Keçilerde Noninfeksiyöz Abortuslar nedenleri çeşitlidir. Bu nedenle;
1. Genetik Bozukluk
Bireysel abortuslar bazı Ankara keçilerinde görülmektedir. Abortus adrenal bez fonksiyon bozukluğundan kaynaklanmaktadır.. Bu keçiler yaşamlarının ilk yılları gebe kalırlar ve 4-5. yaşlardaki gebeliklerde abortlar şekillenmektedir. Abortus gebeliğin 100. gününde fötal büyüme devam ederken plasental büyümenin gecikmesine bağlı gelişir. Bu keçiler için kesim önerilmelidir.
2. Besleme Faktörleri
Bazen enerji ve protein yetmezliğine ilişkin abortuslara rastlanmaktadır. Besleme stresine bağlı abortuslar gebeliğin 90-120 günlerinde görülmektedir. Bu dönem fötal büyümenin hızlı olduğu ve fötusun daha çok besine ihtiyaç duyduğu dönemdir. Ayrıca gebelik sonu enerji yetmezliği gebelik toksemisine yol açar.
3.Toksik Bitkiler ve İlaçlar
Bazı bitki türleri ve abotuslara yol açmaktadır. Ayrıca nitrat zehirlenmesi keçilerde abortuslara neden olabilmektedir. Abortlar, hemoglobininin methemoglobine dönüşmesi sonucu şekillenen doku anoksisine bağlıdır. Ayrıca bazı fito östrojenler de ovulasyon oranında, fertilitede azalma ve embriyonik mortalite şansını artırmaktadır.
Bazı ilaçlar keçilerde abortusa neden olmaktadır. Özellikle gebeliğin son döneminde antihelmentiklerin kullanılması sakıncalıdır. Levamisol ve fenothiazinlerde gebeliğin son dönemlerinde kullanıldığında abortusa neden olabilmektedir. Yüksek dozdaki albendozol, erken gebeliklerde embryotoksik etkilidir. Fakat bu ilaç gebeliğin son dönemlerinde güvenle kullanılır. Ksilazin ve yüksek dozdaki acetylepromazine gebeliğin ilk yarısında plasental perfüzyona olumsuz etkilerinden dolayı abortif etkilidir.
Bazı hormonlar da gebeliklerin sonlanmasına yol açmaktadır. Keçilerde gebeliğin devamı için gerekli progesteron CL kaynaklı olduğu için, gebeliğin her evresindeki luteolitik amaçlı uygulamalar abort ile sonuçlanmaktadır. (çünkü keçi plasentası çok az progesteron üretmektedir). Kortikosteroidler östrojenler ve PGF uygulaması abortla sonuçlanmaktadır. Eksojen kortikosteroidler ancak gebeliğin son döneminde abortif etkilidir. Çünkü plasental maturasyon şekillenmeden bu grup ilaçlar abortif etki oluşturmamaktadır.
Prof.Dr. Ayhan Baştan
Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi
Doğum ve Jinekoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi