Doğum yapan inekleri gruplandırmak neden önemlidir?. Yeni doğum yapan ineklerin beslenmesi ve gruplandırılmalarında farklı stratejiler uygulanmaktadır. Bazı işletmelerde yeni doğum yapan inekler doğum sonrası 3-4 günü doğumhanede geçirirler daha sonra yüksek süt verimli ineklerin grubuna alınır. Bazı işletmelerde ise inekler doğumdan sonra geçiş dönemini kapsayan 2-3 hafta fresh grupta tutulmaktadır. Hayvan, yeni doğum yapmış inek bölmesinden sürüye katılmadan önce mutlaka rektal veya ultrasonografik muayeneyle uterus involüsyonu, mastitis ve metritis yönünden son kez kontrol edilmelidir.
İşletmelerde fresh grubu hayvanlarda oluşturmasının bir çok avantajı vardır.
Avantajlar
1. Yeni doğum yapan ineklere geçiş döneminde verilecek katkı ve diğer koruyucu maddeler tüm yeni doğum yapan ineklere verilmiş olur. Örneğin belirli aralıklarla bir katkı maddesi verilecekse veya propilen glikol içirilecekse yüksek süt verimli inekler içinden yeni doğum yapanları ayırmak ve bunlara propilen glikol içirmek zordur. Oysa fresh grup oluşturulmasıyla bu işlemler kolaylaşır.
2. Fresh grup inekler daha iyi gözlem altında tutulmuş olur, iştahsız ve hasta hayvanları ayırmak, doğum sonrası mastitis, metritis gibi hastalıkların takibini yapmak kolaylaşır.
3. Yeni doğum yapan ineklerin kuru madde tüketimi oldukça azdır ve negatif enerji dengesine girmeleri kaçınılmazdır. Bu gruba uygulanacak özel rasyon ve katkı maddeleri desteğiyle negatif enerji dengesinin oluşturacağı sorunlar en aza indirilebilir.
4. Yeni doğum yapan ineklerin ayrı bir grupta tutulmasıyla, kuru madde tüketimleri daha kolay takip edilir ve oluşabilecek hastalıklar için gerekli önlemler alınır.Bu grup inekler yüksek süt verimli inekler içindeyse, bunların yem tüketiminin takibi zordur.
5. Fresh grup inekler için hazırlanan rasyon ve katkı maddeleri pahalıdır. Pahalı rasyonların yüksek süt verimli tüm ineklere verilmesi ekonomik kayıba neden olur. Oysa fresh grubunun oluşturulmasıyla özel rasyonlar sadece bu gruptaki ineklere verileceğinden ekonomik kayıp önlenir.
Prof.Dr. Ayhan Baştan
Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi
Doğum ve Jinekoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi