Avrupa’da Kuş Gribi, Avrupa’da kümes hayvanları ve yabani kuşlarda görülen yüksek patojen kuş gribi vakalarının sayısı 2019/2020’den bu yana en düşük seviyededir.
Bunlar, Avrupa Gıda Güvenliği Otoritesi (EFSA), Avrupa Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi (ECDC) ve AB referans laboratuvarı (EURL) tarafından 16 Mart ile 14 Haziran 2024 tarihleri arasında bildirilen verilere dayalı olarak hazırlanan kuş gribi hakkındaki son raporun temel bulgularıdır. Raporda ayrıca genellikle toplumda riskin düşük olduğu belirtilmiştir.
Veriler genel olarak HPAI virüslerinin düşük seviyede dolaşımda olduğunu göstermektedir.
Avrupa’da kuş gribi vakalarının düşük sevide oluşu, belirli yabani kuş türlerinin kazandığı sürü bağışıklığı, bazı yabani kuş popülasyonlarının azalması, çevrenin viral kontaminasyonunun düşmesi, dolaşan HPAI virüs genotiplerinin değişmesi ve ölü yabani kuşların tespit edilmesinin azalması gibi çeşitli faktörlere bağlanabilir.
Evcil Kuşlar
16 Mart ile 14 Haziran 2024 tarihleri arasında Avrupa’daki 2 ülkede kümes hayvanlarında 15 HPAI salgını bildirildi: Macaristan’da 8 A(H5N1) ve Bulgaristan’da 7 A(H5Nx). Bu, bir önceki yılda aynı dönemde görülen toplam 173 A(H5) salgınıyla karşılaştırılabilir ve 2019’dan bu yana bu dönem için kaydedilen en düşük sayıdır.
Bu salgınlardan 11’i birincil, 4’ü ikincil olarak rapor edilmiştir. Salgınlardan 10’unda, yabani kuşlarla dolaylı temas, en olası giriş kaynağı olarak kabul edilmiştir. Ancak her iki ülke için de yabani kuşlarda HPAI virüsü tespit sayısı çok sınırlıydı (Bulgaristan’da 1 ve Macaristan’da 0). Toplamda, HPAI’ den etkilenen kümes hayvanı işletmelerinde yaklaşık 1 milyon hayvan öldü veya itlaf edildi.
Yabani Kuşlar
16 Mart -14 Haziran 2024 arasındaki zaman diliminde, Almanya’dan (13), Polonya’dan (3), Birleşik Krallık’tan (2) ve Bulgaristan, Danimarka, Fransa, Letonya, Moldova, Norveç, Romanya, Slovenya ve İspanya’dan 1’er olmak üzere toplam 24 A(H5N1), 1 A(H5N5) ve 2 A(H5Nx) virüs tespiti bildirildi. Vahşi kuşlarda HPAI virüs tespitlerinin genel sayısı (27), önceki raporlama dönemine (2 Aralık 2023 – 15 Mart 2024) göre yaklaşık 16 kat daha düşük. Dikkat çekici olarak, HPAI virüsü tespitleri yalnızca 3 damızlık kolonisi deniz kuşunda kaydedildi: Fransa’da bir Avrupa ringa martı (A(H5Nx)), İspanya’da bir kara gagalı Sumru (A(H5N1)) ve İngiltere’de bir başka Avrupa ringa martı (A(H5N5)).
Genel olarak, veriler HPAI virüslerinin mevcut raporlama döneminde Avrupa’daki yabani kuş popülasyonlarında kitlesel ölüm olaylarına neden olmadan yalnızca düşük bir seviyede dolaştığını veya hiç dolaşmadığını göstermektedir.
Avrupa Dışındaki Kuş Gribi Durumu
Dünya çapında kümes hayvanlarında bildirilen HPAI salgınlarının çoğu Kuzey Amerika’da, özellikle ABD’de yoğunlaşmıştır. Asya’da, evcil ve yabani kuşlardaki HPAI durumu bu raporlama döneminde yoğunlaştı.
Japonya, Kore ve Tayvan gibi daha önce etkilenen ülkelerin yanı sıra, şimdi Hindistan ve Irak da sırasıyla evcil ve yabani kuşlarda virüs tespitlerini resmen bildirdi. Özellikle endişe verici olan, yaklaşan sonbahar göçü nedeniyle Çin’deki yabani kuşlarda HPAI virüsü tespitleridir. HPAI virüslerinin Antarktika bölgesinde yayılmaya devam etmesi bekleniyor. Uzun yıllar sonra ilk kez, Avustralya, mevcut raporlama döneminde 3 farklı HPAI virüs alt türünden etkilendi; bu muhtemelen dünyanın geri kalanından ayrı bir olayı temsil ediyor: A (H7N3), A (H7N8) ve A (H7N9).
Memelilerde Enfeksiyonlar
Mevcut raporlama döneminde, ilk doğal HPAI virüs tespitleri şu türlerde saptandı: alpaka (ABD), sığır (ABD) ve mors (Norveç). Avrupa’da, öncelikle etçil veya leşçi memeli türleri (yani kedi, Avrasya su samuru, rakun ve kızıl tilki) düşük sayılarda etkilenmiştir.
Avrupa dışında, bu raporlama döneminde memelilerde tespit edilen tüm HPAI virüsü tespitleri Kuzey Amerika’dan bildirilmiştir. İnsanlarla yakın temas halinde olan evcil ve peri-evcil memeliler (alpaka, kedi, sığır ve ev faresi) dahil olmak üzere 5’ten fazla farklı memeli türü. Bu tespitlerin çoğunda yeni A (H5N1) virüs genotipi B3.13 belirlenmişdir.
A (H5N1) virüs genotipi B3.13’ün 12 ABD eyaletindeki 130’dan fazla süt çiftliğinde yaygın yayılımı gözlemlendi. Sürü içi bulaşmanın öncelikle sağım işlemi sırasında sağım ekipmanı aracılığıyla olduğu belirtilirken, çiftlikler arası yayılmanın büyük ihtimalle hayvanların, insanların, araçların, ekipmanların ve alet edevat hareketinden kaynaklandığı belirlenmiştir. Sığırlardan diğer evcil ve vahşi memeliler, evcil ve vahşi kuşlar ve insanlara daha fazla bulaşma olduğu saptanmıştır.
Kuş Gribinin İnsan Vakaları
Mart – Haziran 2024 döneminde Avrupa dışında zoonotik kuş gribi A (H5N1), A (H5N6) ve A (H9N2) sporadik vakaları bildirilmeye devam etti. Ayrıca, kuş gribi A (H10N3) virüsü enfeksiyonunun üçüncü bir insan vakası görüldü ve A (H5N2) virüsü ile ilk laboratuvar onaylı insan enfeksiyonu bildirildi.
Uzmanlar, bir sonraki grip sezonu göz önünde bulundurularak kuş gribi gözetiminin artırılması yönündeki önerilerini vurgulamışlardır.