Kedilerde Taurin, kedilerin beslenmesinde çok özel bir yeri ve önemi vardır. Taurinden söz edilmeden protein konusunun kapatılması mümkün değildir.
Öncelikle taurinin yapısından kısaca bilgi verip kedilerin beslenmesinde ki önemine değinelim.
Taurin kısaca tanımlayacak olursak yarı esansiyel methiyonin ve sistinden türetilen sülfür türevi bir aminoasittir.
Formül: C2H7NO3S
Molar kütle: 125,15 g/mol
IUPAC numarası: 2-aminoethanesulfonic acid
Yoğunluk: 1,73 g/cm³
Erime noktası: 305,1 °C
Sınıflandırma: Sülfonik Asit
Taurin amino sülfonik asit olup, 25 amino asidin yer aldığı listede bulunmaktadır. Bununla birlikte taruin proteinlerin peptid zincirlerinin bir parçaso da değildir, idrar ve dışkı ile olduğu gibi atılır. Taurin kolik asidi bağlayarak taurokolat oluşturur ki bu da vücutta ki kolestrol regülasyonunda önemli bir basamağı meydana getirir. Bu neden taurin günlük sindirim işlemleri sırasında kayba uğramaktadır ve vücutta sentezlenemediği için de gıdalarla alması gerekmektedir. Yetişkin kedilerin gereksinimi yavrulardan daha fazladır. Özellikle sütle atıldığı için laktasyonda ki kediler taurin yetersizliğine karşı daha duyarlıdır. Taurinin safra tuzu oluşumunda ki görevi dışında sisteinden sentezlenerek nörotransmiter olarak etki ettiği düşünülen -retinal fonksiyonlara da katılır.
Kedilerde taurin, sistin ve metiyonin metabolizması sonucunda ortaya çıkan taurin kedilerin beslenmesindeki önemi olarak Heyes tarafından ortaya konmuştur. Taurin yetersizliğinde sentral ve retinal dejenerasyonlar meydana çıkmaktadır. Köpeklerden farklı olarak kediler taurin gereksinimlerini karşılayacak düzeyde sentezleyemezler. Bir diğer ifade ile kediler yeterli miktarda taurin sentezleyebilecek enzim yapısına sahip değillerdir. Taurin ilişkin olarak kedilerin duyarlılığı safra tuzlarının formasyonuna bağlı olarak artabilir. Kedilerde bir diğer dezavantaj da glisin i değerlendiremiyorlar. Yani diğer hayvanlar taurin yetersizliğinde taurin yerine glisin geçebilmektedir. Kediler kolik asitle taurini birleştirirler ve burada mide öz suyu üretimi sırasında alternatif olarak taurin ile glisin arasında tercih yapamazlar. Kedilerde sistein sülfinit asit dekarboksilaaz enzimi yetersizdir. Bu nedenle kedilerde glisin safra tuzlarını oluşturmak için kullanılamaz, taurin kullanılır.
Enterohepatik olarak kazanılan taurin dışkı ile atılır. Atılan taurin yerine koymak için diyetle süreli alınması gereklidir. Tüm bu nedenlerden ötürü kedilerin diyetlerinin içersinde mutlaka taurin içermelidir.
Taurin hayvansal kökenli yem maddelerinde yeterli düzeyde bulunmasına karşılık bitkisel kaynaklı yem maddelerinde az miktardalar da bulunur. Protein düzeyi yüksek ticari karma kedi yemlerinin hazırlanması sırasında soya fasulyesinden ekstrakte edilen proteinlere daha yer verilmektedir. Protein kaynağı olarak %60 soya izolatına yer verilen diyetleri tüketenlerden daha düşük bulunmuştur. Protein değeri yüksek olan diyetleri tüketen kediler ile düşük proteinli diyetleri tüketen kediler karşılaştırıldığında, yüksek düzeyde protein olanların canlı ağırlık artışı daha fazla, plazma taurin konsantrasyonları ise daha düşük çıkmaktadır.
Kedilerde taurin protein değer yüksek olan diyetleri tüketen kedilerde de safra ve taurin miktarlarında artışlar olur. Bu etki erkeklerde dişilerden daha belirgindir. Soyalı diyetleri tüketenlerde de safra ve taurin atımı kazeinli diyeti tüketenlerden daha fazladır. İzole soya fasulyesi proteininin plazma taurin düzeyinin azaltılmasının nedeni olarak enterohepatik taurin safra asidi konjugasyon resiklusunun artması gösterilebilir. Çünkü bağırsak mikroflorası safra taurin konjugasyonunu engelliyerek veya oluşan konjugatı parçalayarak taurinin serbest kalmasını sağlamakta ve sonuçta taurinin dışkıyla atılmasına neden olmaktadır. Ayrıca taurinin biyolojik değerliliği kuru ya da konserve gıdalardan alınmasına göre de farklılık gösterir.
Kedilerde taurin in nedenli önemli olduğunu, neden özellikle kedilerin diyet ya da diğer bir ifade ile mamalarını seçerken taurin içermesi gerektiğini çok da dallandırmadan anlatmaya çalıştım. Esenkalın.