Limousin (Limozin) etçi sığır ırkı asıl olarak Fransa kökenli olup ünlü etçi sığır ırklarından biridir. Adını Fransa’daki Limousin bölgesinden almıştır. Limozin sığır ırkının tarihinin Avrupa kıtası kadar eski olduğu söylenmektedir. Irkın ilk resmi kabul tarihi 1854 yılıdır. Fransa’nın güneyinde tarih öncesi, tahminen 20 bin yıl önce, çizilmiş mağara resimlerinde görülen sarı renkli, arkaya doğru uzun yapılı ineklerin şimdiki Limousin ırkının ataları olduğu tahmin ediliyor.
Limousin ırkı sarıdan, kırmızı ve kahverengiye doğru renklerdedir. Ancak, ABD’de olduğu gibi Siyah Limozin ırkı da vardır. Göz ve merme etrafı ile ayakların uç kısımda açık renktedir. Başı küçüktür. Boynuzlar köküne doğru sarı, uçlara doğru daha koyu renklidir. Boynuzlu ve boynuzsuz soyları vardır.
Irk yüksek yemden yararlanma oranıyla, yüksek randıman ile, dayanıklılığı, kolay adapte olması, kolay yönetilebilir olmasıyla ün salmıştır. Arkaya doğru uzun olması bonfile ve kontrafile’nin diğer ırklara oranla daha büyük olmasını sağlar. Kötü koşullara dayanıklılığı gayet iyi bilinir. Soğuk iklimlere dayanıklılığının yanı sıra aşırı yağışlı iklimlerden de zarar görmez.
Limozin bir “randıman” ırkıdır. Ünlü altı etçi ırk arasında, yani, Angus, Hereford, Şarole, Simmental, Gelbvieh ırkları arasında en yüksek randımana sahip ırktır.
Limousin Etçi Sığır Irkının Özellikleri
Buzağıları dayanıklı olur. Kolay buzağılama özelliği vardır. Eti yağsız, gevrek ve lezzetlidir. Annelik özellikleri yerinde, annelerin süt miktarı yeterli düzeydedir.
Limozin ırkının en sevilen özelliklerinden biri kemik oranının düşük olmasıdır. Bu oran ortalama %13,8 dir. Limozin bir kas ırkıdır. Eti ince liflidir. Uzun ömürlü bir ırktır. Buzağıları kolay doğarlar, dinç, sağlam ve gürbüz olurlar. İnekleri ergin haldeyken 648 kg ortalama, erkekleri ergin haldeyken 1 ton ortalama ağırlığa gelirler. Randıman %70’in üzerindedir. Dünyanın her yerine yayılmıştır. 80 ülkede üretimi yapılmaktadır. Avrupa’da önce Kanada’ya, sonra ABD’ye gitmiştir. ABD’de ilk Limozin vakfı Denver ’de, NALF (North American Limousin Foundation) adı altında 15 sığır yetiştiricisi tarafından 1968 yılında kurulmuştur. Limozinlerin dışarıdan görülen kas yapıları tamamen ettir. Yağ değildir. İnce kemikli, çok etli karkaslar elde edilir.
Limousin ırkında baş küçük, boyun kısa, ancak vücut uzundur. Kalçalar özellikle kaslıdır. Renk altın sarısından, kırmızıya kadar değişir. Merme ve göz çevresi daha açık renktedir. Orijinal olarak boynuzlu bir ırktır. İnce uzun vücut yapısı buzağılarda çok belirgin olup, genellikle güç doğum meydana gelmez. Et/ kemik oranı mükemmeldir. Besi sonu randımanı gayet yüksektir. Her türlü melezlemeye uygun bir ırktır. Adaptasyonu kolay, dış koşullara dayanıklıdır. Limousin ırkı inekler, boğalara göre biraz daha açık renkli olurlar, boynuzları ve tırnakları açık renklidir. Uyum sağlamak için soğuk iklimlerdekiler uzun tüylü, ılıman iklimlerdekiler kısa tüylüdürler. Doğum ağırlığı erkek buzağılarda 39 kg, dişi buzağılarda 35 kg civarındadır. Limousin ineklerinin canlı ağırlığı 550 kg civarında olup, günde 9-10 kg süt verirler. İneklerin cidago yüksekliği 137 cm, boğaların cidago yüksekliği 145 cm kadardır. Erkek buzağıların 210 günlük canlı ağırlıkları 310 kg’a, 1 yaşındaki canlı ağırlıkları 530 kg’a ulaşır. Limousin ırkı Veal (beyaz et) üretimine uygundur. Fransa’da özellikle Veal üretimi için tercih edilir.
Besi yerlerinde yemden yararlanma açısından ünlü olmuş ırktır. Eti yumuşak, ince liflidir. Limousin ırkının en önemli özelliklerinden biri yumuşak başlı bir ırk olmasıdır. Uysallık, sakinlik anlamına gelen (DOC) veya Docility olarak adlandırılan bu özellik bir çok ticari besicilik yapanların melezlemede kullandığı bir özelliktir. Sevk ve idareyi kolaylaştıran DOC özelliğinin kalıtım katsayısı yüksektir. Böylece melezlere de geçen bu uysallık geni diğer yandan etlerin yumuşak ve yeme kalitesinin yüksek olmasını sağlar. Tüketici panellerinde DOC özelliğiyle, et kalitesi ve yumuşaklık arasında bir pozitif ilişki olduğu saptanmıştır.
Kırmızı renk ve boynuz Limousin için baskın karakterler olduğu halde, resessif (çekinik) genlerle siyah ve boynuzsuz Limousin elde etmek ve geliştirmek mümkün olmuştur.
Limozin Irkının Kullanıldığı Melezlemeler
Amerikan National Beef Tenderness Survey yani, ulusal et gevreklik araştırmasında birinci ırk olarak çıkmıştır.
Limozin ile yapılan melezlemelerde en çok tercih edilen ırk Angus’tur. Angus ırkıyla melezlemelerden çok iyi sonuçlar alınmıştır. Diğer yandan ABD’nin Teksas eyaletinde Brahman ile yapılan melezlemelerden elde edilen Brahmousin ırkı sıcağa dayanıklı bir ırk olarak bilinmektedir.
Fransa’nın güney batı bölgesinden köken alan, 1940 yılında keşfedilen Lascaux mağarasında resimleri görülen Limousin ırkı günümüzün hızlı canlı ağırlık artışıyla, yüksek randımanıyla, kolay yönetilebilmesiyle, ince kemikli, bol kaslı oluşuyla ünlü etçi ırkı haline gelmiştir.
