Avian İnfectious Hepatitis, tavuklarda karaciğer bozukluklarına neden olan akut veya kronik seyirli, yüksek morbidite ve düşük mortalite ile karakterize bir hastalıktır.
İnfeksiyöz Hepatitisin Etiyolojisi
Hastalık etkeni Campylobacter jejuni ’dir. Gram negatif, virgül ve S harfi şeklinde, 0.2×04-1.5×3.5 mikrometre boyutlarında olan bu mikroorganizma hareketlidir. Üremesi için mikroaerofilik ortama ihtiyaç duyar. G+C oranı % 31 .8 ‘dir.
Optimal üreme ısısı, 37 °C – 42 °C olan bu mikroorganizma 30 °C-43 °C ’de de üreyebilmektedir. Rutin amaçla kullanılan besiyerlerin de zor üreyen bu mikroogranizmanın üremesi için kanlı ve zenginleştirilmiş katı ve yarı katı besiyerlerinden yararlanılır. Sıvı besi yerlerinde hiç üremez veya çok az ürer. Üremesi için % 10 CO2 ihtiyacı vardır. Karbonhidratları fermente etmez, katalaz, H2S ve nitrat pozitiftir.
Dokularda ve safrada +4 °C ’de 6 gün, yumurta sarısında 37 °C ’de 2 hafta ve 70 °C ’de saklanan kültürlerde 2 yıl canlı kalır. Antiseptiklere duyarlıdır. Antibiyotiklerden en fazla gentamisin, kloramfenikol ve eritromisine karşı duyarlılık gösterir. Diğer antibiyotiklere karşı dirençliliği farklıdır.
Avian İnfectious Hepatitis Epizootolojisi
Türkiye ’de henüz bildirilmeyen bu hastalık, özellikle Kuzey Amerika, bazı Avrupa ülkelerinde, Japonya ve Rusya’da görülmüştür. Doğal infeksiyonlara en duyarlı hayvanlar tavuklardır. Deneysel infeksiyonlar bütün kanatlılarda oluşturulabilir. Hastalık yumurtacı tavuklarda en çok yumurta prodaksiyonunun başlangıç aylarında görülür. Broylerlerde de hastalık görülmektedir, cinsiyet farkının önemi yoktur. Helminthiosis, Koksidiozis, Mikoplasmozis ve yüksek yumurta verimi, hayvanları bu hastalığa karşı predispoze kılar. İnfekte sürülerde organizma embriyodan ve 1-2 haftalık civcivlerden izole edilebilir. İnfekte yumurtalıklardan da izolasyon yapılabilir. Bulaşmanın fekal yolla olduğu sanılmaktadır. Etken tavukların büyük çoğunluğunun barsaklarında saprofitik olarak bulunur. Hasta hayvanlarda da etkene en fazla safrada rastlanır. Yumurta ile bulaşma olasılığı da vardır. Doğal koşullarda özellikle sindirim sisteminden bulaşma söz konusudur. Mikroorganizmanın kalp kanından izole edile bilmesi, erken dönemde bir bakteriyemiyi takiben karaciğerde lokalizasyon olabileceğini düşündürmektedir.
Hepatitis Aviaire Klinik Belirtileri
Avian İnfectious Hepatitis hastalığı olan hayvanlar belirgin bir klinik tablo göstermezler. Yumurtlayan tavuklar da yumurta veriminde % 25-35 oranında bir düşme görülür. Bazen hasta hayvanlar da kilo kaybı, halsizlik gözlenebilir. Mortalite % 2-15 ’tir. Hastalığın ilk 2-3 haftasında bu oran yüksektir.
Otopside hastalığın en belirgin bulguları karaciğerde görülür. Gençlerde ve akut infeksiyonlarda bu bulgular görülmeyebilir. Akut olgularda, karaciğerde büyüme, sarımsı-kahverengi bir renk değişimi veya seyrek olarak safra birikimine bağlı yeşil bir rengin şekillenmesi ve ayrıca yumuşama en önemli değişikliktir. Genellikle karaciğer loplarının periferinde toplu iğne başı büyüklüğünden bezelye iriliğine kadar yeşilimsi, beyaz-sarı odaklar ve nekrotik alanlar görülür. Karaciğer kesitlerinde yüzeye doğru 1 cm çapında yıldız benzeri yeşilimsi kahverenginde düzensiz kitleler göze çarpar. Akut dönemde, genellikle loplar üzerinde kanamalar da görülür Özellikle civcivler de bu kanamalar daha yaygındır. Subkapsüler hemocytomalar oluşabilir. Bunların yırtılması sonucu karın boşluğunda karı toplanır. İlk dönemlerde dalak büyüktür, sonradan büzülür, böbrekler solgun ve büyüktür. Duodenumda katara! bir yangı görülebilir. “
Hepatitis der Hühner Nasıl Teşhis Edilir?
1-Klinik ve otopsi bulguları: İnfeksiyöz hepatitis en çok Pullorum, Tavuk tifosu ve Iökosis ile karışmaktadır. Kesin teşhis için etkenin izolasyon ve identifikasyonu gerekir.
2-Laboratuvar muayeneleri: Avian İnfectious Hepatitis neden olan C.jejuni ’nin izolasyonu için, özellikle, ölen hayvanların karaciğer ve safralarından zenginleştirilmiş kanlı agar, Columbia agar, Brucella agar, katı thioglukolat besi yerine mikroaerofilik koşullarda (% 5 02 + % 10 002 + % 85 N2) ekimler yapılarak 37° – 42 °C ’de inkube edilir. Oluşan küçük grimsi-sarı, konveks yuvarlak koloniler, 25° ve 43 °C’de üreme durumu, % 3.5 NaCl, % 1 glisine tolerans, katalaz, nitrat, H28, Na Selenit testleriyle identifiye edilir.
Tedavi
Sağaltım için mutlaka Veteriner Hekim ‘inize başvurun. Burada yazılan tedaviler bilgi amaçlıdır. Burada verilen bilgilerle tedavi edilmeye çalışılan hastanın oluşabilecek olumsuz tüm sonuçlar için hiçbir sorumlukluk kabul edilmez.
En etkili antibiyotikler kloramfenikol, gentamisin ve eritromisin ’dir. Bu etken penisilin ’e oldukça dirençlidir. Ampisilin, Streptamisin, tetrasiklin değişik derecelerde dirençlilik gösterir.
