Neonat Buzağılarda pasif transfer yetmezliğinin sonuçları pahalıya mal olabilir. Buzağılarda enterotoksijenik E.coli enfeksiyonlarında, E.coli’nin ince barsak kolonizasyonu oluştuktan sonra ince barsaktan glikoz ve laktoz emilimi bozulmakta, sonucunda serum glikoz konsantrasyonu düşmekte ve kryptosporodial enfeksiyonlara duyarlılık artmaktadır. Diyareli buzağılarda ince barsakta E.coli sayısı önemli oranda artmakta ve ince barsak fonksiyonunu değişmekte,ince barsakta morfolojik yıkım olmakta ve bakteriyemiye duyarlılık artmaktadır.
Bu nedenle ishalli buzağılara etkili ve doğru antibiyotiğin kullanılması, bakteriyemiyi önlemek, buzağı ölüm oranını azaltmak, ince barsakta ki morfolojik yıkımı önlemek ve bu şekilde besinlerin sindirimini ve emilimini ve emilimini kolaylaştırmak açısından önemlidir…
İshalli bir buzağıda büyük oranda tam veya kısmi pasif transfer yetmezliği vardır ve ilerki dönemde bu buzağılarda ya primer transfer yetmezliği normale dönecek ya da bakteriyemi şekillenecektir. Bu nedenle ishalli buzağılarda antibakteriyel ilaçların kullanımı gereklidir. Özellikle de çalışma sonuçlarında ilk 1 haftalık yaştaki ishalli buzağılarda yüksek oranda bakteriyemi şekillendiği vurgulanmıştır. Bakteriyemi tablosundan çoğunlukla E.coli sorumludur.
Yapılan bir çalışma sonucunda 28 günlükten küçük yaştaki, 252 buzağıda ishale neden olan patojen araştırılmış, ishalli buzağıların %36’undan Coronavirus, %25’inden enterotoksijenik E.coli, %30’ünden Cryptosporium ve %9’sinden Rotavirus izole edilmiştir. Bu buzağıların %41’inde pasif immunoglobulin yetersizlik olduğu ve buzağıların %31’inde bakteriyemi şekillendiğini ve bakteriyemili buzağılarda predominant patojenin E.coli olduğu açıklanmıştır. Özellikle bakteriyemi pasif immunglobulin yetmezliği olan buzağılarda şekillenmiştir.
Sonuç olarak doğumdan hemen sonra buzağılara yeterli miktarda ve kaliteli kolostrum mutlaka verilmelidir. İshal şekillenen buzağılarda bakteriyemi riski önemli orandadır. Bu nedenle ishalli buzağılarda bakteriyeminin önlenmesi için doğru bir antibiyotiğin kullanılması, bakteriyemiyi ve ölüm oranlarını azaltmak bakımından yararlı olacaktır.
Prof.Dr. Ayhan Baştan
Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi
Doğum ve Jinekoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi