Kedilerin Zoolojik Sınırflandırması (Klasifikasyon) başlamadan önce kedilerin sınıflandırmasına bilmek gerekir. Kedileri zoolojik olarak sınıflandırmamızı maddeler halinde kısa ve net bir şekilde aktarmaya çalışacağız. Hemen başlıyalım.
- Evcil kedi; Mammalia sınıfı, Carnivora şubesi, Felidae familyasında yer alır.
- Atası Afrika vahşi kedisidir (F.Silvestris libyca).
- İlk kez MÖ 3000’de Mısırlılar tarafından evcilleştirilmiştir.
Biyolojik Gelişim
- Gebelik süresi ort. 63 gün.
- Doğum ağırlığı ~100-110 gr.
- Tat alma, koku alma, denge duyusu ve sıcaklık hissi iyi gelişmiştir (annenin memesini bulma).
- Daha sonra duyma ve görme duyusu gelişir.
- 2-5 haftalıkken süt dişleri çıkar, 3.5 aylıkken yerini kalıcı dişlere bırakırlar.
- Dört ayak üstüne düşme refleksi, 4. haftadan itibaren gelişir.
- Termoregülasyon yeteneği neonatal kedilerde yok ama sıcak bölgelere giderler, 3. haftada gelişmeye başlar, 7. haftada ergin düzeye ulaşır.
Görme duyusu
- İyi gelişmiştir.
- Düşük aydınlıkta maksimum etkinlik için özelleşmiştir.
- Gözler vücuda oranla büyüktür, pupillanın genişleme yeteneği yüksek.
- Retinanın arkasında ışığı yansıtma özelliği olan hücrelerden bir tabaka vardır.
- Vücudun duruşu, yüz ifadeleri, kulak ve kuyruğun duruşları, hareketleri hayvanın durumu hakkında bilgi verir.
İşitme duyusu
- Geniş bir ses frekans sınırını algılayabilirler.
- Akustik iletişimde kullandıkları sesler üç grupta toplanır; mırlama, miyavlama ve yüksek yoğunluklu sesler.
- Mırlama ilk olarak 1 haftalık kedilerde görülür ve yavrunun ılık bir ortamda ve tok olduğunu gösterir. Erginlerde genellikle memnuniyetin ifadesidir, bazen ağrıyı ve acıyı belirtir.
- Miyavlama, kedinin yiyecek ya da ilgi isteği ile ilişkilidir.
- Yüksek yoğunluklu sesler ise genellikle tür içi iletişimde kullanılır.
Dokunma duyusu
- Kediler, çevrelerindeki objelere, sahiplerine ya da türdeşlerine vücutlarının bazı kısımlarını sürterler.
- Sürtünme davranışı daha çok koku duyumu ile ilişkilidir.
- Çünkü bu sırada sürtündükleri yere vücutlarındaki bezlerden (ön patiler, alın, çene, dudak, kuyruk) koku bırakırlar.
- Taktil iletişim ve uyarım genç yavrularda önemlidir.
Koku alma duyusu
- Bulbus olfaktorius insana oranla büyüktür (~21cm2).
- Koku ve tat alma duyularının bir karışımı gibi iş gören vomero-nasal organa (Jakobson organı) sahiptirler.
- Bölge sınırlarının belirlenmesinde, seksüel davranışlarda kokusal iletişim kullanılır.
- Çevreye bırakılan koku uzun süre kalır ve kokuyu bırakan hayvanla ilgili bilgiler taşır.
- Koku sinyallerinin diğer iletişim yollarına göre bazı avantajları vardır:
* yırtıcı hayvanlara karşı kediyi daha az belirgin yapar,
* görsel sinyallerin zor algılanacağı durumlarda (gece) etkilidir.
Davranış gelişimi
- Kediler için yaşamın ilk 2 ayı kritiktir. (ilerideki davranış biçimi açısından belirleyicidir).
- Kedilerde sosyalizasyon 4 aşamada gerçekleşir;
1. Neonatal period (0-2. hafta): Beslenme ve uyuma.
2. Ara period (2-3. hafta): Ergin kediler düzeyinde yemek yeme ve yürüme davranışları gibi basit sosyal davranış biçimleri başlar.
3. Gerçek sosyalizasyon fazı (3-9. hafta):
4. Gençlik periodu: Hareket etme ve avlanma için gerekli motorik yeteneğin geliştirilmesi. - Yavru ilk 3 hafta anne sütüyle beslenir.
- Doğum sonrası 2 h içinde besin alımı başlamalıdır.
- 4. haftadan itibaren anne yuvaya av hayvanları getirmeye başlar.
- Anne kedi 5-6. haftaya kadar karın ve anal bölgeyi yalayarak boşaltımı kontrol eder.
- Sosyal oyunlar 4. haftada başlar ve 4. aya kadar sürer.
- Cisimlerle oynama 7-10. haftalarda görsel koordinasyon geliştiğinde görülür.
- Cisimlerle oynamanın artışı avlanma dav.nın öğrenildiği döneme denk gelir ve avlanma yeteneğinin geliştirilmesine yönelik bir antrenmandır.
- Sosyal ilişki açısından anne ilk sıradadır. Bunu, kardeşler, diğer dişi kediler ve insanlar izler.
- Yavru kediler ilk 8 hafta anne ve kardeşleriyle yaşamalı. (Hiperaktivite, yün çiğneme gibi erken ayrılmanın olası istenmeyen sonuçlarının engellenmesi açısından).
