Köpeklerde Salmonellosis
Köpeklerde Salmonellosis, uzun yıllardan beri bilinen gastrointestinal bir zoonoz olup gastroenteritis, septisemi veya enterik fever ile seyreder. Hastalık memelilerde, kuşlarda ve sürüngenlerde görülür.
Etiyolojisi;
Salmonella hareketli, gram (-), fakültatif anorebik bir bakteridir. Etkenin üç türü vardır. S. Choleraesuis, S. Thphi, S. Enteritidis. Son türün 1700 den fazla serotipi olduğu bilinmektedir. Bunlardan özellikle S. Thphi Murium küçük hayvanlarda en çok rastlanan patojen tür olduğu bilinmektedir.
Salmonella bakterileri köpeklerin barsak kanallarında relatif olarak bulunurlar ve uygun şartlarda hastalığa neden olurlar. Hastalık bulaşık su ve gıdaların alınması ile diğer hayvanlara bulaşır. Bununla birlikte direkt oral-fecal bulaşma da görülmektedir.
Kllinik Semptomlar;
Klinik salmonellosis ergin köpeklerde rastlanmaz. Genç hayvanlar enfeksiyona daha yatkındırlar. Klinik bulgular bakterinin virulansına, sayısına ve konakçının şartlarına göre değişir. Köpeklerin çoğu gaitaları ile etkeni çıkarmalarına rağmen hastalık semptomu göstermezler. Perakut hastalıkta yüksek ateş, septisemi, çok ve süratlı bir zayıflama vardır. Sindirim kanalı bulguları ortaya çıkmadan ölümler görülür. Perakut devre yüksek mortalite ile seyreder.
Köpeklerde salmenellosiste en çok görülen klinik bulgular 40-41 derece ateş, iştahsızlık, depresyon, kusma, inkoordinasyon ve enfeksiyondan 3-5 gün sonra başlayan diyaredir. Dışkı sulu, kanlı ve mukusludur. Akut devrede 4-10 günde sona erer. Fakat inatçı ishal 21-28 gün devam eder. Mortalite oranı düşüktür. Hastalık bazı köpeklerde akciğerler, karaciğere, böbreğe ve uterusa yerleşebilir. Uterusa yerleşen olaylarda yavru atmalar görülür.
Tedavi;
Chloramphenicol 50 mg/kg ve Trimetroprim 15 mg/kg oldukça etkilidir. Dehidrasyona karşı sıvı elektrolit sağaltımı yapılır.
Halk Sağlığı Riski; Köpekler gaitaları ile 20-40 gün bakterileri çevreye yayalar. Bu sürede bazı olaylarda 100 güne kadar uzayabilir. Daha çok çocuklar olmak üzere insanlar kontamine gaita ile kontak yolla hastalığı alırlar.