Hangi Sütler Tüketilmemelidir?. Süt insanlar için önemli bir besin maddesidir. Fakat bazı sütler tüketildiğinde insanlar için zararlı olabilmektedir.
Peki hangi sütler tüketilmemelidir?
1. Mastitisli ineklerden sağılan sütler
İneklerde mastitise genellikle mikroorganizmalar neden olmaktadır. Süt içindeki mikroorganizmalar çiğ sütte ciddi kontaminasyonlara neden olarak, insan sağlığını olumsuz etkileyebilmektedir. Özellikle de bazı bakteriler süt içinde çoğalır iken toksin üretmektedir. Bu toksinler süte geçerse gıda zehirlenmelerine yol açmaktadır. Ayrıca mastitisli sütün yapısı normal sütünkinden farklıdır. Mastitisli sütün sodyum, klor, albumin, globulin ve kan içeriği normal süt ile kıyaslandığında yüksek, laktoz, kazein ve yağ olmayan solid maddeler konsantrasyonu düşüktür.
2. Postpartum ilk 3-4 gün içinde bulunan ineklerden sağılan sütler
Kolostrum aşamasındaki sütün normal süte oranla lökosit ve somatik hücre sayısı yüksektir. Bu nedenle kolostrumun yapısı normal sütten farklıdır. Ayrıca kolostrumun tüketim açısından pek hoş olmayan bir kokusu vardır, ısıtılınca hemen koagüle olur (pıhtılaşır).
3.Tedavi gören ineklerden sağılan sütler
Mastitis veya diğer enfeksiyonlar nedeniyle tedavi edilen (antibiyotikler veya süte geçen diğer kimyasal maddeler ile) ineklerin sütü insan sağlığına zararlıdır ve antibiyotikli sütler süt ürünleri yapım proseslerini olumsuz etkiler. Süt içinde antibiyotik olduğu zaman aşırı duyarlılık reaksiyonları (özellikle penisilinlere karşı), antibiyotik dirençlilik ve barsak flora bozuklukları şekillenebilir. Bunların dışında fermente süt ürünleri olan yoğurt ve peynir gibi ürünlerin fermentasyon işlemi inhibe edilir.
4.Aşı yapıldıktan sonra ciddi alerjik reaksiyon görülen ineklerden sağılan sütler
Aşılamayı takiben ciddi alerjik reaksiyon görülen ineklerin sütleri toksiktir. O nedenle tüketime sunulmamalıdır.
5.Toplam bakteri sayısı normalden fazla sütler
Toplam bakteri sayısı yasal kabul edilen sayının üzerindeki sütler insan sağlığına zararlıdır. Genellikle bu sütler içerisinde fazla miktarda toksin bulunur. Toksinler gıda zehirlenmelerine yol açabilir.
Prof.Dr. Ayhan Baştan
Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi
Doğum ve Jinekoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi
