ineklerde Uterus involüsyonun önemi öncelikle uterus involüsyonundaki gecikme dölverimini olumsuz etkiler. O nedenle doğumdan sonra uterus involüsyonu takip edilmelidir. Peki uterus involüsyonu nasıl takip edilir, involüsyonu hızlandırmak için neler yapılabilinir?. Bu soruların yanıtlarını aşağıda bulacaksınız.
Uterusun gebelik sonrası normal ölçü ve konumunda dönmedeki gecikmeye involusyon gecikmesi denilmektedir. İneklerde involusyon gecikmesinin nedeni uterus kontraksiyonlarındaki yetersizliktir.
Uterus kas kontraksiyonlarındaki yetersizliğin en önemli nedeni, doğum sırasında aşırı efor harcama, aşırı travmatize olma, yırtık, ikiz gebelik, yaşlılık ve hipokalsemidir. İneklerde postpartum ilk 10 günde palpasyonla uterus involusyonu hakkında bilgi edinilmemektedir. Uterus involusyonu hakkında bilgi sahibi olunabilmesi için rektal palpasyonun 10. günden sonra yapılması gereklidir. Pp. 10. günden sonra yapılan kontrollerde uterus sınırları belirlenemiyor ve uterus tonusu algılanmıyorsa, bu durum involusyon gecikmesi olarak tanımlanmalıdır.
Uterus involüsyon gecikmesinin bir diğer yansıması postpartum loşiyal akıntının süresinin uzamasıdır. Normalde loşiyal akıntı postpartum 18. günde kesilir, involüsyon gecikmesi olan ineklerde loşiyal akıntı 18. günden sonra devam eder. İnvolüsyon gecikmesinde loşiyal akıntı kokusuzdur (oysa metritislerde kötü kokuludur) İneklerde involusyon gecikmesinin en önemli komplikasyonu postpartum uterus enfeksiyonlarıdır. İnvolüsyonun geciktiği durumlarda yüksek oranda metritis şekillenmektedir.
Uterus involüsyon gecikmesinden korunmanın yolu doğumdan sonra (özellikle güç doğumdan sonra) oksitosin enjeksiyonu, inekleri doğru besleme (özellikle kuru dönemin son 21 günü anyonik besleme), stres faktörlerini azaltma ve doğuma gereksiz müdahalelerden sakınmaktır.
Prof.Dr. Ayhan BAŞTAN
Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi
Doğum ve Jinekoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi
