Köpekler birbirleri ile iletişim kurmak için havlama ve ulumayı sıklıkla kullanılır. Uluma ataları olan kurtlardan genetik olarak gelen, evrim sürecinde zarar görmemiş güzel davranışlarından biridir.
Köpekler insanını karşılarken, oyuna davet ederken, heyecanlandıklarında, korktuklarında, tedirgin olduklarında, mutlu olduklarında ya da savunma amaçlı olarak havlarlar. Kısacası köpekler hemen hemen her durum için havlayabilir. Bulundukları yeri bildirmek, sürüyü toplamak ya da uyarı amaçlı olarak havlamanın yanı sıra uluma da sıklıkla görülür. Özellikle grup halinde yaşayan köpekler birbirine uzakken, grubun diğer üyelerini çağırmak için uzun süre havlayabilirler.
Saldırganlık uyarısı olarak genellikle hırıltılı sesler çıkarılır, bunlar çok ince perdelidir ve bazen hırlama ya da havlamaya ek olarak görülebilir. Burun üstü kırışır, vücutla birlikte ağız gerilerek dişler tehdit amaçlı özellikle gösterilir.
Köpeklerin Havlamaları Ne Anlama Gelir?
- Aralarında duraklama bulunan iki ila dört havlama en yaygın havlamadır ve “Sürüyü çağırın, halledilmesi gereken bir şeyler var.” anlamına gelir.
- Oldukça uzun süren, yavaş ve düşük ses perdeli bir havlama, köpeğin yakında bir problem algıladığını gösterir. Yani, “Saldırgan (veya tehlike) çok yakın. Onun arkadaş canlısı olduğunu düşünmüyorum. Kendinizi savunmaya hazırlıklı olun.” anlamına gelir.
- Yüksek veya orta perdede, bir veya iki keskin kısa havlama en tipik havlamadır ve genellikle köpek ziyaretçiyi dost olarak gördüğünde böyle havlar. Köpek kendini gerinir şekilde geri çekmiştir ve kuyruğunu orta seviyede sağa sola sallar. Birçok insan kapıdan girerken bu şekilde karşılanır. Gerçekten, “Merhaba!” demektir ve genellikle köpeğin tipik karşılama ritüeli ile devam eder.
- Her biri arasında kasıtlı duraklamalara sahip uzun havlamalar, yalnız bir köpeğin arkadaşlık isteyen işaretidir. Oyun oynamak isteyen bir köpektir, yanına arkadaş çağırma çabasıdır.
- “Hırr-haff” gibi bir ses çıkaran kesikli havlamalar, genellikle ön bacakların yere düz tutulmasıyla eşlik eder ve basitçe “Hadi oynayalım!” demektir.
- Acı dolu olmayan ulumalar “Ben buradayım.” demektir ve uzun mesafeli sosyalleşme çağrıları anlamına gelir.
- Orta perdeli, aralarında kısa duraklamalar olan, 2-4 defa hızlı havlama “Tetikteyim ama ilgimi de çekiyor.” demektir.
- Yine orta perdeli ama daha sık olan havlamalar, ilgi düzeyinin daha da yüksek olduğunu; köpeğin endişesinin geçtiğini ama ortada beklemediği bir durum olduğunu bildirir.
- Genellikle 3’lü diziler halinde ve her biri bir öncekinden biraz daha yavaş ve sessiz olan havlamalar, ortada bir tehdit unsuru olduğunu bildirmekte kullanılır.
- Yumuşak, düşük perdeli havlama, köpeğin rahatsız olduğunu ve uzak durmanız gerektiğini bildirir.
- Orta perdenin daha üst kısımlarındaki havlamalar, köpeğin kararsız olduğunu ama eğer sıkıştırılırsa öfkeye başvuracağını bildirir.
- Uzun ve duraklamalı bir dizi havlama, köpeğin yalnız olduğunu ve sürüsünü çağırdığını-aradığını belirtir.
- “İç çeke çeke ağlamaya benzeyen, “hıp-hıp-hıp-auuu” şeklindeki ulumalar, yalnızlığı gösterir.
Sonuç olarak her havlama bir tehlike arz etmez. İnsanlar genel olarak köpeklerin havlamalarını kendileri için tehdit olarak algılar lakin durum böyle değildir. Köpekler özellikle yüksek sesle havladıklarında karşısındakinden sadece ilgi bekliyordur çünkü köpekler son derece sosyal canlılardır ve evcilleşme süreçleri tamamlanmış insanla yaşamaya tamamen adapte olmuşlardır.
Köpeklerin son derece ender olarak insana saldırma eğilimindedir, bunun için geçerli sebepleri olmalıdır ki bu konuyu da ayrı bir yazıda ele alacağım. Kişisel deneyim ve düşünceme göre “Hayvana güven olmaz” algısı son derece yanlıştır. Aslında en çok güven veren canlılardan başında köpekler gelir.