Köpeklerin sınıflandırılması, köpekler ile insanlığın dostluğu çok eski tarihlere dayanmaktadır. Köpekler yıllardır insanlığın canını ve malını korumuş, avcılıkta insanlığın sağ kolu olmuş ve yaşamını devam ettirebilmesine olanak sağlamıştır.
Evciltilen ilk hayvanın köpek olduğu ve evcilme süresinin tamamlanmış olduğu da aşikardır. Ve şu an Dünya üzerinde en popüler olan pet hayvanının köpek olduğu bilinmektedir. Peki, var olduğumuz sürece hayatımızın bir parçası olan köpekler nasıl, neye göre sınıflandırılmış?
Köpek yetiştiriciliğinde çeşitli birleştirme yöntemleri ve seleksiyonlar yapılarak farklı amaçlara uygun köpek ırkları meydana getirilmiş, oluşturulmuştur.
Uluslararası Köpek Federasyonu (FCI) kayıtlarına bakıldığında Dünya üzerinde 350 civarında farklı köpek ırkı olduğu görülmektedir.
Köpeklerin sınıflandırılması, Köpek ırkları, vücut yapılarına göre;
- Büyük
- Orta
- Küçük
Çeşitli ülkelerin köpek kulüpleri, ırkları farklı şekillerde gruplar ve adlandırır. United Kennel Club (UKC) köpek ırklarını 8 sınıfa, The Kennel Club (TKC) ve American Kennel Club (AKC) köpek ırklarını 7 sınıfa, Dünya Köpek Federasyonu (FIC) ise köpek ırklarını 10 sınıfa ayırmaktadır.
Dünya’da genel olarak kabul gören köpeklerin sınıflandırılması;
Yaptıkları işe göre ise;
- Çoban
- İş
- Spor
- Av
- Terrier
- Toy
- Spor olmayan şeklindedir.
Bu sınıflandırmada yer alan köpek gruplarından bahsedecek olursak eğer;
Çoban Köpekleri
Önceden bu köpekler sınıflandırmada, iş köpekleri arasında yer almaktaydı. Bu grup içerisinde bulunan köpekler çiftlik hayvanlarını gütme, yönetme ve hareketlerine yön verme konusunda oldukça yeteneklidirler. Çevik hayvanlar olup, çok hızlı süratlenebilirler. Her türlü arazi koşullarında göre yapabilirler. Evde beslenen bireylerinde çocuklara karşı koruma iç güdüsü ön plandadır. Bu köpekler ile genellikle çok iyi dostluk bağları kurulabilir, arkadaşlık edilebilir. Eğitime oldukça açık olan köpeklerdir.
İş Köpekleri
İnsan-köpek ilişkisine çok uzun yıllar katkıda bulunmuş olan bu köpekler bekçilik, kızak çekme ve arama-kurtarma gibi pek çok işi yapmak için eğitilir ve beslenir. Güçlü, yetenekli, zeki ve hareketli köpeklerdir. Hızlı öğrenme yetenekleri ile ön plana çıkarlar. İri beden yapısına sahip olduklarından doğru bir eğitimin verilmesi şarttır. Günümüzde ev köpeği olarak bakılanları da bulunmaktadır. Boxer, DobermanPinscher, Mastiff, Rotweiler vs.
Spor Köpekleri
Yüzyıllardır sulak alanlar, bataklık ve yüksek arazilerde bulunan kuşların avlanmasında insanlara çok büyük yardımları dokunmuştur. Çok iyi koku almaktadırlar. Pointerler, setterler, retrieverler ve spanieller şeklinde gruplara ayrılırlar. Özellikle; Alman Kısa Tüylü Pointer, İrlanda Setteri, Labrador Retriever, Golden Retriever başlıca bilinenlerdendir.
Av Köpekleri
Spor köpeklerinden farklı şekilde avlanma yeteneğine sahiptirler. Avlarını uzun mesafeden izleyerek ya da toprağı koklayarak takip ederler. Bu nedenle de 2 sınıfa ayrılırlar; Gözle takip edenler ve koklayarak takip edenler. Koklayarak avını takip edenlere örnek olarak; Beagle ve Basenji örnek verilebilir. Gözleriyle takip edenlere ise Saluki ve Afgan tazısı söylenebilir.
Terrierler
Çoğunluğu kısa bacaklı, uzun vücutlu orta irilikte ve ya minyatür boyuttadır.Yine çoğunluğu sinirli ve kavgacı yapıya sahiptir. Örnek olarak; BorderTerrier, Minyatür
Bull Terrier, Minyatür Schnauzer söylenebilir.
Toy Köpekler
Birbirlerinden oldukça farklı görünüşte olup çok küçük hayvanlardır. Mükemmel sevimlilikte olup çok fazla sevgi ve ilgi beklerler. Kendilerini ailenin bir ferdi olarak görüp unutulmak istemezler. Yorkshire Terrier, Malteze ve Pekineese örnek verilebilir.
Sportif Olmayan Köpekler
Çok iyi bir arkadaş, oyuncu ve dost olsalarda bazen inatçı bir tavıra bürünebilirler. Bu gruptaki köpeklerin birbirleri ile pek ortak özellikleri bulunmaz. Dalmatian, Bulldog, Chowchow ve TibetianTerrier örnek verilebilir.
Aynı zamanda patlayıcı madde ve uyuşturucu arama, deprem gibi doğal afetlerde arama- kurtarma çalışmalarında yardımcı olma, engeli bulunan insanlara rehberlik etme gibi önemli faaliyetler için, yetenekli köpekler belirlenmiş ve bu amaçlar için eğitilmişlerdir.
Kaynakça