Ord. Prof. Dr. Ahmet Şevki Akçay 1888 yılında İzmir’de doğmuş, ilköğretimini İzmir’de, orta öğretimini İstanbul’da Kuleli ve Tıbbiye İdadilerinde tamamladıktan sonra Askeri Baytar Mektebine girmiş ve 1912 yılında bu okuldan birincilikle mezun olmuştur.
Mezuniyetten sonra üsteğmen rütbesi ile Balkan Harbine katılmış, daha sonra bakteriyolog veteriner hekim Osman Nuri Bey ile İstanbul Çemberlitaş’taki Bakteriyolojihane-i Osmani ’de çalışmış ve Çatalca’da Birinci Ordu’nun atlarındaki Ruam hastalığı ile mücadelede görev almıştır. Bu görevini takiben Edirne’deki Onuncu Kolordu Karargahına atanmış ve bu sırada Edirne’de halk hayvanlarında çok şiddetli olarak seyreden Sığır vebası mücadelesine katılmıştır. Balkan Savaşından sonra Yüzbaşı olmuş ve Askeri Baytar Mektebinde Histoloji Dersi vermeye başlamıştır. Daha sonra İstiklal Savaşına katılmış, Adana’da ki İkinci kolorduda baş veteriner vekili olarak çalışmış ve bir hayvan hastanesi kurmuştur. Bu arada Adana’da ve komşu illerdeki halk hayvanlarında ortaya çıkan Şarbon hastalığının mücadelesi çalışmalarında bulunmuştur. Daha sonra yeniden Askeri Baytar Mektebinde Histoloji ve Patoloji dersler vermeye başlamış, bu arada Şişli Memleket Hayvan Hastanesinde salgın hastalıklar uzmanı olarak görev yapmıştır.
Kurtuluş Savaşı sırasında İktisat Vekaleti emrinde Sığır vebası mücadele heyetleri oluşturulması ve denetlenmesi hizmetlerinde bulunmuştur. Kurtuluş Savaşından sonra askeri ve sivil veteriner okullarının birleştirilmesiyle kurulan Yüksek Veteriner Okulunda Histoloji, Embriyoloji, Patolojik Anatomi ve Et Muayenesi öğretmenliğine atanmış ve 1925 yılında bu derslerin müderrisliğine yükselmiştir.
Ord. Prof. Dr. Ahmet Şevki Akçay Almanya’da
Şevki Akçay 1927 yılında Berlin Veteriner Fakültesine gitmiş ve Patoloji Enstitüsünde gözde gliom, tavukta kanser hakkında iki yayın yapmış, koyunlardaki dudinose hakkında deneysel çalışmalarda bulunmuştur. Yüksek Veteriner Okulunun Baytar Fakültesi adıyla 1933 yılında Ankara’da açılan Yüksek Ziraat Enstitüne bağlanması üzerine bu fakültede doçent olmuş, Alman hocalar yanında genel patoloji ve patolojik anatomi dersleri vermeye başlamıştır. Ahmet Şevki Akçay 1936 yılında ikinci sınıf profesörlüğe, 1939 yılında birinci sınıf profesörlüğe, 1944 yılında da ordinaryüs profesörlüğe yükseltilmiş ve Patoloji Enstitüsü Direktörlüğüne atanmıştır. Y.Z.E Veteriner Fakültesinin 1948 yılında Ankara Üniversitesine katılımıyla birlikte Patoloji Kürsüsü Başkanı olarak görevini sürdürmüş ve 1958 yılında yaş haddinden emekli olmuştur.
Ord. Prof. Dr. Ahmet Şevki Akçay’ın Hayat Notları
Ord. Prof. Dr. Ahmet Şevki Akçay yaşamının önemli bir bölümünü Balkan ve İstiklal Savaşında Askeri Veteriner Hekim olarak geçirmiştir. Bu askeri görevleri sırasında sivillerin hayvanlarında görülen Ruam, Sığır vebası ve Şarbon gibi hastalıklarla da mücadele etmiştir. Ayrıca Berlin Veteriner Fakültesinde araştırma ve incelemelerde bulunmuştur. Askeri Veteriner Okulu, Yüksek Veteriner Okulu, Yüksek Ziraat Enstitüsü Veteriner Fakültesi ve Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesinde patoloji, histoloji, embriyoloji, patolojik anatomi dersleri vermiş, binlerce veteriner hekim ve onlarca akademisyen yetiştirmiştir. Ahmet Şevki Akçay 46 yıllık meslek yaşamında üstlenmiş olduğu askeri, idari ve akademik görevleri dışında 5 adet kitap ve Almanca ve Fransızca dillerinden 35 adet yayın yapmış, bu yayınlarından çoğu yabancı dergilerde yayınlanmıştır. Bu arada yurt içinde ve yurt dışında çok sayıda bilimsel kongreye katılmıştır. Ayrıca, Ziraat Vekaletince yayınlanan Otopsi Talimatnamesi ve Hayvan Sağlık Zabıtası Tüzüğündeki et muayenesine dair hükümler Ord. Prof. Dr. Ahmet Şevki Akçay tarafından kaleme alınmıştır. Veteriner Fakültesine taşradan gönderilen binlerce marazi maddenin teşhis raporlarının altında Ahmet Şevki Akçay’ın imzası vardır. Öte yandan Ahmet Şevki Akçay Veteriner Fakültesinde Patoloji Müzesi ve Histopatoloji Preparatı Koleksiyonu da kurmuştur. 1959 yılında ölümünden sonra ailesi tarafından oluşturulan “Akçay Ödülü” veteriner fakültesini birinci olarak bitiren öğrencilere verilmekte ve Türkiye’de veteriner hekimliği alanında verilen ilk ödül niteliği taşımaktadır.
