Erkek köpeklerde çiftleşme zamanı net sınırlarla belirlenmiş değildir. Erkek köpekler genellikle bir yaşlarında cinsel olgunluğa ulaşırlar. Cinsel olgunluğa erişen bir erkek köpek, bu erişkinlikten sonra her zaman cinsel birleşme yaşayabilir. Erkek köpek çiftleşmesi, dişi köpeklerde olduğu gibi, kızgınlık dönemi ya da çiftleşmek için belli dönemlerin sonunda gerçekleşmez. Cinsel olgunluğa erişen erkek köpeklerin çiftleşmesi için bu gibi dönemlere ihtiyaçları yoktur.
Köpeklerde Çiftleşme İhtiyacı
Köpeklerin çiftleştirilmesi ya da kısırlaştırılması pek çok hayvan sahibi arasında muallakta kalan bir tartışma konusudur. Bazı hayvan severler, köpeklerin doğal ortamlarında yaşasalardı olması gerektiği gibi çiftleştirilmelerinin doğru olduğunu, bazı hayvan severler de köpeklerin kısırlaştırılması gerektiğini savunmaktadır. Köpeklerde çiftleşme ihtiyacı, insanlarda olduğu gibi haz temelli değildir. Elbette cinsel birleşme sırasında iki köpek de bu birleşmeden zevk alabilir. Ancak köpeklerde cinselliğin ana çıkış noktası, üremek ve soyun devamlılığını sağlamaktır. Bu sebeple, özellikle sokakta yaşayan köpekler için kısırlaştırma yapılması, mama dağıtımı yapılmasından bile daha hayati bir yer taşımaktadır.
Kısırlaştırma yapılması sokakta, zor şartlarda yaşamak zorunda kalan köpek sayısının azalmasını sağlayacağı gibi, dişi köpeklerde meme kanserinin önüne geçilmesi ve erkek köpeklerde de testis tümörü ya da prostat gibi hastalıkların önlenmesi açısından önem taşımaktadır.
Erkek Köpeklerde İlk Çiftleşme
Erkek köpeklerde ilk çiftleşme yaşı köpekten köpeğe, ırktan ırka değişiklik gösterebilmektedir. Ancak genel olarak köpeklerin 15 ile 19 ay arasında bulunan yaş dönemleri, ilk cinsel birleşme tecrübesinin yaşanması için oldukça uygundur. Dişiler, erkek köpeklere göre cinsel erişkinliğe daha erken ulaşırlar. Bu süreç, küçük ırk köpeklerde de daha önce gerçekleşebilmektedir.
Köpekler, cinsel erişkinliğe erişmeden önce cinsel birleşmeye zorlanmamalıdır. Bu zorlama, köpeğin hayatı boyunca mustarip olacağı fiziksel sorunlara sebep olabilmektedir. Ayrıca, köpeklerde cinsel olgunluk yaşından sonra da çiftleşmeye karşı isteksizlik duyulabilir. Erkek köpek çiftleşmesi, erkek köpek ve partner olarak belirlenen dişi köpek istediği sürece sağlıklı bir şekilde gerçekleşebilmektedir.
Erkek Köpeklerde Çiftleşmede Dikkat Edilecekler
Erkek köpeklerde çiftleşme öncesinde, o esnada ve daha sonrasında dikkat edilmesi gereken bazı hususlar bulunmaktadır. Bu hususlar konusunda dikkatli olmak, erkek köpeğin tüm hayatı boyunca sürdüreceği cinsel birleşmelerde ya da genel olarak hayat kalitesi üzerinde büyük etki yapacaktır. Dikkat edilmesi gereken durumlar şu şekilde sıralanabilir:
- Erkek Köpeklerde Çiftleşmeden Önce Dikkat edilecekler: Erkek köpekler, çiftleşmeden önce veterinere götürülmeli ve genel sağlık kontrolünden geçirilmelidir. Aynı durum dişi köpekler içinde geçerlidir. Tıpkı insanlarda olduğu gibi köpeklerde de başka bir köpekle fiziksel ya da cinsel temas olduğunda, bazı hastalık alışverişleri yapılabilir. Bu sayede, bit ya da parazit gibi durumlara karşı da önlem alınmış olur. Erkek köpekler, çiftleşmeden önce partner olarak seçilen dişi ile birkaç kez buluşturulmalıdır. Bu faaliyet, iki tarafın da birbirlerine alışmasını ve daha iyi anlaşmalarını sağlayacaktır.
- Çiftleşme Sırasında Dikkat Edilecekler: Partner olarak seçilen dişi köpekler, ovulasyon dönemlerinde oldukları durumlarda bile bazen erkek köpekle çiftleşmek istemeyebilir. Böyle bir durumda, erkek köpek dişiyi çiftleşmeye zorlarsa bu dişinin öfkelenmesine sebep olabilir. Saldırganlaşan dişi köpek erkek köpeğe ya da kendine zarar verebilir. Bu durumlarda, erkek köpek sahiplerinin köpeklerini ortamdan uzaklaştırması ve erken köpeğin dişi üzerinde baskı kurmasını engellemesi gerekmektedir.
- Çiftleşme sonrasında dikkat edilecekler: Çiftleşmenin ardından gelen bir hafta ya da on günlük bir süre zarfında, erkek köpek dişi köpeği aramaya devam ederek huzursuz ve öfkeli davranışlar sergileyebilir. Böyle bir durumda, köpek sahibinin anlayışlı olması ve bu durumun geçici olduğunu bilerek, köpeğine şefkatli yaklaşması gerekmektedir. Ayrıca çiftleşme sonrasında, erkek köpeklerde penis yaralanmaları ya da akıntılar görülebilir. Bu gibi durumlarda, yaralanmaların kendi kendine geçmesi beklenmeden veteriner ile görüşülmesi gerekmektedir. Aksi takdirde köpeğin hayat kalitesi düşecektir.
Köpeklerde Partner Seçimi
Köpeklerde partner seçimi yapılırken, öncelikle köpeğin fiziksel özellikleri göz önünde bulundurulmalıdır. Bu özellikler gereği, erkek köpekler aynı boyutlarda olduğu dişi köpekler ile çiftleştirilmelidir. Köpeklerde çiftleşme gerçekleşmeden önce, iki köpekte de kalıcı ya da bulaşıcı bir hastalık olup olmadığı tespit edilmelidir. Aksi durumlarda, köpeğin çiftleşmiş olduğu her köpek bu hastalıktan etkilenecektir.
Erkek Köpeklerde Çiftleşme İsteği Belirtileri
Erkek köpeklerde çiftleşme isteği belirtileri, dişi köpeklerde olduğu gibi ortaya çıkmaz. Dişi köpekler, bu dönemlerde kızgınlığa girebilir ve bir dişi köpekte en verimli çiftleşme dönemi ovulasyon dönemi olarak geçer. Ancak erkek köpekler, cinsel olgunluğa erişmelerinin ardından, her zaman çiftleşebilirler. Kızgınlığa girmeyen erkek köpeklerde de çiftleşme isteği olduğunu anlamak mümkündür. Erkek köpekler bu dönemlerde, etrafta bir dişi köpek bulunuyorsa, her zaman sergiledikleri sırdan davranışların dışına çıkabilirler.
Erkek köpekler, salgıladıkları testosteron ve kortizol hormonları sebebiyle, daha agresif bir tavı içerisinde olabilirler. Çiftleşme isteği içerisinde olan erkek köpekler, genellikle huzursuz tavırlar sergileyerek gece saatlerinde çok fazla havlar ya da ulurlar. Bu dönemlerde eve idrarını yapabilecek olan erkek köpekler, kendi alanını işaretlemek istemektedirler. Ayrıca erkek köpeklerin bu dönemlerinde evden kaçma eğilimleri de olabilir. Erkek köpek çiftleşmesi, bu gibi sorunlara sebep oluyorsa, köpekler kısırlaştırılabilir. Bu işlem köpeklerin psikolojik sağlıkları için de oldukça yararlıdır. Kısırlaştırma sonrası, sert duygu değişimleri yaşamayacak olan köpekler, daha huzurlu bir hayat geçirebilirler.
