Evcil Kuşlarda HipoVitaminosis A (A Vitamini Yetersizliği), bilindiği üzere A vitamini yağda eriyen bir vitamindir. Bir antioksidan olup, dokuların oluşumu, gelişimi ve onarımında katkıda bulunur. Keza gözler, duyma, deri, kemik ve mukoz membranlarının düzgün işlemesi için önemlidir. Kaynağı çoğu meyve ve sebzelerdir. Ancak çok sayıda tohum vitamin A yönünden fakirdir.
A vitamini yetersizliği ya da kuşlarda hipovitaminosis A kuşlar sadece tohum / tane yemle beslendiklerinde çok yaygın ve potansiyel bir felakettir. Tamamen tohumlarla veya tohum ağırlıklı bir diyete mahkûm edilen kuş yetersiz beslenme sonucu bakteriyel, viral veya fungal enfeksiyonlara daha hassas hale gelmiş olur. Müdahale edilmez, geç kalınır veya kuş kendi haline bırakılırsa ölüm sürpriz sayılmaz. Kuşlar vitamin A yönünden zengin meyve ve sebzelerle beslendiklerinde kuşlarda hipovitaminosis A kolayca önlenebilir.
Vitamin A yetersizliği hastalığa nasıl sebep olmakta?
A vitamininin en önemli etkisi solunum, sindirim ve üreme gibi organ ve dokular üzerinedir. A vitamini düzeyi yetersiz ya da olmayan bir beslenmede, ilgili hücreler değişikliğe uğrayarak mukoz salgılanması aksar ve böylece canlının mikroorganizma istilasına karşı savunması kritik bir çizgiye ulaşmış olur. Daha sonra mikroorganizmalar saldırır ve organizmada çoğalmaya başlarlar. Sonuçta vücut sistemi öncelikle etkilenir. En sık olarak da solunum sistemi risk altındadır.
Öncelikle ağız ve dilde küçük beyaz lekeler veya plaklar dikkati çeker. Hastalık ilerledikçe bu plaklar büyür ve apseleşir, nihayet kuşa çok ağrı vermeye başlar ve yem yiyemez olur. Apseli plakların büyüklüğüne bağlı olarak, burun deliklerinin son kısmını daralır veya tıkanabilir. Bunun sonucu da ağzı açık nefes alır, başka bir ifadeyle güç nefes alır. Yine tıkanma sonucu burun akıntısı ve göz çevresinde aşırı şişme dikkati çeker.
Evcil Kuşlarda HipoVitaminosis A Diğer Bulguları Nelerdir?
Hapşırma, burun akıntısı, hırıltılı solunum, kabuklu ve / veya tıkalı burun delikleri, uyuşukluk, depresyon, ishal, yumurtlama güçlüğü ve yumurtlayamama, kuyruk sallama, iştahsızlık, zayıflama, tüylerde donukluk, gözlerde şişlik, çapaklanma, ıkınma, pis kokulu nefes, ağızda beyaz lekeler veya sümüksü içerik gibi semptomları saymak mümkündür. Bunların çoğu, kuşun çok hasta ve acil bakıma ihtiyacı olduğuna işaret etmektedir. Bu belirtiler aniden ortaya çıkmaz, birkaç haftadan ay içinde oluşmaktadır.
Hipovitaminosis A Tedavisi Nasıl Yapılır?
A vitamini takviyesine hemen başlamak gerekir. Diğer bir tedaviye ihtiyaç olup olmadığı hastalığın seyrine ve şiddetine bağlıdır. Önemli bir sorun ve en fazla tehdit eden durum genellikle A vitamini eksikliğinin sekonder mikrobik enfeksiyon olduğundan, derhal tedavi edilmelidir. Tanı ve erken müdahale edilirse, kuştaki hastalık genellikle uzun süreli etkileri olmaksızın tedavi edilebilir.
Evcil Kuşlarda Hipovitaminosis A Önlenebilir mi?
Kuşlarda Hipovitaminosis A önlenmesinde uygun bir diyetin önemi yadsınamaz. Genel olarak, çoğu kuşlar % 65-80 formüle edilmiş gıda, % 15-30 sebze ve kalanı meyve ve kabuklu yemişlerden oluşan bir diyetle beslenmelidir. Bazı türlerin özel beslenme ihtiyaçları olduğundan hekime danışılmalıdır. A vitamini yüksek olan meyve ve sebze listeleri aşağıda verilmiştir. Genel kural; sarı, turuncu renkli meyve ve sebzeler, vitamini A düzeyi düşük, koyu yeşil yapraklı sebzeler A vitamini açısından çok zengindir.
Zengin Vitamin A İçeren Besinler
- Brokoli yaprak ve çiçekleri
- Kavun
- Havuç
- Lahananın yeşil yaprakları
- Mango
- Nektarin
- Papaya
- Maydanoz
- Şeftali
- Tatlı patates
- Ispanak
- Şalgam
- Sarı kabak
Vitamin A dan Fakir Besinler Kayısı
- Elma
- Muz
- Mısır
- Üzüm
- Marul
- Turunçgiller
- Yaz kabağı
- Beyaz Patates