Sığırlarda Puerperal Hemoglobinuri

Puerperal Hemoglobinuri başlıca nedeni fosfor eksikliğindendir. İyi kaliteli kaba yem verilmemesi, pancar yapağı ve posası, melas, saman, yeşil yulaf otu, gümrah çayır otları, kolza, şalgam, lahan türleri ve turpgillerin yedirilmesi fosfor noksanlığına yol açar. Puerperal Hemoglobinurinin etiyolojisinde özellikle bakır ve selenyum noksanlıkları da sorumlu tutulmaktadır. Hazırlayıcı faktörler; uzun süre susuz kalan sığırlara aniden fazla miktarda soğuk su içirilmesi ve çevre sıcaklığının düşük olmasıdır. Yüksek süt verimli ineklerde genellikle 3-6 laktasyonda doğumdan sonraki 2-6 haftalar arasında sporadik olaylar halinde gözlenir. Sürüdeki diğer hayvanlarda subklinik fosfor noksanlığı olabilir.

Klinik Semptomlar;

• Başlangıçta iştah azalması, daha sonra tam bir iştahsızlık, süt veriminde ani düşüş
• Halsizlik, yüyüme güçlüğü ve hareket etmede isteksizlik
• Beden sıcaklığının39 – 40 derece arası
• Taşikardi, gürültülü kalp sesleri, jegule nabız, derin solunum ve bazı olaylarda dispne
• Kırmızı – siyahımsı idarar (hemoglobinuri)
• Mukoza ve konjuktivalar şiddetli anemik, 2-3 günden daha uzun süre yaşayanlarda ikterus
• Dışkı genellikle kuru – sert, bazen ketozis bulguları, son dönemde yere yatma

Ayırıcı Tanı;

• Doğumdan sonraki 2 – 6 haftalar arasında sınırlı kalması, ken enfestasyonunun olmaması ve ateşin 40 C aşmamsı ile Babesiosis ‘den
• Doğumdan sonraki 2 – 6 haftalar arasında sınırlı kalması, ken enfestasyonunun olmaması ve ateşin 40 C aşmamsı, sütte turuncu rengin ve mukozalarda peteşilerin görülmemesi ile Leptospirosis ‘den
• Doğumdan sonraki 2 – 6 haftalar arasında sınırlı kalması, ken enfestasyonunun olmaması ve ateşin 40 C aşmamsı, karaciğer bölgesinde hassasiyetin ve sancının saptanmaması ile Basiller İkterohemoglobinuri ‘den
• Anemnez beslenme şartları ile Lahana Zehirlenmesi ‘nden
• Anamne ve beslenme şartları ile Kronik Bakır Zehirlenmesi ‘den

Sağaltım;

60 g sodyum asit fosfat 300 cc distile su ile i.v., daha sonra 12 saat ara ile 3 kez s.c. uygulanması önerilir.

Günlük veya gün aşırı enjektabl fosfor preparatları uygulanmalı, 5 gün rasyona G2K 100 – 150g dikalsiyum fosfat (DCP) verilmelidir.

Dehidrasyonun etkilerini veya böbrek harabiyetini azaltmak için sıvı sağaltımı yapılmalıdır.

B12 vitamini ve folik asit önerilir.

Şiddetli olaylarda 5 – 10 lt. kan nakli yapılabilir

Bakır eksikliğinin olduğu yerlerde 120 mg bakır gliciyanat sc verilir.

Koruma;

Özellikle fosfor noksanlığı olan bölgelerde ve mevsimlerde yemlerine hayvan başına günde 40 – 80 g DCP eklenmelidir.