İneklerde Sağım Sayısını Artırmak, Süt Verimini Arttırır Mı?. İneklerde genelde günde 2 kez sağılır, sağım sayısının arttırılması süt veriminde belirli bir oranda artışa yol açar. Günlük sağım sayısını 2’den 3’e çıkartmak, ineklerde süt veriminde %10-15 düvelerde ise %15-20’lik artışa neden olmaktadır. Bu artış, ilk laktasyon döneminde daha belirgindir ve ilerleyen laktasyon döneminde azalmaktadır. Sağım sayısının arttırılması süt verimi artışına: meme içi basıncı azaltarak, süt yapımında etkili hormonların salınımını uyararak ve kanallarda toplanan sütün sekretorik hücrelerin fonksiyonlarını baskılamasını ortadan kaldırarak neden olur. Sağım sayısının arttırılması, süt yapımını olumsuz etkileyen bazı lokal faktörlerin etkisini de ortadan kaldırmaktadır. Örneğin bir ineğin 2 memesi günde iki kez diğer 2 memesi günde dört kez sağılsın, süt verimi sadece günde 4 kez sağılan iki memede artacaktır.
Meme bezi içerisinde süt yapımını kısıtlayan doğal inhibitör maddeler bulunmaktadır ve bu maddeler direkt olarak alveoller içindeki sekretorik hücreleri etkileyerek, süt yapımını kontrol etmektedir. Sık sağım ile bu inhibitör maddeler memeden uzaklaştırılmakta ve sonrasında süt yapımı uyarılmaktadır.
Günlük sağım sayısını artırmak, süt veriminde artışa yol açmakla birlikte, birçok yetiştirici bu olaya mesafeli yaklaşmaktadır. Yetiştiricilerin sağım sayısında artışa mesafeli durmasının nedeni, sık sağıma bağlı işgücü ve işçilik giderlerinin artmasından kaynaklanmaktadır. Günlük sağım sayısının arttırılmasının olumsuzluklarından bir başkası da: sağım makinaların etkisine memelerin daha fazla maruz kalması ve sonucunda mastitis riskindeki artıştır. Belirtilen bu dezavantajlara rağmen süt verimi ortalaması yüksek çiftliklerde günde 3 kez sağım yapılması zorunluluktur. Bu durumda hem daha fazla süt verimi sağlanır, hem de mastitis riski azaltılır. Sonuç olarak: sağım sayısı işletmenin ortalama süt verimi, işçilik giderleri gibi bir takım kriterler göz önüne alınarak belirlenmelidir.
Prof.Dr. Ayhan Baştan
Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi
Doğum ve Jinekoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi
