Tavuk Etinde Arsenik Tartışması. Marketlerde satılan tavuk eti analizleri sır gibi saklansa da, Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi’nin bir açıklama yaptığını söyleyen Bahçeşehir Üniversitesi’nden Dr. Ümit Aktaş, “Amerika’da test edilen tavukların % 50’sinin karaciğerinde inorganik arsenik bulunmaktadır ve bu madde kanserojen kimyasallar arasında en zehirli olanıdır” dedi. Yerli üreticiler ise Türkiye’nin AB standartlarına göre üretim yaptıklarını ve Amerika’daki ilaçların kullanılmadığını açıkladı.
Sadece Türkiye’de değil, tüm dünyada tavuk etiyle ilgili tartışmalar bitip tükenmek bilmiyor, bazı otoritelere göre tavuk eti zararlı ve kesinlikle uzak durulmalı, bazılarına göre ise zararsız ve gönül rahatlığı ile yenebilir. Tüketicinin kafası ise uzun zamandır karışık. Vatandaş, önemli beyaz et kaynaklarından biri olan tavuk etini tüketip tüketmeme konusundaki soru işaretlerinden bir türlü kurtulamıyor. Konuyla ilgili son açıklama ise Bahçeşehir Üniversitesi Fitoterapi Eğitim Koordinatörü Dr. Ümit Aktaş’tan geldi. Aktaş, Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi’nin nisan ayında yaptığı açıklamaya dikkat çekti.
“FDA TAVUKLARDA ARSENİK BULUNDUĞUNU DUYURDU”
Marketlerde satılan tavuk eti analizlerinin genellikle bir sır gibi saklandığını söyleyen Dr. Aktaş, “Ancak Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi sonunda bir açıklama yaptı. FDA’nın bulgularına göre, test edilen tavukların % 50’sinin karaciğerinde inorganik arsenik bulunmaktadır ve bu madde kanserojen kimyasallar arasındaki en zehirli olanıdır” dedi.
Arsenik içeren ürünleri çok miktarda tüketenlerde kanser gelişimine neden olan hücre değişikliklerinin görüldüğünü vurgulayan Dr. Aktaş, arseniğe maruz kalmanın yaratacağı sonuçları, “Cilt kanserlerine ve son raporlara göre akciğer, böbrek, mesane ve karaciğer gibi iç organlarda da görülebilen kanser çeşitlerine yol açabilmektedir. Arseniğin tıpkı civa ve kurşun gibi, ceninde ve çocuklarda son derece zehirli etkileri bulunmaktadır” şeklinde özetledi.
Tavuk Etinde Arsenik Tartışması “AMAÇ DAHA FAZLA PARA KAZANMAK”
Fitoterapi Uzmanı Dr. Ümit Aktaş’a göre, buradaki en büyük problem, arseniğin tavuk yemlerine kasten karıştırılmış olması. Peki arsenik tavuk yemlerine neden karıştırılıyor? Dr. Aktaş’ın yanıtı: “Tabii ki daha fazla para kazanmak için. IATP’nin (Institute for Agriculture and Trade Policy) 2006 raporunda, daha az gıdayla daha hızlı büyüyebilmesi ve etinin daha sağlıklı görünen bir rengi olması için tavuk ve hindilerin % 70’inden fazlasının arsenikli ilaç karıştırılmış yemlerle beslendiği belirlenmiştir. Arsenik içeren ve yemlere karıştırılan bu ilaç (3-Nitro), antiparaziter etkiye sahip ve arsenik içeriyor. Tavuk etinin daha dolgun, güzel ve pembe bir renkte görünmesi için tavukların yemine katılıyor. Yapılan analizlerde, bu ilacın karıştırıldığı yemlerle beslenen tavukların karaciğerinde yüksek seviyelerde inorganik arsenik tespit edildi. İnorganik arsenik, arseniğin en zehirli formudur.”
Aktaş’ın verdiği bilgiye göre, tüm bu gelişmeler üzerine üretici firma, söz konusu ilacın üretimini gönüllü olarak durduracağını açıkladı.
“ARSENİK HER HALÜKARDA ZEHİRDİR VE ZARARLIDIR”
“Bu ürünün Amerika’daki tüm satış noktalarından toplatılması gerçeğine ragmen, FDA tavukların hala güvenli miktarda arsenik içerdiğini ve bunu yemenin güvenli olduğunu iddia etmektedir. Yani her zamanki ilkeli (!) FDA tutumu…” şeklinde konuşan Dr. Aktaş, Türkiye’deki durum hakkında ise şunları söyledi: “Arsenik, her halükarda zararlı ve zehirdir. Türkiye’deki ilgili mevzuatlara ve Türk Gıda Kodeksi’ne göre, sadece bulaşkanlık kabul edilip tahammül edilebilir limit konuluyor. Yani kullanımına izin vermek diye bir durum yok.”
TÜRKİYE’DE TAVUK ETİ GÜVENİLİR Mİ?
BESD-BİR Beyaz Et Sanayicileri ve Damızlıkçıları Birliği Derneği Başkanı Dr. Sait Koca ise FDA açıklamasını ve Türkiye’deki durumu şu sözlerle değerlendirdi:
Tavuk Etinde Arsenik Tartışması “Türkiye’de böyle bir şey kesinlikle yok. AB ve Amerika bu konularda iki farklı ekoldür. Amerika’da izinli olan pek çok uygulama AB ülkelerinde yoktur. Biz de AB müktesebatına uyumlu bir sistemle üretim yapıyoruz, yani ABD ile alakamız yok. AB ülkelerinde ve Türkiye’de böyle bir risk zaten yoktur. Tarım Bakanlığı, bu tür ağır metallerle ilgili sürekli denetleme yapmaktadır, bir kez bile bizim ürünlerimizde böyle birşey çıkmamıştır ve çıkmayacaktır da. Bizim buna göre altyapılarımız var. Amerika’daki tesislerle Türkiye’deki tesisler arasında beş kat fark vardır.”
“ÜLKEMİZDE BU BİLEŞİKLERİN KULLANILMASI YASAKTIR”
Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Necmettin Ceylan‘ın görüşleri, “FDA’nın 2015 yılında askıya aldığı ve şu anda kullanmadığı ilaç, tavuk karaciğerinde arseniğe rastlanmasına neden olmuştur. Amerika’da bir dönem, bu ilaç kullanıldı, ancak arseniğin tavuk etinde bulunması üzerine kullanımdan kaldırıldı. AB ülkelerinde ve bizim ülkemizde bu bileşiklerin kullanılması yasaktır. Yani büyümeyi destekleyici ürünlerin kullanımı yasak olduğu için ülkemizdeki piliç ve tavuk etlerinde böyle bir riskin olmadığını kabul etmek gerekir” şeklinde.
“GDO’LU YEMİN 1 GRAMINA BİLE İZİN VERİLMEMELİ”
Geçtiğimiz günlerde Türkiye Biyogüvenlik Kurulu’nun, GDO içeren 6 çeşit mısır ve 2 çeşit soyanın tavuk yemlerinde kullanılmasına onay verdiğini hatırlatmamız üzerine, “GDO’lu yem kesinlikle kabul edilemez” ifadesini kullanan Dr. Aktaş’ın bu konudaki yorumu ise şöyle:
“GDO’lu yemin 1 gramına bile izin verilmemelidir. Üstelik, bu yemlerin hayvanların etine ve sütüne geçmediğine dair bir açıklama da yaptılar, böyle bir şey mümkün olabilir mi? Zaten bu yemler hayvan daha hızlı büyüsün diye veriliyor, hayvanın etine geçmiyor da, hayvanın et ağırlığı nasıl artıyor? Aldığı nefes sayesinde mi büyüyor bu hayvan? GDO’lu yem, hayvanın etine, sütüne, yumurtasına tabii ki geçiyor ve onları yiyen insanlar da GDO’lu ürünleri vücutlarına dolaylı yoldan almış oluyor. Bu, son derece büyük bir tehlike.
“PATRON FAZLA KAZANSIN DİYE TOPLUM SAĞLIĞI TEHDİT EDİLİYOR”
AB’de GDO’lu yeme izin verildiği savına gelince: Eğer söz konusu olan Bulgaristan veya Hırvatistan ise, evet, GDO’lu yeme izin var ama Almanya, Fransa gibi büyük ülkeler, asla GDO’lu yeme izin vermedikleri gibi, ithal ettikleri üründe kullanılmış olmasına da izin vermiyor, gümrükten içeri almıyorlar. Bizim ülkemizde de asla GDO’lu yeme izin verilmemelidir. Nihayetinde, GDO’lu yemler bir tek amaç için kullanılıyor: Para! Patronun daha fazla kazanması için tüm bir toplumun sağlığı ve geleceği tehdit altında tutuluyor. Başka bir amaç ya da fayda yoktur bu uygulamada.”
“AB ÜLKELERİNDE 58 ADET GDO’LU ÜRÜN YASAL OLARAK İZİNLİDİR”
Prof. Dr. Necmettin Ceylan ise Avrupa Birliği’nde GDO’lu yeme izin verilmediği görüşünün gerçeği yansıtmadığını söyleyerek, “AB’de 58 adet GDO’lu ürün yasal olarak izinlidir ve ülkemizde hayvan yemi olarak ithal edilen GDO’lu yemlerin çok daha fazlası (40 milyon tonun üzerinde) AB ülkelerinde hayvan yemi olarak kullanılmaktadır. Bu yemleri tüketen hayvanların etine, sütüne ve yumurtasına herhangi bir şekilde gen aktarımı olduğuna dair bilimsel bir çalışma yoktur” dedi.
