Dünya Gıda Günü, Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) nün kuruluş tarihi olan 16 Ekim 1945 ten bu yana her yıl 16 Ekim günü Dünya Gıda Günü olarak kutlanmaktadır.
FAO tarafından Dünya Gıda Günü için belirlenen 2019 yılı teması; “Eylemlerimiz Geleceğimizdir. Sağlıklı Beslenme ile Açlığa Son Verilmiş Bir Dünya” olarak ilan etmiştir.
Devletlere düşen temel görev insanlarının yeterli ve güvenli gıdaya erişimini sağlamaktır.
Maalesef, günümüzde sağlıklı, güvenilir ve yeterli gıdaya ulaşmadaki çarpıklıklar, adaletsizce paylaşımlar açlık sebebiyle yaşanan hastalıklar ve ölümler tüm dünyanın problemidir. Bu durum sosyal dokuyu hırpalayarak değerlerin yozlaşmasına ve kaybolmasına sebep olmaktadır.
Dünyada 821 Milyon kişi bir başka ifadeyle her 9 insandan biri yetersiz beslenmektedir. Özellikle 5 yaşın altındaki çocukların yüzde 22’sinde, açlık ve yetersiz beslenme nedeniyle gelişme bozuklukları yaşanmakta, her gün açlığa bağlı nedenlerle yaklaşık 25 bin kişi hayatını kaybetmektedir.
Yine her yıl yaklaşık dünya nüfusunun neredeyse onda birine tekabül eden 600 milyon insan güvenilir olmayan gıda tükettikten sonra hasta olmakta ve bunların 420 bini ölmektedir.
Dünya kozmetik sektörünün küresel hacmi 200 milyar dolar olarak düşünüldüğünde insanlar kozmetik ürünlerine milyarlarca dolar harcarken, aynı zaman diliminde Afrika’da çocuklar açlıktan ve 10 liralık antibiyotik ilaçları alamadıkları için ölmektedirler. Rakamlar üzücü değil, acı vericidir.
Bir diğer önemli konu dünyada aşırı beslenme ve obezitenin küreselleşmesidir. Obezitenin küresel ekonomiye etkisi yaklaşık 2 Trilyon Dolar iken, dünyada 700 Milyon obez ve 2,3 Milyar fazla kilolu insan olduğu tahmin edilmektedir. Dünya Sağlık Örgütü obeziteyi en riskli 10 hastalıktan biri olarak kabul ederken, yine aynı örgüt tarafından yürütülen son araştırmalarda obezitenin kanserle yakın ilgisi olduğu belirlenmiştir.
Bir başka gerçek ise gıda israfıdır ki, Dünya Bankası raporuna göre, çöplüklere atılan yiyeceklerin dünyada açlıktan ölen insanların 15 katını besleyecek miktarda olduğu bilgisi yer almaktadır.
Türkiye’de ise 1 yıl içinde 1,7 milyar ekmek çöpe atılırken, 214 milyar liralık gıda israfı yapılmaktadır. Ayrıca brusellozis, tüberkülozis, salmaoellosiz, şarbon vb. gıdalara da bulaşan hayvan hastalıkları kaynaklı enfeksiyonlara bağlı insanlarda ciddi hastalıklar görülmektedir.
Güvenli ve yeterli gıda arzında hayvan sağlığı ile hayvansal üretimin sağlıklı çevresel şartlarda yapılması gerekliliği tartışılmaz bir gerçektir.
Çiftlikten çatala güvenilir ve yeterli gıda zincirinin bütün halkalarında veteriner hekimler en önemli rolleri üstlenmektedir. Sağlıklı hayvan, sağlıklı çevre, sağlıklı gıda ve bütün bunların sonucunda sağlıklı insan ve sağlıklı toplum olgusunun sahibi veteriner hekimlerdir.
Biz Türk Veteriner Hekimleri Birliği Olarak diyoruz ki;
TÜİK projeksiyonuna göre nüfusumuz, 2029 yılında 92,4 milyon, 2039 yılında 99,7 milyon olacaktır. Bu nüfusun yeterli ve güvenli gıdaya erişiminin planlamalarına bugünden başlanmalıdır.
Geleceğimizin, teminatı olan çocuklarımızın yeterli beslenmesi, sağlıklı gençler ve yetişkinler olabilmeleri için, ortak akıl ile akılcı politikalar geliştirilmeli, halkımızın tüm kesimleri yeterli hayvansal proteini uygun fiyatlar ile temin edebilmelidir.
Gıda üretimi planlı yapılmalı, israfına meydan verilmemeli, dağıtımı adilce olmalı ve üzerindeki menfaat oyunlarına fırsat verilmemelidir.
Gelecek nesillerimiz adına gıdanın ve geleceğinin ön yargılardan uzak, gerçekçi ve doğru analizlere ihtiyacı vardır. İnsanlığın hak temelinde ortak ve adil bir paylaşımı olmadan, açlık, sefalet ve vahşet devam ederken kutlanacak daha nice gıda günleri meseleyi çözemeyecektir.
16 Ekim Dünya Gıda Günü dolayısı ile Hükümetleri, üniversiteleri, bilim uzmanlarını, sivil toplum örgütlerini ve uluslararası örgütleri, “Sağlıklı Beslenme ile Açlığa Son Verilmiş Bir Dünya” noktasında sıkı işbirliği içerisinde olmaya davet ediyoruz.
Ulusal ölçekte ise Tarım ve Orman ile Sağlık Bakanlıklarının yakın işbirliği içerisinde herkes için erişilebilir ve uygun fiyatlı, sağlıklı, yeterli ve besleyici gıda sağlayan gıda sistemleri devreye sokulmalıdır.
Global açlığın önlenmesi ile güvenli ve güvenilir gıda için veteriner hekim gerekliliği her zaman göz önünde bulundurulmalıdır.
Dünya Gıda Gününün, gıdanın silah olarak kullanılmadığı, açlıktan kimsenin ölmediği, tüm insanların sağlıklı, güvenilir gıdaya ulaşabildiği ve gıda güvencesine sahip olduğu bir Dünya ve Türkiye özlemiyle üreticilerimizin, çiftçilerimizin ve milletimizin 16 Ekim Dünya Gıda Gününü kutluyoruz.
Ali EROĞLU
TVHB Merkez Konseyi Başkanı
