BRD ve Bovine Adenovirus
Adenovirus, solunum sistemi enfeksiyonlarında Adenovirüslerin rolü ön planda değildir. Bununla beraber BVD, löykozis, BlV ile primer enfekte immunsupresif sığırlarda respiratorik ve gastrointestinal sistemde klinik yansımalar “Pnömo-enterik sendrom” adı ile bilinen klinik form oluşturabilir. Genellikle subklinik seyir gösterir. Şu ana kadar tespit edilen 10 serotipi mevcuttur. Adenovirüsler sağlık hayvanların üst solunum yollarından da izole edilsede, pnömoni bulgularına sahip olan hayvanlarda izolasyon miktarının çok daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Virüs, alveolar makrofaj aktivitesini bozarak diğer bakteriyel (Streptococcus pneumoniae, Haemophilus spp.) ve Mycoplasma spp. etkenlerinin akciğer paranşim dokusuna olan adezyonlarmın artmasını sağlar.
Adenovirus tip-3, buzağılarda özelikle pasif transfer yetmezliğine sahip olanlarda şiddetli klinik yansıma oluşturabilir. Bu buzağılarda değişen derecelerde ishal, meteorismus, kolik, seröz gözyaşı-nazal akıntı, başlangıçta kuru takiben bronşiyal etkilenirse yaş öksürük gözlenebilir. Toksemik bulgular yoktur. Viremi devresinde 1-2 gün beden ısısı hafif düzeyde artabilir.
Adenovirüs tip 57 ise zayıf buzağı sendromu oluşumuna katılabilir. Ayrıca poliartritis, gastroenteritis, periartiküler ödem meydana getirebilir.
BRD ve Bovine Rhinovirus
BRD’nin oluşumuna katılır. Tek başına aseptomatik veya subklinik bir yansıma meydana getirir. Etkilenen hayvanlarda nazal konjesyon, serömuköz, mukoz, mukopurulent nazal akıntıyı kapsayan rhinitis bulguları Ön plandadır. Şiddetli rhinitise bağlı inspiratorik solunum güçlüğü oluşabilir. Genel yansımada depresif görünüm, konjektivitis, Öksürük ve viremi devresinide kapsayan 1-3 günlük hafif beden ısısı artışı tespit edilebilir. Diğer solunum yolu patojenleri ile komplike olmazsa pnömoniye ait klinik yansımalar tespit edilmez. Klinik bulgular üst solunum yolu bulguları ile sınırlı kalır.
BRD ve Bovine Coronavirus – Bovine Enterovirus
Her iki virüs de BRD’nin oluşumuna katkı sağlayabilir. Bununla birlikte coranavirüsün solunum sisteminde meydana getirdiği patoloji daha ön plandadır. İmmunsupresif yetişkinlerde ve özellikle pasif transfer yetmezliğine sahip olan neonatal buzağılarda, hafif orta şiddette solunum sistemi enfeksiyonu bulguları gözlenir. Bovine corana virüsün bakteriyel patojenlere karşı hayvanların rezistansını azalttığı, Özellikle M. haemolytica ve Pasteurella multocida’nın alt solunum yollarına adhezyonlarını arttırdıkları ifade edilmektedir. Corana virüsle enfekte buzağılarda enteritis tablosu solunum bulgularına göre dah ön plandadır. Sekonder komplikasyonlar olmadıkça virüs genellikle üst solunum yollarını etkiler. Etkilenen hayvanlarda seröz gözyaşı ve nazal akıntı, kuru öksürükve hafif beden ısı artışı görülebilir.
Ayrıca corana virüsün kış dizanterisinin etyolojik faktörü olarak düşünüldüğü unutulmamalıdır. Hafif veya orta düzeyde üst solunum yolu bulguları ile birlikte değişen derecelerde enteritis bulgularına sahip hayvanlarda corana virüs göz önüne alınmalıdır.
Bovine enterovirüs enfeksiyonlarında enteritis yansımalar Ön plandadır. BRD’nin oluşumunda önemli bir patojen olarak düşünülmemektedir. Bununla beraber immunsupresif hayvanlarda hafif ve orta şiddette üst solunum yolu bulgularının ön planda olduğu klinik yansımalar oluşturabilir. Virüsün atık fetüslerin bazılarından izole edilmesi abortusa neden olabileceğini düşündürmektedir.
Kaynak
