Burmese Kedi Irkı ve Özellikleri (Burma Kedi)

Burmese kedi ırkı, insanları seven, eğlenceli bir kedidir. Odadaki en yüksek yere sıçrayarak atletik becerilerini göstermediği zamanlarda kucağınızda kıvrılıp mırıldar ya da o yumuşacık sesiyle sizinle konuşup durur. Çocukların en sevdiği oyun arkadaşıdır, hatta oyuncak bebek arabasıyla süslenip gezdirilmeye bile bir şey demez. Burmese kedi ırkını ilginizi çekmek için sizi odadan odaya kuyruk gibi takip eder. Uzun süre yalnız kalmaktan hiç hoşlanmaz ve kendi bildiğini okumayı çok sever. Altın rengi gözlerine bir kez bakacak olursanız hipnotik gücü altına girmişsiniz demektir…

Burma’nın ipeksi tüyleri pek dökülmez ve haftada bir kez taramak yeterlidir. Diğer bakım gerektiren şeyler ise sadece düzenli tırnak kesme ve kulak temizliğidir.

Burmese kedi ırkı, onu sevecek ve ona istediği, hak ettiği ilgi ve sevgiyi verecek insanlarla dolu her eve çok uygundur. Sokakta yaşamak zorunda olan diğer kedilerin hastalıklarından, köpek saldırılarından veya araba çarpması gibi istenmeyen durumlardan korumak için sürekli evde bakılması, yalnız dışarı çıkmasına izin vermemek iyi olacaktır.

Burmese Kedi Irkının Tarihi

Bugün bildiğimiz ve sevdiğimiz Burma kedisinin geçmişi, Wong Mau adında tek bir dişi evcil kediye kadar uzanabilir. 1930’da Wong Mau, San Francisco’dan Dr. Joseph Thompson tarafından Rangoon, Burma’dan (şimdi Yangon, Myanmar) Amerika Birleşik Devletleri’ne getirildi. İsimsiz bir denizci, kediyi onu City by the Bay’e getiren Dr. Thompson’a verdi. Wong Mau, toparlak bir gövdeye, yuvarlak, kısa bir ağıza, birbirinden uzak yuvarlak gözlere ve yüzünde, kulaklarında, ayaklarında ve kuyruğunda koyu kahverengi olan kısa, ceviz-kahverengi bir kürke sahip küçük, ince kemikli bir kediydi.

Dr. Thompson, Tibet’te gördüğü kedilere benzediği için Wong Mau’dan çok etkilenmişti. Dr. Thompson, birkaç yıl ABD Donanma doktoru olarak hizmet vermiş ve Güneydoğu Asya’ya büyük bir ilgi duymuştur. Tibet’te bir manastırda zaman geçirdiğinde bölgedeki kısa tüylü, kahverengi kediler tarafından büyülenmişti. Tatlı kahve renk tonlarından dolayı anavatanlarında “bakır kedi” olarak adlandırılan bu kedicikler, Güneydoğu Asya’da yüzyıllardır var olmuştur. Bunlar, MS 1350 yılları arasında Siyam’ın Ayutthaya şehrinde yazılmış ayetler ve resimlerden oluşan eski bir metin olan The Cat-Book Poems adlı antik metinde tasvir edilmiş ve tanımlanmıştır. Efsaneye göre, Burma, bir zamanlar Burma tapınaklarında tanrıların somutlaşmışı olarak tapılan bir türün soyundan gelmektedir. Kedi Kitabı Şiirleri ayrıca Siyam ve muhtemelen Korat kedilerinin resimlerini gösterir ve bu kedilerin yüzyıllardır ayrı, tanımlanabilir ırklar olarak var olduğunu düşündürür.

Dr. Thompson, Wong Mau’nun güzelliği ve kişiliğinden o kadar etkilenmişti ki, Wong Mau’nun tipini ve rengini yeniden üretebilmek için, onun ayırt edici özelliklerini izole edecek bir program oluşturmak istemiştir. Harvard Üniversitesi’nden tanınmış genetikçi Dr. Clyde E. Keeler’inki de dahil olmak üzere birkaç kişiden yardım almıştır. Wong Mau, Tai Mau adında bir Siyam erkeği ile çiftleştirildi. Ortaya çıkan yavru kedi üç farklı renk ve desen gösterdi: bej, samur ve sivri uçlu kahverengi. Bu süreçte, Dr. Thompson, Wong Mau’nun bir Siyam melezi olduğunu keşfetti. Bugün Tonkinese olarak adlandırdığımız yarı Siyam ve yarı Burmese kedi ırkı sivri uçlu desen çekinik bir özellik olduğundan ve bir kedinin bu desene sahip olması için her iki ebeveynden de genin bir kopyasını alması gerektiğinden, Wong Mau’nu sivri uçlu desen için gene sahip olmalıdır. Daha sonra, samur renginden sorumlu olan Burma geninin, gen alellerinin albino serisinin bir üyesi olduğu keşfedildi. Burma geni, saçtaki pigment miktarını azaltarak koyu siyahın koyu samur kahverengi görünmesine neden olmaktadır.

1936’da CFA, Burma’yı yeni bir ırk olarak kabul etti ve Burma kedileri, 1930’ların sonlarında ve 1940’ların başlarında Kuzey Amerika’ya tanıtıldıklarında hemen hit oldu. Çoğu kedi sever, bu güzel kahverengi kedilerden hemen hoşlanmaya başladı. Dr. Thompson, Virginia Cobb, Billie Gerst ve Dr. Clyde E. Keeler tarafından yazılan orijinal çalışma sonuçları, Nisan 1943 Journal of Heredity’de yayınlandı. Ne yazık ki, Dr. Thompson, makale yayınlanırken kalp krizinden öldü. Gazete, Burma’ya daha fazla ilgi ve hayran kazandırdı.

Irkın Fiziksel Özellikleri

Ömrü	Uzunluk	Ağırlık	Yükseklik	Memleketi
10-16	Küçük-orta, kompakt	8-12	6-10 inç	Burma ve Tayland

VÜCUT

Orta boy ve kaslı görünüşleri vardır. Erkekleri daha büyük boyutlarda olabilir. Sırtları geniştir ve yuvarlak göğüslüdürler.

KAFA

Önden veya yandan bakıldığında hoş bir şekilde yuvarlaktır. Gözlerinin arasında büyük bir boşluk vardır ve başın yuvarlak hatlarını koruyan geniş kısa burnuyla naif bir şekilde bütünleşir. Profilde gözle görülür bir burun kırığı mevcuttur. Çene de yine yüz ve kafa yapıları gibi yuvarlaktır.

KULAKLAR

Orta boy, birbirinden ayrık şekilde, tabanda geniş ve uçları yuvarlaktır. Hafifçe öne eğilen kulaklar, uyanık bir görünüm kazandırır.

GÖZLER

Geniş, birbirinden uzak ve yuvarlaktır. Altın rengi bu gözlere bakmaya doyamazsınız.

BACAKLAR ve PATİLER

Bacaklar vücuda orantılıdır. Patiler de vücut gibi yuvarlaktır.

KUYRUK

Düz, orta uzunluktadır.

KÜRK

İnce, parlak, saten benzeri dokuda, kısa ve gür tüyleri vardır.

RENK

Samur, şampanya, mavi ve platin olabilir.

Burmese Kedi Irkının Kürk Rengi ve Bakım Gereksinimleri

Burma’nın yumuşak, kısa tüylerinin bakımı, ölü tüyleri çıkarmak ve cilt yağını dağıtmak için haftalık tarama ile kolayca yapılır. Banyo nadiren gereklidir.

Periodontal hastalıkları önlemek için dişlerini fırçalamak gerekir, bu aslında tüm kediler için genel bir durumdur. Günlük fırçalama en iyisidir, ancak haftalık fırçalama da hiç olmamasından iyidir. Tırnakları birkaç haftada bir kesmek gerekir. Herhangi bir akıntıyı önlemek ya da temizlemek için gözlerin köşelerini yumuşak, nemli bir bezle silmek gerekir. Her göz için bezin farklı alanını kullanırsak herhangi bir enfeksiyon bulaştırma durumunun da önüne geçmiş oluruz. Kulakları haftalık olarak kontrol edip, kirli görünüyorlarsa 50-50 oranında elma sirkesi ve ılık su karışımıyla nemlendirilmiş pamuk veya yumuşak bir bezle silmek gerekir. Pamuklu çubuk kullanmak kulak iç kısımlarına zarar verecektir.

Burma’ların da diğer tüm kediler gibi kum kabını tertemiz tutmak gerekir. Kediler her alanda hijyen konusunda çok titizdir ve temiz bir kum kabı da tüylerinin ve ayaklarının temiz kalmasına yardımcı olur.

Sokakta yaşamak zorunda olan diğer kedilerin hastalıklarından, köpek saldırılarından veya araba çarpması gibi istenmeyen durumlardan korumak için sürekli evde bakılması, yalnız dışarı çıkmasına izin vermemek iyi olacaktır. Ayrıca bu kedi fazlasıyla güzel olmasından dolayı çalınma riskiyle de karşı karşıya olacaktır.

Burma genellikle “ipeğe sarılmış bir tuğla” olarak tanımlanır ki sağlam, kaslı vücudu da bunun bir kanıtıdır. Orijinal Burmese kedi, samur rengi olarak bilinen koyu kahverengi bir renk iken, şimdi mavi, şampanya ve platin dahil olmak üzere başka tonlarda da görülebilmektedir.

Kürkleri saten görünümlü olup tüyler kısadır. Geleneksel samur, gövde altı biraz daha açık, zengin, sıcak bir kahverengidir. Bir yavru kedinin kürkü olgunlaştıkça koyulaşır. Burun derisi ve pati yastıkları kahverengidir. Şampanya rengi bir Burma’da ise, alt kısım soluk altın rengine uzanan sıcak bal-bej rengidir. Burun derisi açık sıcak kahverengidir ve pati yastıkları sıcak pembemsi bir bronzluktadır. Mavi Burma, açık mavi bir kürke sahiptir. Burun derisi ve pati yastıkları grimsidir. Platinum Burma ise açık kahverengi tonları olan ve alt gövdede biraz daha açık renkli olan soluk gümüşi bir gridir. Burun derisi ve pati yastıkları lavanta pembesidir.

Olası Sağlık Sorunları

Hem cins hem de melez kediler, genetik olabilen çeşitli sağlık sorunlarına sahiptir. Burmese kedi genellikle sağlıklıdır, ancak diş eti iltihabına eğilimli olabilirler ve anesteziye duyarlı olabilirler. Burma’da aşağıdaki hastalıklar da görülmüştür:

Aköz sıvının lipemisi, genellikle kendi kendine düzelen, yavru kedilik döneminde gözün geçici sütlü görünümü.

Kornea dermoidi, cerrahi olarak başarıyla düzeltilebilen kornea yüzeyinde cilt ve/veya tüy bulunmasıdır.

Abartılı yalama ve çiğneme hareketleri ve ağzı patileme ile kendini gösteren orofasiyal ağrı sendromu. Kedi heyecanlandığında veya strese girdiğinde rahatsızlık artabilir ve kediler genellikle yemek yemeye isteksiz olur çünkü yemek yeme ağrıya neden olur. Bazı kedilerin Elizabeth yakalık takması ve kendilerine zarar vermemeleri için patilerinin bandajlanması gerekebilir. Bazı vakalar kendi kendine çözülür fakat tekrarlayabilir. Kalıtımın nedeni ve şekli bilinmemektedir. Ağrı kesici ve nöbet önleyici ilaçlar, diş hastalığını ekarte etmek için yardımcı olabilir.

Yavru kedilerde başın eğilmesine, denge kaybına, hızlı göz hareketlerine ve koordinasyonsuz yürümeye neden olan konjenital periferik vestibüler hastalık. Bu hastalıktan muzdarip bazı yavru kediler sağır olabilir.

Bazı kedilerde kraniyofasiyal anormallik yani kafa kusuru görülebilir.

Hipokalemik polimiyopati, kandaki düşük potasyum seviyesinin neden olduğu kas zayıflığı. Belirtiler arasında genel halsizlik, zor yürüme, yürümekte isteksizlik ve baş titremeleri yer alır. Ağızdan verilen potasyum takviyeleri ile tedavi edilebilir.

Düz göğüslü yavru kedi sendromu, hafif ya da şiddetli bir deformite görülebilir. Yetişkinliğe kadar hayatta kalan yavru kediler, olgunluğa ulaştıklarında genellikle hiçbir belirti göstermezler.

Kıvrılmış kuyruk, genellikle kuyruk kemiğinin deformitesinin bir sonucu olarak kendini gösterebilir. Ağrı veya rahatsızlığa neden olan bir durum değildir.

Dirsek osteoartriti, dirsekte erken başlangıçlı artrit, maalesef ki kedinin aktivitesini veya hareketliliğini sınırlar.

Endokardiyal fibroelastoz, kalbin sol ventrikülünün kalınlaştığı ve kalp kasını gerdiği bir kalp rahatsızlığı. Belirtiler genellikle kedi 3 haftalık ila 4 aylıkken ortaya çıkar, bu nedenle yavru kediyi eve getirmeden önce 4 ay kadar beklemek en iyisidir.

Dilate kardiyomiyopati, genişlemiş kalp sendromu.

Diabetes mellitus, insülin salınımında problemlerin neden olduğu kan şekeri yükselmesi.

Bu hastalıklar Burma kedilerinde görülen hastalıklar olup, mutlaka bu hastalıklara yakalanacakları anlamına gelmez. Bunları bilmek, kedinizi gözlemlerken belirtileri daha erken görmenize yardımcı olacaktır ve bildiğimiz üzere de “Erken teşhis hayat kurtarır.”

Çocuklar ve Diğer Evcil Hayvanlarla İlişkileri

Aktif ve sosyal Burma, kedi dostu köpekli ve çocuklu aileler için mükemmel bir seçimdir. Herhangi bir av köpeği gibi getirme oyunu oynar, hileleri kolayca öğrenir ve kendisine kibar ve saygılı davranan çocuklardan gördüğü ilgiyi sever. Otoritesine saygı duyan kedi ve köpeklerle sorunsuz şekilde anlaşır. En önemli nokta, birlikte geçinmeyi öğrenmelerini sağlamak için evcil hayvanları yavaş ve kontrollü olarak tanıştırmaktır.