Prostagin
Enjeksiyonluk Çözelti
Veteriner Sentetik Prostaglandin
Sadece Hayvan Sağlığında Kullanılır
BİLEŞİMİ: Prostagin 1 ml’de 250 mg ‘a eşdeğer 263 mg kloprostenol sodyum içeren berrak, renksiz veya açık sarı renkte çözeltidir.
FARMAKOLOJİK ÖZELLİKLERİ
Kloprostenol sentetik prostaglandin F2alfa dinoprost (PGF2alfa) analoğudur. Kloprostenol prostaglandin F2alfa gibi corpus luteumu luteolize etme, uterus düz kaslarında kontraksiyon ve serviksi gevşetme etkisine sahiptir. Kloprostenol, corpus luteum üzerindeki luteolitik etkisini, östrus siklusunun luteinizasyon fazında, ovaryumlardaki luteinleştirici hormon (LH) reseptörlerinin miktarını ani olarak düşürerek, progesteron seviyelerinin hızla azalmasına neden olarak ve utero ovaryen venlerde vazokonstriksiyon oluşturulmasını sağlamakla gösterir. Böylece hipofiz bezi ön lobunda FSH hormonunun salgılanması artar ve yeni bir folikül oluşumunu takiben, normal östrus ve ovulasyon sağlanmış olur.
Korpus luteum’un lize olmasından hemen sonra progesteron düzeyi hızla düşer ve ardından sığırda 2-4 gün sonra, atta ise 2-5 gün sonra östrus oluşur. Erken dönem korpus luteumu prostaglandin uygulamasına duyarsızdır. Bu dönem sığır ve atta ovülasyondan sonraki 4-5 günlük döneme karşılık gelir. Kloprostenol intramüsküler enjeksiyondan sonra hızla organizmaya dağılmaktadır. Sığırda maksimum doku düzeyine uygulamadan 30 dakika sonra erişir. Kloprostenol ortalama olarak aynı düzeyde idrar ve safra ile elimine edilir. Kloprostenol’ün sığırda yarılanma süresi 1.6 saattir. Kloprostenol meme dokusunda birikim yapmaz, uygulanan dozun %0.75’i süt ile elimine edilir. Corpus luteumu ortadan kaldırma ve hızla progesteron seviyesinde düşüşe neden olma özelliğinden dolayı, sığır ve atlarda östrus oluşturma ve östrusu senkronize etme amaçlı kullanılır.
Kloprostenol , hayvanlarda en yüksek konsantrasyonlarda bulunduğu enjeksiyon bölgesinde ve enjeksiyondan 30 dakika sonra eliminasyon bölgelerinde(karaciğer, böbrek) çok kısa bir yarı ömre sahiptir. Büyük çoğunluğu idrar ve dışkı ile elimine edilirken, sadece çok küçük bir miktar süt ile atılmaktadır.
Prostagin KULLANIM SAHASI / ENDİKASYONU
Sığırlarda:
1. Normal sikluslu sığırlarda gizli ve saptanamayan östrus durumlarında: Sığırlar normal siklusta olabilirler fakat, ya östrus belirtilerini göstermezler ya da çok kolay fark edilmeyen belirtiler gösterirler. Prostagin enjeksiyonundan önce, corpus luteum’un rektal palpasyonu ile ovaryumlardaki normal siklus aktivitesi tespit edilmelidir. Prostagin uygulamasından sonraki 2-4 gün sonra östrus görülür, bunu kızgınlık anında yapılacak suni tohumlama veya tabii tohumlama izler. Kızgınlık görülmezse 11 gün sonra tekrar bir enjeksiyon yapılır. Tohumlama ya 72-84. saatler arasında bir kez ya da 72. ve 96. saatlerde iki kez yapılabilir.
2. Östrus siklusunun senkronizasyonu amaçlı: Kontrollü üretimi kolaylaştırmak için, östrus siklusunu senkronize etmede değişik uygulama şekilleri vardır:
- Rektal palpasyon ile corpus luteuma sahip olduğu belirlenen sığırlara tek doz Prostagin enjeksiyonu yapılır. Östrusa gelen hayvanlara tohumlama veya doğal çiftleşme uygulanır veya enjeksiyondan 72-96 saat sonra suni tohumlama yapılır.
- Çiftlikte istenilen bütün sığırlara Prostagin enjekte edilir ve kızgınlığa gelenler çiftleştirilir. Kızgınlığa gelmeyenlere 11 gün sonra ikinci bir Prostagin enjeksiyonu yapılır. Hayvanlar 2-4 gün sonra oluşan östrusta tohumlanırlar.
- Çiftlikteki tüm sığırlara 11 gün aralıkla iki kez Prostagin enjeksiyonu yapılır. Çiftleştirme ikinci enjeksiyondan 2-4 gün sonra oluşan östrusta gerçekleştirilir. İkinci enjeksiyondan 72 ve 96 saat sonra suni tohumlama uygulanabilir.
3. Doğum sonrası erken dönemde reprodüktif faaliyetleri iyileştirmek için rutin kullanım: Doğumu takiben uterus kontraksiyonunu arttırarak involusyonu hızlandırmak amaçlı tek doz veya iki kez Prostagin enjeksiyonu yapılabilir.
4. İstenmeyen gebeliklerin sona erdirilmesi amaçlı (örn. yanlış çiftleştirme): İstenmeyen gebeliklere son vermek (abortus) amaçlı, ineklerde gebeliğin 5-150. günleri arasında uygulanır. Gebeliğin 100.gününden önceki Prostagin uygulaması ile 3-5 gün içinde abort hızlı ve güvenli bir şekilde gerçekleşir. Gebeliğin 100 ve 150 günleri arasındaki abort oluşturulmasında, luteal progesterondan çok plasental progesteronun rolü artacağından, uygulama sonucu değişken olabilir. Bu durumda uygulamadan 8 gün sonra abort oluşmamış ise tekrar bir enjeksiyon yapılır. Gebeliğin 150.gününden sonra abort oluşturulmamalıdır.
5. Anormal gebeliklerin sona erdirilmesi amaçlı (örn. mumifiye olmuş fetus’un atılması): Fötus ölümleri, fetusun uterus içinde mumifiye olması ile sonuçlanabilir. Gebeliğin herhangi bir periyodunda Prostagin uygulaması luteolizis sonucu mımifiye olmuş fetusun uterustan atılmasını ve yine hydramniosis ve hydrallantois gibi plasental sıvıların patolojik artışı sonucu oluşan tehlikelerin uterusun boşaltılması ile önlenmesini sağlar.
6. Normal doğumun başlatılması için uygulama: Normal doğumu başlatmak amaçlı sığırlarda gebeliğin 270. gününden sonra uygulandığında 36-48 saat sonra doğum gerçekleşir.
7. Retensio sekundinarum, pyometra ve kronik metritiste uygulama: Bu gibi durumlarda tek bir Prostagin enjeksiyonu ile uterus kontraksiyonu sağlanarak, sonun atılması kolaylaştırılmış ve uterus içindeki sıvılar uzaklaştırılmış olur. Bu uygulama intrauterin tedaviyi destekler. Östojenin yükselmesi uterus savunma sistemini aktive eder.
8. Luteal kistlerin tedavisi: Kistik ovaryumlar inatçı kalıcı luteal dokular ile bağlantılı olabilirler. Prostagin tedavisi ile etkili bir şekilde bu sorun çözülüp, normal siklusa geri dönüş sağlanabilir.
Kısraklarda:
- Gizli ve saptanamayan östrus (sakin kızgınlık) durumlarında: Normal sikluslu kısraklar tüm östrus belirtilerini veya östrus ile ilgili diğer fizyolojik değişiklikleri (örneğin serviks’in ödemi ve gevşemesi) göstermeyebilirler, bu da optimal bir çiftleştirme zamanının tespit edilememesine neden olur. Bu üreme sezonunda bulunan ve hiç çiftleşmemiş kısraklarda daha çok görülür. Prostagin uygulaması östrus oluşma zamanının tahminini sağlar.
- Diöstrusun uzadığı durumlarda: Kısraklarda %20’sinde kalıcı korpus luteum varlığından dolayı diöstrus periyodu uzar ve bu tek bir Prostagin enjeksiyonuna cevap verir.
- Erken fetus ölümlerini takiben resobsiyon durumlarında: Erken fetus ölümleri (ilk 100 güne kadar) kısrakların % 8-10’unda oluşur ve bunu fetal resorpsiyon ve kalıcı korpus luteum’dan kaynaklanan siklus aktivitesinin bozulması izler. Prostagin uygulaması bu durumların iyileştirilmesi için kullanılabilir.
- Yalancı gebelik olgularında: Kalıcı corpus luteuma sahip kısraklar gebelik belirtileri gösterirler, fakat muayene edildiklerinde gebe olmadıkları saptanır. Prostagin uygulaması luteolizis oluşturur ve tekrar normal siklus aktivitesine dönüş sağlar.
- Laktasyona bağlı anöstrus durumlarında: Laktasyondaki kısraklar aylar boyunca kızgınlık göstermeyebilirler. Prostagin uygulaması tekrar siklus aktivitesine göre dönmeyi indükler.
- Gebeliğin 45.gününden önce abort oluşturma amaçlı:Kısraklarda gebeliğin 35.gününe kadar Prostagin enjeksiyonu ile abort oluşturulabilir. Gebeliğin 35. gününden sonra endometrial kapsüller oluşacağından, bu durumda 4 gün üst üste enjeksiyon gerekli olacaktır.
- Çiftleştirme zamanına uygun östrusa getirme amaçlı: Prostagin uygulaması, çiftleştirme sezonunda kaliteli aygırlardan en uygun şekilde yararlanmak için, kısrakları çiftleştirme zamnalarında östrusa getirmede kullanılabilir.
- Östrus siklusunun senkronizasyonu amaçlı: Prostagin, bir grup kısrağın östrus siklusunu senkronize etmekte kullanılabilir. 14 gün ara ile iki kez Prostagin uygulaması yapılır. İlk uygulamadan 19-21 gün sonra tohumlama yapılabilir.
KULLANIM ŞEKLİ VE DOZU
Veteriner hekim tarafından başka şekilde tavsiye edilmediği takdirde;
Sığırlar: 500 mg kloprostenol farmakolojik dozunda uygulanır. 2 ml’lik tek veya tekrarlanan dozlar kas içi enjeksiyonla verilir.
Atlar: 400 kg’a kadar olan atlara 125-250 m kloprostenol, 400 kg’ın üzerindeki atlara 250-500 mg kloprostenol dozunda uygulanır.
Sığırlara 2 ml Prostagin intramüsküler olarak amaca göre tek doz veya tekrarlı doz (örn. östrus senkronizasyonunda 11 gün ara ile uygulama gibi) şeklinde uygulanır. Atlara,
400 kg’dan hafif olanlar için 0.5-1 ml Prostagin , 400 kg’dan ağır olanlar için 1-2 ml Prostagin intramüsküler amaca göre tek doz veya tekrarlı doz (örn.östrus senkronizasyonu için 14 gün ara ile) şeklinde tatbik edilir.
ÖZEL KLİNİK BİLGİLER VE HEDEF TÜRLER İÇİN ÖZEL UYARILAR
- Prostaglandinin luteolitik etkisine duyarlı olmayan sığırlarda, ovulasyondan sonra 4-5 günlük bir refraktörik periyot vardır yani ovulasyonu takiben 5 gün içinde kullanılırsa etkili olmaz.
- İnek ve kısraklarda şekillenen pyometra olgularında PG’lerin etkili olabilmesi için ovaryumlarda luteal bir dokunun bulunması gereklidir.
- Luteal kistler, klinik olarak genellikle anöstrus ile seyreden ovaryum kistleridir. Folikülleri kistlerden ayırt etmek gerekir,çünkü PG’ler foliküler kistleri etkilemezler.
- Başarılı bir siklus denetimi ve senkronizasyon için hayvanlar normal siklusa sahip olmalıdır. İlaç uygulamasından önce rektal muayene, gebe veya anöstrus dönemindeki hayvanların tohumlama riskini elimine eder. Tedavi gören hayvanların beslenme ve kondüsyonlarına özel itina gösterilmelidir. Programların uygulama sırasında, yemleme düzenlerinde, yem takibinde ani değişiklikler veya gruplarının değiştirilmesi gibi strw doğuran faktörlerden kaçınılmalıdır. Suni tohumlama uygulanacaksa, tohumun kalitesinden ve doğru tohumlama yönteminin seçilmiş olmasından emin olunmalıdır.
- Enjeksiyon sırasında bir kısım çözeltinin boşa gitmesi veya yağ doku içine enjekte edilmesi istenen sonucun alınamamasında etkili olabilir.
İSTENMEYEN/YAN ETKİLER
Kısraklarda ısı düzensizlikleri, abdominal sancı ve ishal görülebilir.
Prostagin İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ
Steroid ve nonsteroid antienflamatuar ilaçlar endojen prostaglandin sentezini inhibe etiiğinden, bu tür ilaçlarla birlikte kullanılmamalıdır.
DOZ AŞIMINDA BELİRTİLER TEDBİRLER VE ANTİDOT
Sığırlarda tavsiye edilen dozun 5-10 katı uygulandığında salivasyon ve vücut ısısında artış görülmüştür. Atlarda tavsiye edilen dozdan çok yüksek dozlarda uygulandığında geçici ve düşük düzeyde olmak üzere terleme, solunum ve kalp atışında artış, ishal ve karın ağrısı saptanmıştır. Bu belirtiler düşük şiddette ve geçicidir. Doz aşımında semptomatik tedavi uygulanır.
GIDALARDA İLAÇ KALINTILARI HAKKINDA UYARILAR
İlaç Kalıntı Arınma Süresi (i.k.a.s.); tedavi süresince ve son ilaç uygulamasından sonra sığırlar 1 gün geçmeden kesime gönderilmemelidir. Süt için kalıntı arınma süresi’0’ gündür.
KONTRENDİKASYONLAR
Damar içi yolla enjekte edilmez.
Aşağıdaki durumlarda uygulanmamalıdır;
Gastrointestinal sistemin akut veya sub-akut rahatsızlıkları olan kısraklarda, akut veya sub-akut solunum yolu hastalığı olan kısraklarda (bu önemli bir kriterdir, çünkü bazı hayvan türlerinde prostaglandinlerin enjeksiyonu, akut solunum problemleri ile sonuçlanabilir), servikal dilatasyonun gerçekleşmediği durumlarda uterusun yırtılmasına bağlı olarak ölüm görülebileceğinden kullanılmamalıdır.
Gebelikte kullanım: Gebeliğin bazı dönemlerinde luteolizis, fetüsün kaybına yol açabilir. Bu nedenle istenmeyen gebelikler ve gebeliğin son dönemindeki istemli doğumu uyarma durumları dışında gebe inek ve kısraklarda kullanılmaz.
GENEL UYARILAR
Kullanmadan önce ve beklenmeyen bir etki görüldüğünde veteriner hekime danışınız.
Çocukların ulaşamayacağı yerde ve gıda maddelerinden uzakta bulundurunuz.
UYGULAYICININ ALMASI GEREKEN ÖNLEMLER VE HEKİMLER İÇİN UYARILAR
Prostaglandin deriden absorbe edilebilir, bu yüzden özellikle çocuk doğurma yaşındaki kadınlar, hamile bayanlar ve astımlılar, bu ürünün kullanımında dikkatli olmalıdırlar. Kazayla deriye dökülmesi halinde hemen suyla yıkanmalıdır.
F2alfa tipi prostaglandinler, insanlarda bronkospazma neden olabilirler, kazayla inhalasyonu veya enjeksiyonu sonucu oluşan solunum güçlüğü durumunda, hızla izoprenalin veya salbutamol gibi bronkodilatörlerin inhalasyon yoluyla alınması gerekir.
MUHAFAZA ŞARTLARI VE RAF ÖMRÜ
Kuru ve serin yerde (4°C-25°C) ışıktan muhafaza edildiğinde ,raf ömrü imal tarihinden itibaren 3 yıldır.
TİCARİ TAKDİM ŞEKLİ
Karton kutuda 2 ml, 10 ml, 20 ml ve 50 ml renksiz cam şişelerde takdim edilmiştir.
SATIŞ YERİ VE ŞARTLARI
Veteriner hekim reçetesi ile veteriner muayenehanelerinde satılır (VHR)
PROSPEKTÜS ONAY TARİHİ: 11.02.2013
GIDA,TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI RUHSAT TARİHİ VE NO: 03.04.2008-19/095
RUHSAT SAHİBİ VE İMAL YERİ: AKSU Eczacılık ve İlaç San. İth. İhr. Tic. Ltd. Şti Gersan Sanayi Sitesi 654.sok. No:47 Ergazi / ANKARA