Yumurta kabuğu rengi İle hastalığa direnç arasındaki ilişki. PhD öğrencisi Tom Berghof, beyaz yumurta tavuklarından bulunan geniş spektrumlu, doğal antikorların fonksiyonları ile ilgili çalışmalarında, damızlık yumurta tavuğunun yumurta kabuk rengi ile yavruların doğal antikor seviyeleri arasında şaşırtıcı bir genetik bağlantı ile karşılaşmıştır. Kanaati: yumurta kabuk rengi, civcivlerin ne kadar doğal antikor sahibi olacağına işaret etmektedir.
Tom Berghof, Wageningen Üniversitesi Hayvan Bilimleri Bölümü Genomik Merkezin de Adaptasyon Fizyoloji Grubu ve Hayvan Islahı doktora öğrencisidir. Projesi: ‘Kümes hayvanlarında doğal antikorların Iraksak seçimidir. Son 10 yıldır, civcivlerin doğal antikorları araştırmaları sadece bilimsel çevrelerde bilinmektedir.
Tavuklarda Doğal Anikorlara Odaklanma
Berghof göre, belirgin bir ayrım ‘klasik’ spesifik antikorlar arasında yapılmalıdır. Doğal antikorlar canlıda mevcutken kanatlı yasaldıran belirli bir patojene cevaben oluşan antikorlara ‘klasik’ spesifik antikorlar denilmektedir. Etkinliği göze çarpan bu ikinci grup antikorlara odaklanılır. Kanatlının onları üretmesi için damızlıklarda selektif çalışmalar yürütülmektedir. Spesifik antikorların spesifik patojenlere karşı daha etkinlerdir. Ancak spesifik antikorların önemli bir dezavantajı salgılanmaları ve işlevini yapmak için zamana ihtiyaçları var.İlaveten sadece tek bir antijene özeldirler.Doğal antikorların büyük avantajı:onlar zaten (doğal olarak) mevcut olduğundan direkt patojene yönelmeleridir. Ancak spesifik değildirler. Onlar ‘spesifik olmayan’ bir bariyer oluşturur, derhal müdahele ederek patojeni etkisiz hale getirme ya da enfeksiyonu geçiktirmeye çalışırlar.
Beslenme ve mikrobiyota henüz nasıl olduğu bilinmemekle beraber doğal antikorlara (NAb) etkileri olabilmektedir.Şu anda tavuk popülasyonu daha iyi ve damızlıkta daha kullanışlı daha istikrarlı, sağlıklı ve dayanıklıdır. Genetik olarak, NAb önemli bir tampondur. Wageningen’de Nab çalışması için damızlık sürü yetiştirilmektedir.Dünyada yürütülen önemli bir proje olup 2 yıl önce, 3700 beyaz damızlık tavukla başlanmıştır. Şu an araştırma damızlıkların 5. nesil ile yürütülmektedir. Birbirini izleyen her bir nesilde Nab düzeyi daha yüksek bulunmuştur. düşük NAb seviyeleri olanlarla yüksek NAb seviyeleri olanları farklı damızlık hatlar olarak belirlenmiştir. NAb düzeyi yüksek bir popülasyonda NAb düzeyi düşük popülasyona göre ölümlerin daha az olduğunu gözlenmiştir.
Hastalığa Direnç Testleri
Her nesilde 16. haftada tavuklardan kan örnekleri alınır ve spesifik bir antijene bağlanan NAb sayısı ELISA yöntemi ile saptanmıştır. Enterasan olan tavuklarda herhangi bir yabancı substansa karşı antikor bulunmasıdır. Bu sonuca göre Nab düzeyi ile tavuklarda düşük mortalite arasında bir ilişki söz konusudur.
Islah programına ek olarak, hastalık direnci farklılıkları da test edilmektedir. Bu testlerin sonuçları 2017 yazında açıklanmış olacaktır. İlk test tamamlanmış ve umut verici olamasına rağmen, testlerin tekrarlanması ve bulguların doğrulaması gerekir. Hem düşük hem de yüksek NAb hatları ile 2017/2018 saha testleri yapılması beklemektedir.
Yumurta Kabuğu Rengi ve NAb Arasındaki İlişki
Yaptığı araştırmalar sırasında, Berghof tesadüfen yumurta kabuğu rengi ve yavruların NAb düzeyleri arasında farklı bir ilişki ile karşılaştı. Tavuğun yumurta kabuğu rengi ile civcivin genel olarak hastalık direnci arasında genetik bir ilişkiye rastlanmıştır. Beyaz yumurtacılarda bu aşağı yukarı belirlendi. Ancak beyazlarda çalışmanın derinleştirilmesi, kahverengi yumurtacılarlada benzer çalışmanın yapılması gerekmektedir. Mevcut bilimsel literatürde bildiğimiz kadarıyla, bu ilişki üzerine herhangi bir çalışma yapılmamıştır.
Beyaz Yumurtacılarda NAb seviyesi yüksekliği
Çalışmada, beyaz yumurtacı sürüler birbirleriyle karşılaştırılmıştır. Sonuç annenin yumurtası beyazsa, yavruların NAb seviyesi yüksek, bir kısım civcivlerin Nab düzeyi ise çoğunluğa kısayla düşüktür. Ayrıca yumurta kabuğu dayanıklığı konusunda da bir ilişki görüldü, ancak bu ilişkide değiş sonuçlar elde edilmiştir. Yumurta kabuk rengi / NAb düzeyi ilişkisi, kabuk dayanıklığı / NAb seviyesi ilişkisinden daha belirgin bulunmuştur. Bu çalışmada önemli bulgulara ulaşılmış olabilir, ancak henüz işin başlangıcı sayılır. Daha ileri aşamalarda birçok çalışma yapılması gerekmektedir.
Yetiştirme Özellikleri Önemli
O doğrudan saptadığı ilişkiler üzerinde odaklanma yerine, daha ziyade tavukların üretim özellikleri seleksiyonla nasıl değiştiğini izlemeyi tercih etme eğilimindedir. Beyaz yumurtacı anaçların daha yüksek bir NAb düzeyine sahip olabilecekleri beklenelebilir. Bunun mümkün olup olmadığı, beyaz ve kahverengi yumurtacı damızlıklarla yapılacak çalışmalarla bu kesine yakın saptanabiliecektir.
2015 Yılı başında elde edilen sonuçlara göre tavuk başına yumurtlanan yumurtaların sayısı neredeyse doğal antikorların seviyeleri ile uygunluk arz etmesidir. Bu iyiye işaret. Böylece Nab için yetiştirmede büyük olasılıkla yumurta verimine olumsuz etkisi olmayacaktır. Yetiştirme özellikleri ile ilgili herhangi bir olumsuzluk oluşup oluşmadığını belirlemek için araştırmada tüm nesillerde yumurta verimi, gelişim, yumurta kabuk rengi ve dayanıklığı, yemden yararlanma, tüy yolma gibi önemli yetiştirme kriterleri izlenmektedir.