Jersey ırkının özellikleri. Sütü bakımından eşsiz bir ırk olan Jersey, başka yönlerden de üstünlüğü olan bir ırktır. Tüm iklim koşullarında yetiştirilebilir. Kolay adapte olur. Fertil, yani döl verimi iyi olan Jersey ırkı inekler sürüde uzun süre kalırlar (Longevity). Hatta ömür boyu süt verimi ile birçok ırkı geride bırakırlar.
Jersey ineklerin ortalama ağırlıkları 400-500 kg ’dır. Boğaların ağırlıkları ise 540-820 kg arasında değişir. İnekleri uysaldır (Docility). Fakat boğaları aksi mizaçlı olup, yaşlandıkça daha da aksi olurlar.
Sütü gerçekten eşsizdir. Jersey sütü normal, bilinen klasik süt tanımından Protein olarak %18, Yağ olarak %25, Kalsiyum olarak ise %20-25 daha fazla değerlere sahiptir. Bu yüzden Jersey ırkının Süt Humması (=Doğum Felci= Hipokalsemi) ’ye karşı bir yatkınlığı vardır. Ancak, doğru besleme ve bazı yardımların zamanında verilmesiyle bu sorun daha ortaya çıkmadan önlenebilir.
Jersey ırkının ayakları siyahtır ve dayanıklıdır. Vücut hafif olduğundan ayaklara binen yük azdır. Dolayısıyla topallık nadir görülür.
Jerseyler boynuzludur. Çoğunlukla boynuzlar buzağıyken köreltilir. İlk tohumlama yaşı 14 aylıktır (13-15 ay). İyi annelik iç güdülerine sahiptir. Mastitis görülme oranı düşüktür. Güç doğum olmaz. Yardımsız doğum oranı %99 ’dur. Buzağı doğum ağırlığı 25 kg civarındadır.
Fransa ile İngiltere arasındaki Kanal Adaları ’ndan köken alan 2 önemli sığır ırkı vardır. Bunlardan biri Jersey, diğeri Guernsey ırkıdır. Jersey ırkı ülkemize getirilmiş, ancak Guernsey ırkı getirilmemiştir. Jersey ırkı Karadeniz Bölgemize yerleştirilmiş ve adapte olmuştur. Fakat diğer bölgelere de adapte olabilen bir ırktır.
Ülkemizde ve diğer birçok ülkede erkek buzağılarının küçük olması sebebiyle büyük bir popülasyon oluşacak kadar sevilmemiştir. Fakat son yıllarda ‘’dişi buzağı’’ teknolojisiyle artık erkek buzağı sayısı minimum seviyeye indirildiğinden Jersey ırkı tekrar önem kazanmaya başlamıştır. Yine; son yılların gözde sütü A1 A2 ’nin Jersey ırkında bulunması da Jersey’e yönelmeyi hızlandırmıştır.
Öte yandan birçok ülkede olmayan ‘’kurban’’ avantajı da Jersey’i önemli kılmaktadır. Jersey ırkının seçilmesinde diğer bir faktör de dışkısının azlığıdır. ABD’de özellikle gübre yönetiminin kolaylığı açısından seçilen bir ırktır.
Jersey tükettiği yemi en iyi şekilde süte, yağa ve proteine çeviren tek ırktır. İngiltere’de ortalama yağ % 6.56, Protein % 3,84 ’tür. Avrupa ortalaması % 4,84 Yağ ve % 3,95 Protein olarak bilinmektedir.
Ortalama süt verimi 5-6 bin kg’dır. Ancak ABD’den spermaları ithal edilen boğaların kızlarının ortalama süt verimleri 9600-10.400 kg arasındadır. ABD Jersey Sığır Birliği ’nin 2018 Aralık verilerine göre; ortalama süt verimi 9393 kg, yağ 455 kg, gerçek protein 346 kg’dır. Bu durumda yağ oranı %4,84, protein oranı %3,68 ’dir.
Son olarak Jersey ırkının ortalama vücut ölçülerini de verelim;
Jersey / Vücut Ölçüleri | 6 aylık | 12 aylık | 18 aylık | İlk doğum (Buzağılamadan 3 ay sonra) |
Cidago Yüksekliği (cm) | 95.5 | 110.1 | 117.2 | 122.2 |
Kalça Yüksekliği (cm) | 97.8 | 112 | 119 | 123 |
Vücut Uzunluğu (cm) (Cidago’dan Kalçaya) | 58.5 | 70.4 | 76.8 | 82.3 |