Parmak izi çocukluk döneminden başlayarak yetişkin döneme kadar hayatın her döneminde merak edilen, üzerinde konuşulan ve araştırmalar yapılan konulardan birisidir. İnsanlarda gebeliğin on yedinci haftasında şekillenmeye başlayan parmak izi desenleri, eşsiz ve kalıcı olmaları sebebiyle 1920’lerden bugüne adli vakalarda kanıt olarak kullanılıyor. Kesilme, aşınma, yanma, asit dökülmesi veya bazı deri hastalıkları nedeniyle zarar gören ya da kaybolan parmak izi yaklaşık bir ayda eski haline dönmektedir.
Parmak İzi Tarihçesi
Parmak izi sisteminin tarihçesi çok eskilere dayansa da, faydalanılmaya başlanması oldukça yenidir. Tarihi yapıtlarda ve eserlerde parmak izi konusunda kayıtlar Milattan Önce ki dönemlerde rastlanmaktadır. M.Ö. Türklerin yaşadığı bölgelerden elde edilen toprak eşyalarda ve yaşadıkları mağaralarda parmak izi resimleri elde edilmiştir. Günümüzden 3000 yıl önce Çinlilerin yasal belgeleri onaylamak için parmak izlerini kullandıkları bilinmektedir. Bununla beraber parmak izinin resim vb. amaçlar için mi yoksa kişi tanımlama için mi kullanıldığı hala tarihin derinliklerinde kalan bilinmeyen öğelerden biridir. Asurlardan evvelki devirlerden kalma tabletlerde parmak izi resimlerine rastlanmıştır. Babillilerin, makbuz veya önemli belgelere parmak izi bastıkları görülmüştür.
Parmak izi konusunda 1684 yılında Grew, 1685 yılında Hollandalı anatomist Govard Bidloo ve 1686 senesinde de Malpighi tarafından çalışmalar yapılmış ama bunlar “iz” dışında dokunma duyusu ve parmak uçlarındaki derinin yapısı üzerine de olmuş. Grew, Royal Society için hazırladığı raporunda, parmaklar üzerindeki hatlar ile ter delikleri ve papiller arasındaki ilişkiden ilk kez bahsetmiş; bu tarihten sonra da insan anatomisinde başparmak iziyle parmak izlerinin tüm ayrıntıları literatür de sık sık yer almaya başlamıştır.
İnsanların parmak izlerinin neden birbirinden farklıdır?
İnsanların parmak izlerinin neden birbirinden farklı olduğunu anlamak için parmak izlerinin oluşma sürecine göz atmak gerekir. Bir insanın parmak izleri ana rahmindeyken oluşur. Gebeliğin 10. haftası civarında başlayan süreç 16-17. hafta civarında tamamlanır. Parmak izlerinin şeklini belirleyen, derinin en dış katmanı olan epidermis ile daha içteki katman olan dermis arasındaki etkileşimdir ve bu etkileşimi belirleyen pek çok etken vardır. Örneğin kan basıncı, kandaki oksijen miktarı, hormon seviyeleri, parmaklar ile amniyotik sıvı arasındaki etkileşim ve fetüsün rahim içindeki hareketleri bu etkenlerden bazılarıdır. Haftalar süren bir süreç boyunca tüm bu etkenlerin iki ayrı fetüs için aynı olması olasılık dışı olduğu için insanların parmak izleri birbirinden farklıdır.
Kaynakça:
- KOLAY, F. (2021). “Adli Soruşturmalarda Olay Yeri İncelemesinde Elde Edilen Meyve Ve Sebzeler Üzerindeki Parmak İzinin Tespiti Ve Zamana Bağlı Değişimi” Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Disiplinler Arası Adli Bilimler Ana Bilim Dalı Ankara, Türkiye
- bilirkisiraporlari
- bilimteknik tubitak