Tuz (NaCl) Zehirlenmesi
Tuz (NaCl) Zehirlenmesi, genellikle aşırı tuz alınması (akut) veya daha az olarak da tuzu normal miktarlarda alıp suyun kısıtlanması (subakut) sonucu meydana gelir. bazen de iv yolla aşırı NaCl verilmesi sonucu oluşur.
Tuz zehirlenmesine yol açabilen durumlar;
Hayvanın özellikle susuz kaldıktan sonra tuz miktarı yüksek verilmesi akabinde aşırı miktarda su içmesi
İçme suyu olarak kullanılan bazı artezyen suları
Meralarda tuz karışımları veya yalama taşlarını içeren su birikintileri
Tuz gereksiniminin eksinliğinden sonra hayvanın aşırı tuz alma eğiliminde olması
Yemlerle aşırı tuz alınması
Buzlu yolların açılması için tuz serpilmesi ile oluşan tuzların suların içilmesi
Sığırların 2.2 mg/kg miktarında tuz alması akut zehirlenmeye yol açar. Laktasyon başındaki yüksek süt verimli inekler daha duyarlıdır. Sudaki tuz miktarı > % 0.25 olduğunda ineklerin süt verimi azalabilir. İçme sularında 7 g/lt den fazla tuz olduğunda sinirsel bulguların olduğu şiddetli tabloya yol açar. Daha çok aşırı tuz alınmasına bağlı olarak akut olaylar şeklinde görülür.
Klinik Semptomlar;
Akut;
- Kusma, mukuslu ishal, sancı , iştahsızlık
- Burun akıntısı ve polüri, polidipsi oluşabilmesi
- Opistotonus, nistagmus, kas titremeleri, görme kaybı, ayakları vurma, paresis
- Kontrolsüz hareketler
Subakut;
- Hafif olaylarda süt veriminde azalma
- İştah azalması, susama, sürekli böğürme
- Kilo kaybı, dehidrasyon, halsizlik, geçici ishal
- İnkoordinasyon, kollaps ve aşırı harekete maruz kalındığından ağızdan ve burundan köpüklü akıntı ile birlikte tetanik konvulsiyonlar
Ayırıcı Tanı;
- Ateşin olmaması ve gastrointestinal bulguların bulunması ile buzağılarda Meningitis ‘den
- Kusma, ishalin ve poliürinin olması ve pupillalarda dilatasyon gözlenmemesi ile Akut Kurşun Zehirlenmesi ‘nden
- Kusma, ishalin ve poliürinin olması ile CCN ‘den ayrılır.
Tedavi;
Hayvanlar tuz kaynaklarından derhal uzaklaştırılmalıdır. Sık aralıklarla küçük miktarlarda taze su verilmeli; su içmeyen ileri olaylarda sonda ile su (buzağılarda süt) verilmesi ya da %5 dekstroz ve yavaş olarak NaCl solusyonu infuzyonları yapılmalıdır. Furosemid 0.5 mg/kg gibi diüretikler kullanılabilir. B1 vitamini önerilmektedr. Dehidre olanlara izotonik serum verilmelidir. Sinirsel belirtileri olup, beyin ödemi olanlara mannitol + deksamethason ve semptomatik olarak sedatifler verilmelidir.