Postpartum Sürecin Kötü Yönetilmesi Dölverimini Etkilemektedir. Postpartum dönem doğumun 3. aşaması olan yavru zarlarının atılmasını da kapsayan, aynı zamanda genital sistemin gebelik öncesi durumuna geri dönme sürecidir. Doğum sonrası genital kanal büyük ölçüde gebelik öncesi haline geri dönmekle birlikte, hiçbir zaman gebe kalmadan önceki halini almaz. Postpartum dönem, doğumdan uterusun involüsyonun tamamlanmasına kadar geçen yaklaşık 40 günlük süreçtir, Bu dönem fertilite açısından oldukça kritiktir. Doğumdan sonra, bir sonraki gebeliğin başarılı bir şekilde oluşabilmesi için uterus involüsyonunun tamamlanması, endometriyumun rejenerasyonu, ovaryumda siklik aktivitesinin yeniden başlaması ve bakteriyel kontaminasyonun uzaklaştırılması gibi 4 önemli olayın eş zamanlı gerçekleşmesi gerekir.
Bu süreçlerin birindeki aksama ineğin bir sonraki gebeliğe hazırlanmasını olumsuz etkiler, infertiliteye neden olur ve karlılığı olumsuz etkiler.
İneklerde Postpartum Dönem Yönetimi Neden Önemlidir?
Yeni doğum yapan ineklere fresh hayvanlar denilmekte, bu terim postpartum ilk 14 günü içine alan dönemdeki inekler için kullanılmaktadır. Çünkü bu dönem ineklerin sağlığı ve verimlilikleri açısından en kritik dönemdir. Fresh grup inekler doğumdan sonraki ilk 2 hafta hastalıklara duyarlıdır. Çünkü bu dönemde inekler negatif enerji dengesinin etkisi altındadır ve doğal olarak immun sistem baskılanmıştır. Bu nedenle fresh gruptaki ineklerde genel sağlığı, döl ve süt verimini etkileyen (retentio secundinarum, hipokalsemi, ketozis, mastitis, metritis, topallık, abomasum deplasmanı ve ovaryum aktivitesinin başlama zamanında gecikme gibi) hastalıklara sıkça rastlanır. Bu hastalıkların etkileri izleyen laktasyon ve/veya diğer laktasyon dönemlerinde de görülebilir. Bu nedenle bu dönem yönetimi son derece önemlidir.
SONUÇ OLARAK BU SÜREÇLERİN SORUNSUZ ATLATILMASI İÇİN:
1. Güç doğum önleme stratejileri oluşturulmalıdır.
2. İnekler peripartum dönemde hertürlü stres faktörlerinden korunmalıdır.
3. Negatif enerji dengesi önlenmelidir.
4. Doğum bölümleri yeterince geniş, havadar ve temiz olmalıdır.
5.Doğuma gerekmedikçe yardım edilmemelidir.
Prof.Dr. Ayhan Baştan
Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi
Doğum ve Jinekoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi