Kurşun (Pb) Zehirlenmesi
Kurşun (Pb) zehirlenmesi çiftlik veya ahırlarda kurşunlu bileşiklerin alınması veya çevre kirliliği sonucu şekillenir.
Kurşun kaynakları olarak; kurşun içeren madenler ve bu madenleri kullanılan sanayi artıkları, alimunyum sanayi artıkları, boyanmamış maddeler ve boya döküntüleri, çeşitli döküntü artıkları, piller, akümülatörler, kullanılmış motorlu taşıt yağları, gres yağı, muşamba, cam macunu, PVC su boru artıkları, bezir yağı, yaprakları dökmek için kullanılan kurşunlu arsenatlı ilaçlar, çatı kaplama malzemeleri vb.
Ayrıca otoyol kenarlarında bulunan otlar yüksek miktarda kurşun içerir. Sığırlar düğer türlere göre daha duyarlıdırlar. Sığırların yabancı maddeleri yeme eğilimleri, zehirlenme riskini artırmaktadır. En sol gözlenenen inorganik zehirlenmelerin başında gelir. Buzağılarda daha sık görülür. Çoğunlukla buzağılarda akut erginlerde subakut seyreder. Genellikle yaz aylarında karşılaşılır. Morbiditesi %10-30 ‘a çıkabilir. Ölüm oranın %100 ‘dür. Kadminyum ve çinko zehirlenmeleri kurşun zehirlenmesiyle beraber seyredebilir.
Klinik Belirtiler;
Akut;
- Ani başlayan kas titremeleri özellikle baş ve boyunda
- Ağızda köpük
- Diş gıcırtması, çiğneme hareketleri
- Baş ve göz kapaklarında anormal hareketler
- Sese ve dokunmaya karşı aşırı duyarlılık, dilin döndürülmesi
- Kalp ve solunum frekansında artış
- Böğürme, pupillarda dilatasyon, palperal refleksin kaybolması, görlük
- Daha sonra depresyon, ataksi, başı dayama, bazen sancı
- Bazen duvarların üstünden atlama, tırmanma girişimleri ve kontrolsüz hareketler, amaçsız dolaşma
- Son dönemlerde yerde yatma, konvulsiyon nöbetleri, opistotonus
Subakut;
- Tam bir iştahsızlık, rumen atonisi
- Durgunluk, uyuşukluk ve depresyon, salibvasyon, diş gıcırdatması
- Körlük, palperal refleksiin kaybolması
- Ritmik kulak hareketleri, blepharospasm
- tremor, bazen hiperastesi, sancı belirtileri
- Sendeleyerek yürüme, aralıklı olarak her iki yöne de dönme
- Konstipasyon, ardından kötü kokulu siyah ishal
- Nadiren kronik formda büyüme geriliği ve anemi
Ayırıcı Tanı;
- Daha fazla kontrolsüz hareket, böğürme ve aşırı duyarlılığın olması, dorsamedial strabismusun bulunmaması ile CCN ‘den
- Yükset ateşin olmaması il Meningitis ve Minihoensefalitis ‘den
- Körlüğün olması, yutkunma refleksinin kaybolması ile Kuduz ‘dan
- Yüksek ateşin olmaması ve başın bir tarafa eğik tutulmaması ile Listeriosis ‘den
- Böğürme ve anormal hareketlere sahip olması ile Hipovitaminosis A ‘dan
- Ketonürinin saptanmaması ile Ketozisin Sinirsel Formun ‘dan
Sağaltım;
Sinirsel belirtilere karşı buzağılarda pentobarbital sodyum ve erişkinlerde kloralhidrat veya genel olarak xylazine kullanılabilir. Barsaklarda emilimi engellemek için tuzlu sürgüt, yumurta beyazı ve koyu çay içirilebilir. Yine başlangıçtaki olaylarda rumenotomi yapılarak içerik boşaltılabilir. Spesifik ilacı olan kalsiyum disodyum EDTA %6.6 lık solusyondan günlük 1 mg/kg hesaplanan dozu günde 2-3 sefer verilecek şekilde bölünerek iv yolla 3-5 gün uygulanabilir. Dokularda ki kurşun birikimini önlemek amacı ile B1 Vitamini kullanılmalıdır.