Kedilerde Kan Transfüzyonu yani kan nakli öncelikle nedir? sorusuna cevap verelim.
Kan Nakli Nedir?
Kedilerde kan transfüzyonu, bir donörden alınan kan veya kan ürünlerinin tıbbi bir bozukluğu tedavi etmek için bir kediye verildiği hayat kurtarıcı bir prosedürdür. Bu, tam kan (kanın dört bileşenini de içeren) veya kan bileşenleri (plazma, trombositler, vb.)
Kan, kan damarları ve kalpten oluşan dolaşım sisteminin bir parçasıdır. Vücudun etrafında oksijen ve besin taşır ve karbondioksit gibi atık ürünleri uzaklaştırır. Ortalama 5 kg‘lık kedinin yaklaşık 325 ml kanı vardır.
Kanın dört bileşeni vardır; kırmızı kan hücreleri, beyaz kan hücreleri, plazma ve trombositler.
- Kırmızı kan hücreleri (RBC / eritrositler) – Kandaki en bol hücre olan RBC’ler, akciğerlerden dokulara oksijen taşıyan ve dokulardan oksijenasyon için akciğerlere geri karbondioksit taşıyan disk şeklinde, içbükey hücrelerdir. Kırmızı renkleri, demir içeren bir bileşik olan hemoglobinden (Hb) gelir.
- Beyaz kan hücreleri (lökositler) – Bu hücreler bakteri, virüs ve parazitlerden kaynaklanan enfeksiyonlarla savaşmaktan sorumludur.
- Plazma – Plazma, kanın soluk / saman renkli sıvı bileşenidir. Su, proteinler, elektrolitler ve şekerlerden oluşur ve birincil rolü kan hücrelerini vücudun etrafına taşımaktır. Plazma ayrıca besinleri, antikorları, atık ürünleri, kan pıhtılaşma faktörlerini ve hormonları taşır. Kan pıhtılaşma bozukluğu olan kediler genellikle plazma transfüzyonu alırlar.
- Trombositler (trombositler) – İşlevi birbirine bağlanmak ve hasarlı kan hücrelerini tıkamak için kümeler oluşturmak olan küçük, disk şeklindeki hücreler.
Endikasyonları
Aşağıdaki nedenlerden dolayı kan transfüzyonu gerekli olabilir:
- Yıkım (bağışıklık hastalıkları, zehirlenme) veya kan kaybı (travma, iç kanama, parazitler, cerrahi vb.) nedeniyle kırmızı kan hücrelerinin kaybı yani Kırmızı kan hücrelerinin üretiminde bir azalma.
- Düşük beyaz kan hücresi sayısı (lökopeni), kanser, bazı enfeksiyonlar, otoimmün bozukluklar, böbrek veya karaciğer yetmezliği, bazı ilaçlar, konjenital bozukluklar nedeniyle.
- Kan pıhtılaşma bozuklukları.
Kedilerde Kan Grupları
- A en yaygın gruptur
- B daha az yaygındır, ancak bazı safkan kedi ırklarında görülür
- AB son derece nadirdir
Kan hücrelerinin yüzeyindeki antijenlerin (belirteçler) türü kan grubunu belirler. Bu nedenle, kan grubu A olan ve B tipi bir kediden kan alan bir kediniz varsa, alıcının kanında doğal olarak oluşan alloantikorlar, bağışlanan kanın kırmızı kan hücreleri üzerindeki B tipi antijenler nedeniyle bağışıklık tepkisine neden olur. Bu nedenle kan alırken aşağıdakiler gerçekleşmelidir.
- A grubu kediler sadece A grubu kan alabilir.
- B grubu kediler sadece B grubu kan alabilir.
- AB grubu kediler, AB kan grubu veya A kan grubu kan alabilir.
Ayrıca, 2007’de MiK olarak bilinen yeni bir antijen keşfedildi. Çoğu kedi kırmızı kan hücrelerinde MiK antijenine sahiptir, ancak kedilerin küçük bir yüzdesi buna sahip değildir ve MiK antijenine sahip bir kediden kan transfüzyonu alırlarsa, hem donör hem de alıcı aynı kan grubuna sahip olsa bile bir reaksiyon meydana gelebilir. (A, B veya AB).
Test genellikle şirket içinde yapılabilir ve az miktarda kanla yapılması sadece birkaç dakika sürer. Kan gruplarının test edilmesine ek olarak, hastanın ve donör kanının uyumluluğunu belirlemek için çapraz eşleştirme (BCM) yapılabilir. Kedi geçmişte kan transfüzyonu aldıysa bu daha da önemlidir.
Kan Bağışı Gereksinimleri
Başka kedilerin hayatını kurtarmak için kedinizden kan bağışı yapabilirsiniz. Yalnız tüm kediler uygun kan bağışçısı değildir; donör kedi aşağıdaki kriterleri karşılamalıdır:
- Daha önceden kronik bir hastalık geçirmemiş olması
- En az 4 kg ağırlığında olmalı.
- Tamamen aşılı olması.
- Sadece evde olan kediler.
- Düzenli olarak parazit tedavisi görenler.
- FIV, FeLV ve Mycoplasma hemofelis olmayanlar
- Paketlenmiş hücre hacmi>% 35’tir.
- Hamile veya emzikli olmayın.
- Donör kediler sakin bir eğilime sahip olmalıdır.
Kedilerde Kan Transfüzyonu Nasıl Uygulanır?
Donör kedi, sedasyon sırasında kusma riskini azaltmak için kan almadan 4-6 saat önce yememeli ve veteriner kedinin kan basıncını kontrol edecektir. Bir iğne, genellikle juguler olmak üzere büyük bir damara yerleştirilecektir (boynunda).
Kanın toplanması genellikle yaklaşık 30 dakika sürer. Kan bağışı bittikten sonra, donör kedi düşük tansiyon belirtileri açısından izlenir. Ekstra sıvılar genellikle donör kediye toplanmadan hemen önce veya toplandığı sırada verilir. Yaklaşık 50 ml kan alınacaktır (vücut ağırlığının yaklaşık% 1’i). Donör kediden kan toplamak yaklaşık 30 dakika sürecektir. Bir kedi sadece 3 ayda bir kan bağışı yapabilir.
Başlangıçta, komplikasyonları izlemek için yakından izlenirken 0.5mk/k/per oranında kan verilir. Veteriner Hekiminiz kusma, kalp atış hızını, kan basıncını, kılcal dolum süresini, solunum hızını izleyecek ve döküntüleri izleyecektir. Alıcı herhangi bir olumsuz göstermiyorsa kedilerde kan transfüzyonu devam edilecektir.
Bir Reaksiyon Meydana Gelirse Ne Olur?
Alıcı olumsuz bir reaksiyon gösterirse kan bağışının durdurulması gerekecektir . Oksijen, steroidler ve antihistaminiklerin uygulanması gerekli olabilir.