Sığırlarda Ökçe Erezyonu, hastalık, tırnağın taşıma yüzeyi ve ökçelerin erezyonu ile karakterizedir ve Fusiformis necrophorus tarafından oluşturulur.
Kronik Nekrotik Pododermatitis nedenlerinde bu hastalık kuru iklimde çok az görülür. Nemli bir çevre ya da sürekli dışkı ve idrarla bulaşık bir zeminde tutulma insidensi arttırır. Lezyonlar az pigment içeren tırnaklarda diğerlerine göre daha fazla gözlenir. Hastalık çoğunlukla medial tırnaklarda ve arka ayaklarda görülür.
Yaşlı sığırların tırnakları daha yumuşaktır ve bunlar hastalığa daha fazla meyillidirler. Tırnaklardaki deformasyonlar ve kronik laminitis, prcdispoze faktör olarak etkiler. Irklar arasında da etkilenme açısından farklılıklar vardır. Holstein ve , Danimarka kırmızısı daha hassastırlar.
Sığırlarda Ökçe Erezyonu Hastalığında Klinik Belirtiler
Hastalık çok yavaş bir şekilde, aşağıdaki iki yoldan biri ile gelişir.
1- Ökçe erezyonu, ökçe üzerinde küçük yuvarlak oyuklar şekillenir ve bunlar birleşerek daha büyük oluşumları şekillendirirler.
2- Kasnak, taban ve ökçenin birleştiği axial oluk üzerinde oluşan lezyonlar ile meydana gelir.
Komplikasyon şekillenmedikçe topallık görülmez. Yüzlek lezyonlarda, taban ve ökçe üzerinde küçük koyu renkli çukurlar görülür. İlerlemiş durumlarda, oyuklar daha büyüktür. Bazı bölgelerde küçük oyukların birleşmesi ile büyük siyahı renkli bölgeler oluşur. Çok ilerlemiş durumlarda erezyonlu bölgeler, siyah parlak bir taş gibi ve parçalara ayrılmış görünümdedir. Erezyonların derinleşmesi ile tırnağın canlı dokusu etkilenir. Böyle bir durumda kornu dokusu axial oluktan dışarı taşmış bir şekilde görülür. Erezyonların üzerinde siyah yapışkan ve karakteristik kokulu bir akıntı mevcuttur.
Hastalık bulunduğu yerlere göre değişik komplikasyonlar şekillendirebilir.
Tabanın erezyonu
Tabanında fazla kornu dokusu bulunan hayvanlar etkilenir. Siyah nekrotik alanlardan başlayan kornu nekrozu, kornuyu etkiler ve kanallar açar. Lezyonlar düzenli değildir ve değişik büyüklükteki kript ve kanallardan ibarettir. Bu alanlar karakteristik kokulu, siyah, yapışkan bir sıvı ile doludur. Bu durumda laminalar etkilenir ve topallık gözlenir.
Axial oluktaki lezyonlar
Bu alanda kornu pek güçlü olmadığından ve bu tipteki doğal bir boşlukta, enfeksiyon etkenleri kolay üreyebildiğinden, derin dokular kolay enfeksiyona yakalanır. Axial oluk üzerindeki nekrotik lezyonlar, bir yelpaze şeklindedir.
Ökçeler bölgesindeki lezyonlar
Erezyona uğrayan ökçeler üzerine hayvanların basmasıyla ciddi lezyonlar şekillenebilir. Taban kornusunun fazla miktarda büyümesi ile bu etkinin şiddeti de artar. Böyle bir durumda, topuk eklemi gerilir ve tendolar zorlanır.
Beyaz çizgi bölgesindeki lezyonlar
Bu bölgeyi etkileyen lezyonlar, beyaz çizgi alanının yumuşamasına ve erezyonuna neden olur.
Tedavisi Nasıl Yapılır?
Sağaltım için mutlaka Veteriner Hekim ‘inize başvurun. Burada yazılan tedaviler bilgi amaçlıdır. Burada verilen bilgilerle tedavi edilmeye çalışılan hastanın oluşabilecek olumsuz tüm sonuçlar için hiçbir sorumlukluk kabul edilmez.
Öncelikle masere olmuş ve ayrılmış kornu kısımları kesilerek temizlenir. Tırnak temizlenerek, kurutulur ve konsantre bir antibiyotikli sprey, lezyonlu bölgenin üzerine sıkılır. Hasta hayvanlar mutlaka kuru zeminli bir ortama alınmalıdır. . Aynı ahır zemininde bırakılan hayvanlarda lezyonlar iyileşmekte inatçılık gösterirler. Bakır sülfat içeren ayak banyolarının kullanılması, tırnakları sertleştirerek enfeksiyonun giderilmesine yardımcı olur. Lezyonlar, kuru ortamlarda ve çayırda çok rahat bir şekilde iyileşir ve kornu dokusu kendini yeniler.
Kaynakça
- Evcil Hayvanlarda Ayak Hastalıkları, Prof. Dr. Rauf Yücel, Doç. Dr. Serhat Özsoy, Teknik Yayınevi, İstanbul 1999, 167-169.
- Anteplioğlu. H. Samsar. E. Alan. Alan., F.. Güzel. N. ( 1992) : Sığır ayak hastalıkları. Ankara Üniv. Vet. Fak. Yayınları. 417, Ankara.
- Baggot. D.G.. Russell, A.M. (1977) : Lameness ın cattle. Br. Vet. J., 137(1). 113-132.
- Becker. max (1983) : Klauener kran kungen beim Rind Ferdinand Enke Verlag Stuttgart.
- Blowey. R. (1993) : Cattle lameness and hoofcare, Farming Press Books. Ipswich, U.K.
- Boosman, R. Nemeth, F., Gruys, E. (1991) : Bovine laminitis : Clinical aspect. pathology and pathogenesis with reference to acute equine laminitis. The veterinary quarterly. Vol. 13, N023, 163-169.
- Brightling. A. (1988) : Sheep diseases. Inkata Press. Melbourne. Sydney. 57-65.
- Brizzi, A. (1993) : Bovine digital dermatitis, The bovine practitioner. No : 27.33-36.
- Görgül. 0.8. (1982) : Ayak hastalıkları ve ortopedi ders notları. Uludağ Üniv. Vet. Fak.. Bursa.
- Greenough, P.R., Maccallum, F.J. Weaver, A.D. (1972) : Lameness in cattle. First ed. Oliver-Boyd, Edinburg. U.K.
- Greenough, P.R., Ferguson, J.G. (1985) : Alternatives to amputation. Symposium on bovine lameness and orthopedics. 195-203.
- Raven, TE. (1985) : Cattle footcare and claw trimming. Fanning Press Limited Ipswich, U.K.
- Raven. TE. (1985) : The principles of claw trimming. Symposium on bovine lameness and orthopedics. 93-107.
- Stralton. E. (1992) : Sheep ailments. TV. Vet. Sheep Book. 6 th. Ed. Farming Press. U.K. 65-73.
- Weaver. AD(1994) : Digital papillomatosis and dıgıtal dermatitis in cattle. The Vet Annual.
- White, A. (1991) : Footrot in sheep. The Vet. Annual. 85-89.
- Yavru. N. Özkan. K.. Elma. E. (1989) : Ayak hastalıkları ve ortopedi. Selçuk Üniv. Vet. Fak. Konya. Basım ofset. Ankara.