Raşitizm
Raşitizm, kalsiyum, fosfor ve D vitamini ya da bunların kombinasyonunun eksikliği sonucu oluşur. Rasyonla yüksek karoten alımının antivitamini D potansiyeli bulunmaktadır. Rasyondaki Ca/P oranı normaldeki 1/1-1/2 oranından daha farklı olduğunda kemik mineralizasyonu için D vitamini gereksinimi artar. Merada beslenenlerde P, kötü koşullardaki ahırlarda barındırılanlarda güneş ışınlarından yararlanamama sonucu D vitamini eksikliği daha önemli rol oynar. Bu nedenle, kış aylarında kapalı ahır şartlarında tutulan buzağılarda daha çok görülür. Genç ve gelişmekte olan dana ve özellikle buzağılarda gözlenir. Hızlı büyüyenler daha kötü etkilenebilir. Morbidite %50 ‘nin üzerine kadar yükselebilir. ölüm şekillenmez.
Klinik Semptomlar;
- Gelişme geriliği
- yürüyüş bozukluğu
- Kemiklerde kırılmaya eğilimin artması
- Ayak eklemleri ve kostkontrol noktalarda şişlik
- Ayaklarda eğilme, fıçı veya O bacaklılık
- Diş değiştirmede geçikme ve düzensizlik
- Dişlerde kötü diziliş ve hızlı aşınma
- Zayıflık
- Çene kemiklerinde kalınlaşma
- Ağzı kapatmada güçlük şekillenebilmesi
- Göğüste basıklık
- Göğüs deformasyonnu sonucu dispne ve timypani
- Sırtta kamburluk
- Son dönemde ayağa kalkamama
- Bazen hipersensitive ve tetani gözlenebilmesi
Ayrıcı Tanı;
- İskelet bozukluğunun tüm vücutta olmasıyla Artritis – Sinovitis ‘den
- Coğrafi şartların göz önünde bulundurmasıyla ve kemik deformasyonlarının belirgin şekillenmesi ile Bakır Yetmezliği ‘nden
Sağaltım;
Güneş ışınlarından yararlanması sağlanmalıdır.
Buzağılara yeterince süt, iyi kaliteli kuru ot ve kuru yonca verilmelidir.
Buzağılarda 50.000 – 250.000 IU D3 vitamini i.m. yolla verilmeli ve 2-3 haftada bir tekrarlanmalıdır. Günaşırın P ve Ca preperatları enjekte edilebilir. Osteoblastik aktivitede görevi olan A vitamini uygulanması yararlı olur.
Koruma;
Buzağıların güneş ışınlarından yararlanması sağlanmalıdır. Ca, P ve D vitamini bakımından zengin yemler verilmelidir.