Koyunlarda Verminöz Pneumoni (Paraziter Bronkopnömoni)

Koyunlarda Verminöz Pneumoni etkeni 3 tanedir bunlar Dictyocaulus filaria, Protostrongylus rufesence ve  Muellerius capillaris ‘tir. Bu paraziteler alveoler ve intersitisyel pnömoni ile karakterize solunum sistemi hastalığına yol açarlar.

Epidemiyolojisi

Koyunlarda Verminöz Pneumoni Paraziter bronşitis ve pnömoni bol yağış veya sulama yapılan alanlarda görülür. Süt için yetiştirilen buzağılar enfekte meraya çıktıklarında hastalanırlar. Hastalık endemik olmayan alanlardan endemik alanlara getirilen erişkinlerde de görülür. Et yönlü beslenen koyunlar meraya çıkarılmadıkça veya nemli ve ılık hava şartlarında bulundurulmadıkça paraziter pnömoni nadiren ortaya çıkar. Reenfeksiyon ağır kontamine meralara çıkarılan ve daha önce hastalığı geçirmiş olan koyunlarda ortaya çıkar. Hastalığın her iki formu da sürü problemidir. Paraziteler, buzağılarda kışı hastalık oluşturmadan geçirip yazın hastalığa yol açabilir. 3-9 aylık buzağılar en duyarlıdır. Bulaşma larvaların ağız yolu ile alınmasıyla gerçekleşir.

Klinik Semptomlar

Koyunlarda Verminöz Pneumoni  de larva, alveollere gelip eozinofilik eksudat oluşturarak küçük hava yollarında tıkanma meydana getirinceye kadar klinik belirti görülmez. Bu döneme kadar alınan larva ve akciğerlere ulaşan larva sayısına bağlı olarak zaman zaman öksürük ve taşipne görülür. Bu dönemde şiddetli hastalık belirtisi ortaya çıkıp ölüm meydana gelebilir. Parazit larvalarının dışkıda belirlendiği dönemde kaudal akciğer lobunun ventral bölümünde larva ve yumurtaların birikmesine bağlı olarak Verminöz Pneumoni şekillenir.

Bu birikinti hastada;

• şiddetli ve şık öksürük
• taşipne
• dispne
• ateş
• anoreksi
• ağırlık kaybı
• Oskültasyonda sert veziküler sesler, sürtünme ve ıslık sesi duyulur.
• Şiddetli hastalarda ağzı açık solunum
• Baş ve boyun ileri uzatılır ve dil dışarıya çıkarılır
• Süt veriminde ani düşüş

Tedavi

Levamisol fosfat 8 mg/kg dozunda oral, 6 mg/kg dozunda sc. verilir.

Fenbendazole 5 mg/kg dozunda oral,

Oxfendazole 4.5 mg/kg dozunda oral

Albendazole 10 mg/kg dozunda oral

İvermectin 0.2 mg/kg dozunda sc. uygulanadığında erişkin ve larva formlarına etkilidir. Reenfeksiyon durumlarında levamisol ve diethylcarbamazine citrate 50 mg/kg dozunda i.m. uygulaması iyi sonuç vermektedir. Bunun dışında thiabendazole, febantel, mebendazol, netobimin, tetramisol, abamectin, doramectin, moxidectin, eprinomectin de kullanılabilir. Akut olaylarda antihistaminik ve antibiyotikler sağaltıma eklenebilir.

Korunma

Genç ve yaşlı hayvanlar aynı merada otlatılmamalıdır. Gençleri sulu ve bataklık otlaklarda otlatmamak. Paraziter mücadelenin zamanında yapılması. Mera mevsiminde 3, 8, 13 haftadalarda ivermectin yapılmalıdır. Bazı ülkelerde mera mevsiminden önce aşı uygulanmaktadır.