Koyun Keçi barınakları, hedeflediğimiz verimi alabilmemiz, karlı bir yetiştiricilik yapabilmemiz; bakım ve beslemenin yanında onların uygun ortamlarda barındırmamıza bağlıdır. Bu nedenle iyi bir koyun keçi barınağının nasıl olması gerektiğini bilmeliyiz.
Koyun Keçi barınakları, olumsuz çevre koşullarına özellikle de soğuğa karşı dayanıklı bir tür olsalar da sıcaklık ve neme karşı duyarlıdırlar. Öncelikle verim düşüşü şeklinde görülen bu etki süre ve şiddete bağlı olarak hayvanlarda sağlık sorunlarına hatta ölümlere neden olabilmektedir.
Koyun Keçi barınakları, koyun ve keçi yetiştiriciliğinde bölgenin iklim koşullarına uygun olarak iyi planlanmış bir ağıl verimliliğin artmasındaki temel unsurdur.
Koyun Keçi barınakları planlanırken soğuktan ve sıcaktan korunma esası üzerine durulmalı ve rutubeti yüksek olmayan bir ağıl oluşturulmalı. Yurdumuzun birçok yerinde açık ağıl tipi işletmeler kurulmaktadır. Ağıl kurulumunda bölgenin iklimi göz önünde bulundurulmalı. Koyunlar ve keçiler yapağıları sayesinde soğuktan kolay kolay etkilenmezler. Aksine yüksek sıcaktan daha fazla etkilenirler. Bu sayılan nedenler iyi bir barınağın şart olduğunu ortaya çıkarıyor. İyi bir barınak işçilikten de büyük tasarruf demektir.
Ağıl Yeri Seçiminde Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar Şunlardır;
1-Yol Durumu: Ağıl yeri ana ve tali yollardan uygun uzaklıkta olmalıdır. Ağıl ana yola yakın olmamalı, ulaşım için uzun mesafeli tali yol yapımı gibi büyük masraflar getirmemelidir.
2-Su Temini: İşletme çalışanları ve hayvanlar için yeterli içme ve kullanma suyunu en az masrafla temiz edilebilecek araziler seçilmeli.
3-Elektrik Temini: Elektrik altyapısının olduğu bölgeler tercih edilmeli.
4-Arazi Yapısı: Büyük hafriyat ve altyapı çalışmaların gerektirecek kayalık ve engebeli arazilerden kaçınılmalıdır.
5-Hizmet Kolaylığı: Pazara yakın hayvansal ürünlere olan talebin yüksek olduğu bölgeler tercih edilmeli.
6-Ağıl Yönlendirilmesi: Ağıl güneye veya doğuya dönük olmalı, kuzey rüzgarına kapalı olmalıdır.
7-İşletmenin Gelecekteki Büyüme Durumu: İşletmenin gelecekteki büyüme planlaması işletmeler kurulmadan önce belirlenmelidir.
8-Ağıl Boyutları: Ağıl genişliği barındırma sistemi ve havalandırmaya bağlı olarak belirlenmeli. Ağıl uzunluğunda kısıtlayıcı bir neden yoktur. Ağıl yüksekliği gübre temizliği traktör ile yapılacak ise en az yükseklik 3.0 m olmalıdır. Sıcak bölgelerde ağıl yüksekliği 4 m kadar yapılabilir. Ağıl kapasitesi 200 baş hayvandan fazla ise yüksekliğin 4.50 m olması istenir.
9-Taban: Ağıllarda taban toprak ya da ızgara olabilir. Ağıl tabanın idrar tutmaması ve çamurlaşmamasına dikkat edilmelidir. Entansif(kapalı) koyunculuk yapan işletmeler için ızgara tabanlar uzun vadede daha ekonomik olacaktır.
10-Çatı: Barınağın en önemli kısmını oluşturur. Çatı genişliği 7 metreye kadar olan ağıllar tek yönlü daha fazla genişlikte ise beşik çatı tercih edilebilir. Çatı eğimi beşik çatılarda %25-40 arasında olabilir.
11-Pencere: Pencereler taban alanına göre hesaplanmalıdır. Pencere alanı taban alanının 1/20si kadar olmalıdır. Pencereler tabandan yaklaşık 2 metre yükseklikte olmalıdır. Yine pencerelerin yönü hakım rüzgara ters yönde yapılmalıdır.
12-Kapı: Ağıl kapıları genellikle 3 metre genişliğinde 2.50-2.75 yüksekliğinde yapılması tavsiye edilir. Kapılar dışarıya doğru ve 180 derece kadar açılabilmeli. Kapı üstünde yapağıyı tutacak çıkıntılar olmamalı.
13-Yemlikler: Yem kaybını önleyecek ve yetiştirici tarafından kolayca yemleme yapılabilecek tarzda olmalıdır. Yemliklerin sürekli temiz tutulmasına özen gösterilmelidir.
14-Suluklar: Hayvanın kolayca ulaşabileceği, kirlenmeye karşı korunmuş yataklığı ıslatmayacak temizlenmesi kolay ve ağıl içinin traktörle temizlenmesini engellemeyecek şekilde yapılmalıdır. Suluklar galvanizli sac ya da betondan yapılabilir.
15-Doğum Bölmesi: Özellikle kışı sert geçen bölgelerde kuzu oğlak ölümlerini azaltmak için yapılması gereken bölmelerdir. Kuzu ve oğlaklar doğum bölmelerinde yaklaşık 3-4 gün kalabilir.,
16-Yavruluklar: Kuzu ve oğlakların doğumdan sonraki 2. Haftadan itibaren yavruluk denen bölmelerde büyütülür. Buradaki amaç yavrunun ikinci haftadan itibaren kaba ve yoğun yeme alıştırılmalarını sağlanarak sütten kesime kadar olan dönemde hızla gelişmelerini sağlamaktır.
17-Banyoluklar: Banyolar özellikle dış parazitlerle savaşta çok önemlidir.
Ağıl temizliği çok önemlidir. Yaz başında ve yaz sonunda ağıl boşaltılır. Zeminde biriken gübreler toplanır, ağıldan uzaklaştırılır. Ağıl zemini ve duvarlar parazit ilacı ile ilaçlanır. Koyunlara lüks gerekmez ancak temizlik gereklidir
Unutmayalım: Koyun ve keçilerin altı da üstü de kuru olmalıdır…
