Yakın doğu at ensefalomiyelitisi diğer adıyla atların Borna hastalığı atların bir beyin enfeksiyon tipi olup özellikle beyin sinir hücrelerinin yangısıyla karakterizedir. Yakın Doğu At Ensefalomiyelitisi hastalığı ile enfekte olmuş sağlıklı atlarda sıklıkla borna hastalığına spesifik antikorlar (BDV-SPECİFİC ANTİBODİES) asemptomatik olarak bulunabilmektedir. Borna hastalığının etkeni zarflı, negatif zincirli bir RNA virüstür. Enfeksiyon sinirler vasıtasıyla hücrelerden sinir sistemine yayılarak etkisini gösterir. Borna virus açık bir şekilde bulaşma sonrası üç gün içerisinde beyin ve beyin omurilik sıvısında görülebilmektedir ve virüs tükürük, meme bezleri ve nazal müköz membranlardan izole edilebilmektedir.
Borna virus inkubasyon periyodu genel olarak 2 ila 3 aydır. Davranış değişimleri ve duyusal motor fonksiyon bozuklukları hastalığın önemli işaretleridir. Hayvanlarda koordinasyon problemleri ile gözlemlenebilir şekilde şiddetli depresyon belirtileri ortaya çıkarak çevreye ilgi azalır ve 1700’lerin ortalarından bu yana veteriner hekimliği literatüründe tanımlaması bulunan “SAD HORSE” tablosu gelişir. Borna hastalığı daha yaygın olarak bahar yaz ayları başında ortaya çıkmaktadır.
Klinik Belirtiler
- Koordinasyon eksikliği
- Esneme hareketleri
- Çiğneme hareketleri
- Kas kontraksiyonları
- Hafif sancı
- İştah kaybı
- Uyaranlara aşırı duyarlılık
- Şiddetli depresyon
- Objelere karşı eğimli duruş
- Hızlı ve istemsiz göz hareketleri
Borna Hastalığının Etiyolojisi
Borna hastalığının etiyolojisinde genel kanı bulaşıcının enfekte nazal sekresyon salivasyonu ile temas veya kontamine olmuş yiyecek su vasıtasıyla olduğu düşünülmektedir. Geçmişte BDV (Borna disease virus) konakçılarının coğrafi olarak genişliği geçmişte oldukça hafife alınmıştır ancak günümüzde BDV ’nin konakçı yelpazesinin kuşlardan primatlara kadar olan tüm sıcakkanlı hayvanları içerdiğine inanılmaktadır.
Yakın Doğu At Ensefalomiyelitisi Nasıl Tedavi Edilir?
Sağaltım için mutlaka Veteriner Hekim ‘inize başvurun. Burada yazılan tedaviler bilgi amaçlıdır. Burada verilen bilgilerle tedavi edilmeye çalışılan hastanın oluşabilecek olumsuz tüm sonuçlar için hiçbir sorumlukluk kabul edilmez.
Borna hastalığı potansiyel tedavisinde antiviral amantadin sülfat düşünülebilir. Laboratuvar çalışmaları BDV yaygın tipinde enfeksiyonun yayılmasını ve etkenin çoğalmasını engellediği görülmüştür. Hastalığın proflaksisi kadar tedavisinde de başarılı stratejilerin geliştirilebilmesi oldukça önem taşımaktadır çünkü atlarda yaklaşık olarak yüzde 60 ile 95 arası oranda ölümle sonuçlanmakta ve hayvanlar sıklıkla kalıcı nörolojik bozukluklarla mücadele etmek zorunda kalmaktadır.
Borna Hastalığı Nasıl Önlenebilir?
İmmünopatoloji adına geliştirilmiş ve uygulanmış aşıların karmaşık birtakım sonuçları olmuştur. Bazı olgularda aşılamanın hastalığı şiddetlendirdiği görülmüş olmasına rağmen son kanıtlar aşılamanın etkili olabileceğini gösterir niteliktedir. Bazı öncül araştırmalarda koruyucu aşılamanın farelerde başarılı sonuçlar elde edildiğini gösterilmiş olmasına rağmen atlar adına maruziyet öncesi bir aşı söz konusu olmayıp, geliştirilmemiştir.