Yavru köpeklerde eğitim, köpeğin çok küçük olduğu yavruluk dönemlerinde başlamamalıdır. Köpeğin doğumundan sonra geçirdiği 4 ay, köpeğin dünyayı tanıma ve uyum göstermesi için önemli bir süreçtir. Bu dünya köpeğin tuvalet eğitimi aldığı dış dünya da olabileceği gibi, yaşadığı ev de olabilmektedir. Yavru köpek eğitimi, 4. aydan itibaren başlatılabilir. Köpeklerin eğitiminde gençlik dönemine girilmeden önce başlanması da önemlidir. Köpeklerin karakter yapıları oturmadan önce, onlara yeni alışkanlıklar kazandırmak ve yanlış alışkanlıklarını unutturmak daha kolay olacaktır. Yavru köpek eğitiminde göz önüne alınabilecek hususlar şunlardır:
- Köpeğin içinde olduğu ailenin özellikleri ve ırkı,
- Yavru köpeğin karakter özellikleri, hoşlandığı ve hoşlanmadığı davranış biçimleri,
- Köpeğin eğitimleri bir baskı unsuru olarak görmemesi ve bu eğitimlerden kaçmaması,
- Köpek sahiplerinin eğitim sürecinde ve köpekle kurduğu ilişkide istikrarlı olması,
- Köpek eğitimini sürekli olarak ve yalnızca tek bir kişinin vermesi,
- Köpek sahibinin sabırlı olması ve köpek eğitiminin uzun sürebileceğini bilmesi,
- Yavru köpeklere verilecek eğitimler için köpeğin de sahibinin de keyifli ve istekli olduğu zamanların seçilmesi.
Köpeklerde Dominasyon Problemi
Köpeklerde dominasyon, köpeğe gerekli eğitimin doğru şekilde verilmediği durumlarda ortaya çıkmaktadır. Köpekler, evcilleştirilmiş olsalar bile, evrimsel gelişimlerinin sonucunda sürü hayvanları olarak var olmuşlardır. Bu da köpeklerin bir ev içerisinde tek köpek olmaları durumunda bile sürü anlayışını geliştirmelerine sebep olmaktadır. Her köpeğin içinde yaşadığı aile bir sürüdür ve her sürünün bir lideri olmalıdır. Eğer köpek sahibi bu liderliği eline almazsa, köpek kendini bu sürünün lideri olarak görmeye başlayacaktır.
Köpeklerde dominantlık, yavru oldukları yaş evrelerinde kendini göstermez. Yavru köpekler itaat etmeye eğilimlidirler. Köpeklere yavru oldukları dönemde gerekli eğitimler verilmezse, köpekler yetişkin oldukları yaş evrelerinde kontrolü ele alacaklardır. Bir sürü lideri genel olarak sürüsünü ve sürü içinde de liderliğini korumak ister. Bu sebeple tehdit olarak gördüğü her durumda agresyon göstererek, diş gösterme, hırlama ve ısırma gibi davranışlarda bulunabilir. Bu da hem köpek için hem de çevresindeki diğer köpekler ve insanlar için tehlikeli bir durumdur. Bu sebeple, yavru köpeklerin temel eğitimleri ihmal edilmemelidir.
Dominant Köpeklerin Özellikleri
Dominant köpekler, genellikle ortak özellikler göstererek kendilerini ele verirler. Köpek sahiplerinin öncelikle köpeklerinin dominant olup olmadığını tespit etmesi daha sonra da bu duruma müdahale etmesi gerekmektedir. Dominant köpeklerin özellikleri şunlardır:
- Oyuncağının, yemeğinin ya da sahiplendiği alanın yanına yaklaşıldığında hırlaması ya da diş göstermesi,
- Yatakta sahibi ile uyuması,
- Kendini zorla sevdirmek için burnuyla sahibini dürtmesi,
- Başka köpeklere karşı öfkeli olması,
- Kapıdan ilk çıkıp merdivenlerden önde inmesi,
- Komutlara itaat etmemesi,
- Ailenin bazı üyelerine agresyon göstermesi.
Dominant Köpek Kontrolü
Dominant köpeklerde kontrol sağlanması için köpek sahiplerinin yönetici vasıflarını ortaya koymaları gerekmektedir. Yavru köpek eğitimi, bu problemin önüne geçmek için en iyi yoldur. Ancak bir kere bu problem yaşandıysa şu yöntemler denenebilir:
- Dominant köpeklerin sahibiyle yatakta yatmasına izin verilmemelidir.
- Köpeğin oynadığı, yediği ya da uyuduğu her yer kontrol altına alınmalıdır. Köpek bir alanı çok fazla sahipleniyorsa, bir süre o alana erişimi olmamalıdır.
- Köpeklerde ödüllendirme yöntemi kullanılarak başka köpekler ile anlaşması sağlanabilir. Ancak köpek sahibi tarafından liderlikten çıkarıldığı zaman dış dünya ile de daha olumlu ilişkiler kuracaktır.
- Yavru köpeklerle halat çekiştirme oyunu oynanmamalıdır. Bu oyun köpeğin mücadeleci tarafını tetikleyecektir.
- Köpekle birlikte oynanan oyunlarda kazanan kişi köpeğin sahibi olmalıdır. Oyunları köpek sahibi başlatmalı ve bitirmelidir.
Yavru Köpek Eğitimi Esasları Nelerdir?
Yavru köpek eğitiminin esasları, bu eğitimin doğru ve başarılı şekilde yapılmasını sağlamaktadır. Yavru köpek eğitiminde temel alınabilecek esaslar şunlardır:
- Köpeğe eğitim verecek olan köpek sahibinin sabırlı olması gerekmektedir.
- Köpeğin eğitimi sırasında cezalandırılması değil ödüllendirilmesi üzerinden bir sistem kurulması daha verimli olacaktır.
- Köpeğe eğitim verecek köpek sahibinin kararlı ve istikrarlı olması gerekmektedir. Bu sayede, köpeğin eğitiminde süreklilik ve birikerek ilerleme sağlanır.
- Köpek eğitiminde, kava karıştırıcı olmayan net ve kısa komutlar kullanılmalıdır. Köpek, sahibinin ondan istediği komutu kesin olarak anlamalıdır.
- Köpek yanlış yaptığı bir davranış konusunda uyarılmak isteniyorsa, köpek sahibi kızmayan ama yine de sert olan bir ses tonuyla köpeği uyarmalıdır.
- Yavru köpek eğitimlerinin başına ya da sonuna oyun saatleri koyulmalıdır. Böylece yavru köpek, temel eğitimlerin sıkıcı olduğunu düşünmez ve bu eğitimlerden kaçmaya çalışmaz.
Yavru Köpeklerde Cezalandırma
Yavru köpek eğitiminde ceza, kesinlikle tercih edilmemesi gereken bir yoldur. Ceza verilen, kızılan ve hatta şiddet gösterilerek yaptığı yanlış davranışı anlaması beklenen köpekler hem bu yanlış davranışı anlamayacak hem de psikolojik olarak yaralanacaklardır. Yavru köpek eğitimi, cezalarla değil ödüllerle yönetilmelidir. Bir köpek yaptığı iyi bir davranıştan sonra ödüllendirildiğinde, bu davranışı devam ettirme eğiliminde olacaktır. Ancak köpeğin ceza alması, çekingen, ürkek ya da agresif olmasına sebep olabilmektedir. Özellikle yavru köpekler, oyun çağında olmaları, itaat etmeyi bilmemeleri ve yaramaz olmaları sebebiyle sahiplerini yorabilirler. Ancak bu süreç geçicidir ve ancak iyi bir temel eğitim ile olumlu geçer. Bu sebeple, köpek sahiplerinin köpeklerine vermeleri gereken temel eğitimlerin hepsini gerçekleştirmeleri gerekmektedir. Köpeklerin sahipleri ya da eğiticileri tarafından yapılan sert davranışlara maruz kalması, onu dış dünyaya ve diğer köpeklere karşı öfkeli bir hale getirebilir. Evcil hayvanların dış dünyaya yansıttıkları her şey, sahiplerinin onlara davranışı açısından bir ayna görevi görmektedir.
