ineklerde organik Selenyum ‘un dölverimi üzerine etkisi, iz elementlerin üreme dahil birçok hayati biyolojik fonksiyonlarda rolü bulunmaktadır. İz elementler amino asit gibi organik moleküllere bağlanarak, dokuların onları daha yararlı kullanmalarını sağlar. Üreme fonksiyonlarının sağlıklı yürütülmesi için besin maddelerinin biyoyararlılığı son derece önemlidir. İneklerde meme ve dölverimini etkileyen önemli iz elementlerden birisi selenyumdur. Selenyum immun sistemle ilgili bazı enzimlerin yapısına girerek, immun sistemi güçlendirmektedir. Özellikle immun sistemin zayıfladığı peripartum dönemde, bu durum daha da önemlidir.
Rasyonlara selenyum desteği özellikle kaba yemin yetiştiği toprağın selenyum bakımından fakir olduğu durumlarda son derece önemlidir. Özellikle ısı stresinin yoğun olarak yaşandığı bölgelerde ısı stresinin immun sistem üzerindeki baskılayıcı etkisini ortadan kaldırmak, meme sağlığı, süt kalitesiyle mastitis, dölverimiyle ilişkili metritis veya ovaryum kisti gibi patolojik durumların önlenmesi için rasyonlara selenyum desteği son derece önemlidir. Yapılan çalışma sonuçlarında peripartum dönemde ısı stresi altındaki ineklerin toplam rasyonlarına organik selenyum desteği yapılmış (0.33 mg/kg kuru madde), bu hayvanların serumlarında selenyum düzeyi yükselmiş, nötrofil fonksiyonları artmış, metritis riski azalmış ve gebelik başına düşen tohumlama sayısı azalmıştır.
Sonuç olarak ineklerde organik selenyum immun sistemin doğal olarak baskı altında olduğu peripartum dönemde toplam rasyonlara kuru madde hesabına göre organik selenyum eklenmesinin dölverimi parametrelerini olumlu etkilediği belirtilmiştir.
Prof.Dr. Ayhan Baştan
Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi
Doğum ve Jinekoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi