Tavuklarda şerit enfestasyonu invasyonları broiler piliçlerde ve gençlerde önemli bir zarara yol açmaz fakat yumurtacı ve damızlık sürülerde özellikle sıcak bölgelerde bazı sorunlar görülebilir.
Kanatlılarda Şerit Enfeksiyonunun Etkeni
Tavuklarda muhtelif şeritler tespit edilmiş bulunmakla beraber, en önemlileri Raillietina cesticillus‘dur. Bunlar bir baş ile yassı, birkaç veya pek çok sayıda bölümün uç uca eklenmesi ile meydana gelmişlerdir. Her bölüm kendi sindirim ve üreme işlemlerini yürütecek yeteneğe sahiptir. Şeritin en sonundaki bölüm olgunlaşmış yumurtaları içerir ve kopararak, dışkı ile dışarıya çıkar ve yumurtaların etrafa dağılması sağlanmış olur. Bunun arkasından daima yeni bölümler gelişmeye devam ederler. Şeritlerin boyu 0.3 mm ile 30-40 cm arasında değişebilir.
Yayılma
Tavuklarda şeritler başları ile barsak mukozasına tutunurlar. Olgunlaşan bölümler şeritin sonundan koparak yumurtalarla birlikte dışarı atılır. Sümüklü böcek, salyangoz, sinek, karınca ve benzeri ara konakçılar bu yumurtaları yerler. Parazit bu ara konakçılar içerisinde gelişir. Tavukların bu ara konakçıları yemesi ile sindirim kanalına gelen parazit, barsak mukozasına başı ile tutunur. Burada 2-3 hafta içinde gelişmesini tamamlayarak ergin hale geçer.
Tavuklarda Şerit Enfestasyonunda Belirtiler
- Büyümenin gerilemesi,
- İştahsızlık,
- Tüylerin kabarması,
- İshal kansızlık gelişmekte olanlarda görülen genel belirtilerdir.
- Yumurtalayan tavuklarda yumurta verimi düşer, genel yorgunluk belirtileri görülür.
Otopside barsak mukozası şişmiştir ve üzerinde bazı toplu iğne başı büyüklüğünde kanamalar vardır. Parazitler barsak içinde görülürler.
Teşhis
Belirtiler ve otopsi bulguları teşhis için yeterlidir.
Tavuklarda Şerit Enfestasyonunda Koruma ve Sağaltım
Kümes temizliği ve ara konakçılarla mücadele tavuk sürülerinin şerit invazyonlarından korunmasında üzerinde durulacak en önemli önlemlerdir. Dibutyltin dilaurate ve piperazine etkili maddelerini birlikte bulunduran ilaçlar kullanılabilir. İlaçlama tavuklarda yumurta verimini bir süre için azaltacağından dikkat etmek gerekir.
Kaynakça: Tavuk Yetiştiriciliği, Prof. Dr. F. Tahir Aksoy, Şahin Matbaası, 1999, 231.