Kedilerde meme tümörünün klinik özellikleri, kanser ileri yaş kedilerde sıkça karşılaşılan, hayvan refahı, yaşam süresi ve kalitesini etkileyen önemli sorunlardan biridir. Kedilerde meme tümörü lenfoma ve deri tümöründen sonra üçüncü sırada en sık rastlanan tümör çeşididir. Özellikle 10 yaş ve üzeri kedilerde sıklıkla rastlanmaktadır. Kedilerde rastlanan meme kanserlerinin %95’inin öldürücü maling karakterli adenokarsinom olduğu belirtilmektedir. Kedi meme kanserleri epitel hücre kökenli olup, başta lenf yumruları olmak üzere bazı diğer yollarla da akciğer, plöra, karaciğer, adrenal bez, böbrek ve diğer organlara metastaz yapmaktadır.
Kedilerde meme tümörü öncelikle küçük bir kitle olarak başlar, başlangıçta ağrısızdır ve herhangi bir sağlık sorunu oluşturmaz. İlerleyen günlerde büyüklüğü artar ve dikkat çeker.
Kediler de meme tümörünün etiyoloji tam olarak bilinmemekle birlikte etiyolojisinde çevresel karsinojenler, hormonlar, aşırı güneş ışığına maruz kalma, viruslar ve aşı enjeksiyonları önemli rol oynamaktadır. Özellikle kısırlaştırılmamış kedilere kontrasepsiyon ve davranış bozukluklarının düzeltilmesi amacıyla oral veya enjeksiyon tarzında kullanılan hormonlar meme tümörü gelişiminin etiyolojisinde önemli yer tutmaktadır.
Kedi meme tümörlerinde ırk predispozisyonu da vardır. Nedeni bilinmemekle birlikte siyam ırkı kedilerde meme tümörü riski diğer ırklara oranla 2 kat fazladır.
Kedilerde meme tümörünün tanısı klinik ve histopatololojik muayeneyle konur. Özellikle histopatolojik muayene tümör tipinin ve tedavi şeklinin belirlenmesi açısından önemlidir. Bu muayenelere ek olarak akciğer röntgeni ve abdomen ultrason muayenesi yapılarak lenf yumruları ile iç organlara metastaz yapıp yapmadığı belirlenmelidir.
Kedilerde meme tümöründe en radikal yaklaşım cerrahi yöntemdir. Son zamanlarda bir veya 2 meme zincirinde tümör geliştiğinde bilateral mastektomi önerilmektedir. Eğer metastaz bulguları var ise kemoterapi düşünülmelidir.
ÖNEMLİ NOTMeme tümörü operasyonu veya diğer kanser operasyonlarında klasik cerrahi kuralları değil onkolojik cerrahi kuralları dikkate alınmalıdır.
Prof.Dr. Ayhan Ayhan Bastan
Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi
Doğum ve Jinekoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi
