Tavuklarda Heterakis Gallinae enfestasyonu önemli ekonomik kayıplara yol açan bir parazittir.
Tavuklarda küçük solucanlarda enfestasyonunun etkeni Heterakis gallinae, boyları 0, 5-2 cm kadar olan küçük yuvarlak solucanlardır.
Hastalığın Yayılması Nasıl Olur?
Dişi ve erkek solucanlar özellikle sekum içinde yaşar. Solucan yumurtaları dışkı ile dışarı çıkar ve 10-14 gün içinde embriyo’lar gelişir. İçinde embriyo gelişmiş yumurtaları tavuklar ağız yolu ile alırlar ve 24 saat kadar bir zaman içerisinde larva safhasında bulunan solucanlar yumurtadan çıkar. Bu larvalar sekum mukozası içine girer ve burada 4-5 gün süre ile gelişmelerini sürdürürler. Daha sonra sekum kanalına geçer ve 3-4 haftalık bir zaman içerisinde ergin çağa ulaşırlar.
Tavuklarda Heterakis Gallinae Hastalığının Belirtileri
Az sayıda solucanın varlığı büyük zararlara yol açmaz. Bir piliçte 500 veya daha fazla sayıda küçük yuvarlak solucanın bulunması halinde, yorgunluk, düşkünlük, tüylerin kabarması, kahverengi ishal görülür.
Otopsi’de sekum kanalı içerisinde ergin çağda ve sekum mukozası içinde gelişmemiş çağdaki solucanlara tesadüf olunur.
Hastalık Nasıl Teşhis Edilir?
Belirtiler ve otopsi bulguları teşhis için yeterlidir. Laboratuvarda tavuklardan alınan gaita içinde solucan yumurtası tespiti ile de teşhis yapılır.
Heterakis Gallinae Enfestasyonunda Koruma ve Tedavi
Sağaltım için mutlaka Hekim ‘inize başvurun. Burada yazılan tedaviler bilgi amaçlıdır. Burada verilen bilgilerle tedavi edilmeye çalışılan hastanın oluşabilecek olumsuz tüm sonuçlar için hiçbir sorumlukluk kabul edilmez.
Sağaltım için kullanılan çeşitli ilaçlar vardır. Yemle birlikte phenothiazine bulunduran ilaçların verilmesi tedavide en uygun yoldur. Piperazin ihtiva eden ilaçlar daha az etkilidir. Hygromycin B içeren ilaçların 8-9 hafta süre ile devamlı verilmesi de etkili olur. Diğer ilaçlarla yapılan ön tedaviyi takiben levamisole verilmesi hem gelişmemiş hem de ergin çağdaki parazitlere karşı etkilidir.
Korunma ile ilgili genel kurallar geçerlidir.
Kaynakça: Tavuk Yetiştiriciliği, Prof. Dr. F. Tahir Aksoy, Şahin Matbaası, 1999, 229-230.
