Selexol
Enjeksiyonluk Çözelti
Sentetik Prostaglandin
Sadece Hayvan Sağlığında Kullanılır
BİLEŞİMİ: Selexol Enjeksiyonluk Çözelti; her ml’de 250 μg Kloprostenol’e eşdeğer 263 μg Kloprostenol sodyum içeren berrak, renksiz steril bir çözeltidir.
FARMAKOLOJİK ÖZELLİKLERİ
Kloprostenol sentetik prostaglandin F2 alfa dinoprost (PGF2 alfa) analoğudur. Kloprostenol prostaglandin F2 alfa gibi corpus luteumu luteolize etme, uterus düz kaslarında kontraksiyon ve serviksi gevşetme etkisine sahiptir. Kloprostenol, corpus luteum üzerindeki luteolitik etkisini, östrus siklusunun luteinizasyon fazında, ovaryumlardaki luteinleştirici hormon (LH) reseptörlerinin miktarını ani olarak düşürerek, progesteron seviyelerinin hızla azalmasına neden olarak ve utero ovaryen venlerde vazokonstriksiyon oluşturulmasını sağlamakla gösterir. Böylece hipofiz bezi ön lobunda FSH hormonunun salgılanması artar ve yeni bir folikül oluşumunu takiben, normal östrus ve ovulasyon sağlanmış olur.
Korpus luteum’un lize olmasından hemen sonra progesteron düzeyi hızla düşer ve ardından sığırda 2-4 gün sonra, atta ise 2-5 gün sonra östrus oluşur. Erken dönem korpus luteumu prostaglandin uygulamasına duyarsızdır. Bu dönem sığır ve atta ovülasyondan sonraki 4-5 günlük döneme karşılık gelir. Kloprostenol intramüsküler enjeksiyondan sonra hızla organizmaya dağılmaktadır. Sığırda maksimum doku düzeyine uygulamadan 30 dakika sonra erişir. Kloprostenol ortalama olarak aynı düzeyde idrar ve safra ile elimine edilir. Kloprostenol’ün sığırda yarılanma süresi 1,6 saattir. Kloprostenol meme dokusunda birikim yapmaz, uygulanan dozun % 0.75’i süt ile elimine edilir. Corpus luteumu ortadan kaldırma ve hızla progesteron seviyesinde düşüşe neden olma özelliğinden dolayı, sığır ve atlarda östrus oluşturma ve östrusu senkronize etme amaçlı kullanılır.
Kloprostenol, hayvanlarda en yüksek konsantrasyonlarda bulunduğu enjeksiyon bölgesinde ve enjeksiyondan 30 dakika sonra eliminasyon bölgelerinde (karaciğer, böbrek) çok kısa bir yarı ömre sahiptir. Büyük çoğunluğu idrar ve dışkı ile elimine edilirken, sadece çok küçük bir miktar süt ile atılmaktadır.
Selexol KULLANIM SAHASI / ENDİKASYONLAR
Sığırlarda
1. Normal sikluslu sığırlarda gizli ve saptanamayan östrus durumlarında: Sığırlar normal siklusta olabilirler fakat ya östrus belirtilerini göstermezler ya da çok kolay fark edilmeyen belirtiler gösterirler. Selexol enjeksiyonundan önce, corpus luteum’un rektal palpasyonu ile ovaryumlardaki normal siklus aktivitesi tespit edilmelidir. Selexol uygulamasından sonraki 2-4 gün sonra östrus görülür, bunu kızgınlık anında yapılacak suni tohumlama veya tabii tohumlama izler. Kızgınlık görülmezse 11 gün sonra tekrar bir enjeksiyon yapılır. Tohumlama ya 72-84. saatler arasında bir kez ya da 72. ve 96. saatlerde iki kez yapılabilir.
2. Östrus siklusunun senkronizasyonu amaçlı: Kontrollü üretimi kolaylaştırmak için, östrus siklusunu senkronize etmede değişik uygulama şekilleri vardır:
-Rektal palpasyon ile corpus luteuma sahip olduğu belirlenen sığırlara tek doz Selexol enjeksiyonu yapılır. Östrusa gelen hayvanlara tohumlama veya doğal çiftleşme uygulanır veya enjeksiyondan 72-96 saat sonra suni tohumlama yapılır.
-Çiftlikte istenilen bütün sığırlara Selexol enjekte edilir ve kızgınlığa gelenler çiftleştirilir. Kızgınlığa gelmeyenlere 11 gün sonra ikinci bir Selexol enjeksiyonu yapılır. Hayvanlar 2-4 gün sonra oluşan östrusta tohumlanırlar.
-Çiftlikteki tüm sığırlara 11 gün aralıkla iki kez Selexol enjeksiyonu yapılır. Çiftleştirme ikinci enjeksiyondan 2-4 gün sonra oluşan östrusta gerçekleştirilir. İkinci enjeksiyondan 72 ve 96 saat sonra suni tohumlama uygulanabilir.
3. Doğum sonrası erken dönemde reprodüktif faaliyetleri iyileştirmek için rutin kullanım: Doğumu takiben uterus kontraksiyonunu arttırarak involusyonu hızlandırmak amaçlı tek doz veya iki kez Selexol enjeksiyonu yapılabilir.
4. İstenmeyen gebeliklerin sona erdirilmesi amaçlı (örn. yanlış çiftleştirme): İstenmeyen gebeliklere son vermek (abortus) amaçlı, ineklerde gebeliğin 5-150. günleri arasında uygulanır. Gebeliğin 100.gününden önceki Selexol uygulaması ile 3-5 gün içinde abort hızlı ve güvenli bir şekilde gerçekleşir. Gebeliğin 100. ve 150. günleri arasındaki abort oluşturulmasında, luteal progesterondan çok plasental progesteronun rolü artacağından, uygulama sonucu değişken olabilir. Bu durumda uygulamadan 8 gün sonra abort oluşmamış ise tekrar bir enjeksiyon yapılır. Gebeliğin 150.gününden sonra abort oluşturulmamalıdır.
5. Anormal gebeliklerin sona erdirilmesi amaçlı (örn. mumifiye olmuş fetus’un atılması)
Fötus ölümleri, fetusun uterus içinde mumifiye olması ile sonuçlanabilir. Gebeliğin herhangi bir periyodunda Selexol uygulaması luteolizis sonucu mumifiye olmuş fetusun uterustan atılmasını ve yine hydramniosis ve hydrallantois gibi plasental sıvıların patolojik artışı sonucu oluşan tehlikelerin uterusun boşaltılması ile önlenmesini sağlar.
6. Normal doğumun başlatılması için uygulama: Normal doğumu başlatmak amaçlı sığırlarda gebeliğin 270. gününden sonra uygulandığında 36-48 saat sonra doğum gerçekleşir.
7. Retensio sekundinarum, pyometra ve kronik metritiste uygulama
Bu gibi durumlarda tek bir Selexol enjeksiyonu ile uterus kontraksiyonu sağlanarak, sonun atılması kolaylaştırılmış ve uterus içindeki sıvılar uzaklaştırılmış olur. Bu uygulama intrauterin tedaviyi destekler. Östrojenin yükselmesi uterus savunma sistemini aktive eder.
8. Luteal kistlerin tedavisi: Kistik ovaryumlar inatçı kalıcı luteal dokular ile bağlantılı olabilirler. Selexol tedavisi ile etkili bir şekilde bu sorun çözülüp, normal siklusa geri dönüş sağlanabilir.
Kısraklarda
1. Gizli ve saptanamayan östrus (sakin kızgınlık) durumlarında: Normal sikluslu kısraklar tüm östrus belirtilerini veya östrus ile ilgili diğer fizyolojik değişiklikleri (örneğin serviks’in ödemi ve gevşemesi) göstermeyebilirler, bu da optimal bir çiftleştirme zamanının tespit edilememesine neden olur. Bu üreme sezonunda bulunan ve hiç çiftleşmemiş kısraklarda daha çok görülür. Selexol uygulaması östrus oluşma zamanının tahminini sağlar.
2. Diöstrusun uzadığı durumlarda: Kısrakların % 20’sinde kalıcı korpus luteum varlığından dolayı diöstrus periyodu uzar ve bu tek bir Selexol enjeksiyonuna cevap verir.
3. Erken fetus ölümlerini takiben rezorpsiyon durumlarında: Erken fetus ölümleri (ilk 100 güne kadar) kısrakların % 8-10’unda oluşur ve bunu fetal resorpsiyon ve kalıcı korpus luteum’dan kaynaklanan siklus aktivitesinin bozulması izler. Selexol uygulaması bu durumların iyileştirilmesi için kullanılabilir.
4. Yalancı gebelik olgularında: Kalıcı corpus luteuma sahip kısraklar gebelik belirtileri gösterirler, fakat muayene edildiklerinde gebe olmadıkları saptanır. Selexol uygulaması luteolizis oluşturur ve tekrar normal siklus aktivitesine dönüş sağlar.
5. Laktasyona bağlı anöstrus durumlarında: Laktasyondaki kısraklar aylar boyunca kızgınlık göstermeyebilirler. Selexol uygulaması tekrar siklus aktivitesine göre dönmeyi indükler.
6. Gebeliğin 45. gününden önce abort oluşturma amaçlı: Kısraklarda gebeliğin 35. gününe kadar Selexol enjeksiyonu ile abort oluşturulabilir. Gebeliğin 35. gününden sonra endometrial kapsüller oluşacağından, bu durumda 4 gün üst üste enjeksiyon gerekli olacaktır.
7. Çiftleştirme zamanına uygun östrusa getirme amaçlı: Selexol uygulaması, çiftleştirme sezonunda kaliteli aygırlardan en uygun şekilde yararlanmak için, kısrakları çiftleştirme zamanlarında östrusa getirmede kullanılabilir.
8. Östrus siklusunun senkronizasyonu amaçlı: Selexol, bir grup kısrağın östrus siklusunu senkronize etmekte kullanılabilir. 14 gün ara ile iki kez Selexol uygulaması yapılır. İlk uygulamadan 19-21 gün sonra tohumlama yapılabilir.
KULLANIM ŞEKLİ VE DOZU
Veteriner hekim tarafından başka şekilde tavsiye edilmediği takdirde;
Farmakolojik doz;
Sığırlar: 500 μg kloprostenol,
Atlar: 400 kg’a kadar olan atlara 125-250 μg kloprostenol, 400 kg’ın üzerindeki atlara 250-500 μg
Pratik doz;
Sığırlar: 2 ml’lik tek veya tekrarlanan dozlar kas içi enjeksiyonla verilir.
Atlar: 400 kg’a kadar olan atlara 0,5-1 ml, 400 kg’ın üzerindeki atlara 1-2 ml uygulanır. Uygulama bölgesi kuru ve temiz olmalıdır.
ÖZEL KLİNİK BİLGİLER VE HEDEF TÜRLER İÇİN UYARILAR
Prostoglandinlerin ancak corpus luteum varlığında etkili oldukları unutulmamalıdır. Prostaglandinin luteolitik etkisine duyarlı olmayan sığırlarda, ovulasyondan sonra 4-5 günlük bir refraktörik periyod vardır yani ovulasyonu takiben 5 gün içinde kullanılırsa etkili olmaz.
İnek ve kısraklarda şekillenen pyometra olgularında PG’lerin etkili olabilmesi için ovaryumlarda luteal bir dokunun bulunması gereklidir.
-Luteal kistler, klinik olarak genellikle anöstrus ile seyreden ovaryum kistleridir. Folikülleri kistlerden ayırt etmek gerekir, çünkü PG’ler foliküler kistleri etkilemezler. Başarılı bir siklus denetimi ve senkronizasyon için hayvanlar normal siklusa sahip olmalıdır. İlaç uygulamasından önce rektal muayene, gebe veya anöstrus dönemindeki hayvanların tohumlama riskini elimine eder. Tedavi gören hayvanların beslenme ve kondüsyonlarına özel itina gösterilmelidir.
-Programların uygulama sırasında yemleme düzenlerinde, yem takibinde ani değişiklikler veya gruplarının değiştirilmesi gibi stres doğuran faktörlerden kaçınılmalıdır. Suni tohumlama uygulanacaksa, tohumun kalitesinden ve doğru tohumlama yönteminin seçilmiş olmasından emin olunmalıdır.
-Enjeksiyon sırasında bir kısım çözeltinin boşa gitmesi veya yağ doku içine enjekte edilmesi istenen sonucun alınamamasında etkili olabilir.
İSTENMEYEN ETKİLER
Sığırlarda önerilen dozlarda bilinen bir yan etkisi yoktur. Kısraklarda ısı düzensizlikleri, abdominal sancı ve ishal görülebilir.
Selexol İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ
Steroid ve nonsteroid antienflamatuar ilaçlar endojen prostaglandin sentezini inhibe etiiğinden, bu tür ilaçlarla birlikte kullanılmamalıdır.
DOZ AŞIMINDA BELİRTİLER, TEDBİRLER VE ANTİDOT
Sığırlarda tavsiye edilen dozun 5-10 katı uygulandığında salivasyon ve vücut ısısında artış görülmüştür. Atlarda tavsiye edilen dozdan çok yüksek dozlarda uygulandığında geçici ve düşük düzeyde olmak üzere terleme, solunum ve kalp atışında artış, ishal ve karın ağrısı saptanmıştır. Bu belirtiler düşük şiddette ve geçicidir. Doz aşımında semptomatik tedavi uygulanır.
GIDA DEĞERİ OLAN HAYVANLARDA KALINTI UYARILARI
İlaç Kalıntı Arınma Süresi (i.k.a.s.); Tedavi süresince ve son ilaç uygulamasından sonra sığırlar 1 gün geçmeden kesime gönderilmemelidir. Süt için kalıntı arınma süresi’0’ gündür.
KONTRENDİKASYONLAR
Damar içi yolla enjekte edilmez. Aşağıdaki durumlarda uygulanmamalıdır;
Gastrointestinal sistemin akut veya sub-akut rahatsızlıkları olan kısraklarda, akut veya sub-akut solunum yolu hastalığı olan kısraklarda (bu önemli bir kriterdir, çünkü bazı hayvan türlerinde prostaglandinlerin enjeksiyonu, akut solunum problemleri ile sonuçlanabilir), servikal dilatasyonun gerçekleşmediği durumlarda uterusun yırtılmasına bağlı olarak ölüm görülebileceğinden kullanılmamalıdır.
Gebelikte kullanım: Gebeliğin bazı dönemlerinde luteolizis, fetüsün kaybına yol açabilir. Bu nedenle istenmeyen gebelikler ve gebeliğin son dönemindeki istemli doğumu uyarma durumları dışında gebe inek ve kısraklarda kullanılmaz.
GENEL UYARILAR
Kullanmadan önce ve beklenmeyen bir etki görüldüğünde veteriner hekime danışınız. Çocukların ulaşamayacağı yerde ve gıda maddelerinden uzakta bulundurunuz.
UYGULAYICININ ALMASI GEREKEN ÖNLEMLER VE HEKİMLER İÇİN UYARILAR
Prostaglandin deriden absorbe edilebilir, bu yüzden özellikle çocuk doğurma yaşındaki kadınlar, hamile bayanlar ve astımlılar, bu ürünün kullanımında dikkatli olmalıdırlar. Kazayla deriye dökülmesi halinde hemen sabunlu suyla yıkanmalıdır.
F2 alfa tipi prostaglandinler, insanlarda bronkospazma neden olabilirler, kazayla inhalasyonu veya enjeksiyonu sonucu oluşan solunum güçlüğü durumunda, hızla izoprenalin veya salbutamol gibi bronkodilatörlerin inhalasyon yoluyla alınması gerekir.
MUHAFAZA ŞARTLARI VE RAF ÖMRÜ
Kuru ve serin yerde (4°C-25°C) ışıktan muhafaza edildiğinde, raf ömrü imal tarihinden itibaren 2 yıldır.
TİCARİ TAKDİM ŞEKLİ
Karton kutuda 2, 4, 10, 20 ve 50 ml’lik renksiz cam şişelerde takdim edilmiştir.
SATIŞ YERİ VE ŞARTLARI
Veteriner hekim reçetesi ile veteriner muayenehanelerinde ve eczanelerde satılır (VHR).
PROSPEKTÜSÜN ONAY TARİHİ: 09.08.2021
T.C. TARIM VE ORMAN BAKANLIĞI PAZARLAMA İZNİ TARİHİ VE NO: 27.02.2012-025/0050
PAZARLAMA İZNİ SAHİBİNİN ADI VE ADRESİ: Pİ FARMA İLAÇ SAN. VE TİC. A.Ş. Malıköy Başkent OSB Mah. 26. Cad. No: 34/A – Sincan – ANKARA-TÜRKİYE
ÜRETİCİ FİRMA ADI VE ADRESİ: ALBAFARMA İLAÇ SAN. TİC. A.Ş. İTOSB (İstanbul Tuzla Organize Sanayi Bölgesi) 8. Cad. No: 11 Tuzla-İSTANBUL