiler
  • Arı
  • Vet
    • eBooks
    • Gıda Güvenliği
    • Kongreler, Fuarlar
    • Programlar
    • Veteriner Hekimlik
    • Veteriner İlaç Rehberi
      • Antibiyotikler
      • Antiparazitler
      • Antiseptikler, Dezenfektanlar
      • Aşılar
      • Hormonlar
      • Klinik İlaçlar
      • NSAİDs
      • Vitamin, Mineral, Aminoasit
    • Veteriner Sözlük
    • Zoonoz Hastalıklar
  • Yaban Hayatı
  • Soru-Cevap
  • Galeri
  • Hayvancılık
  • İletişim
    • Hakkımızda
    • Gizlilik
  • Soru Sor
  • Yazı Gönder
  • Yazar Başvurusu
  • Yazarlar
  • Reklam

© 2025 VetRehberi.com – 12.12.2016 “İnsanların en hayırlısı, insanlara faydalı olandır” Hadis-i Şerif Beşeri hekimlik insan içinse Veteriner Hekimlik insanlık içindir...

Size daha iyi hizmet sunabilmek için çerezleri kullanıyoruz.
Gizlilik Politikası