İneklerde meme yangıları görülen gizli veya klinik mastitisler (meme yangıları) döl verimini olumsuz yönde etkiliyor. Boş günlerin sayısı artıyor. Mastitisin sık görüldüğü sürülerde düşük riski 2,7 kat daha fazladır.
Döl tutma oranı klinik mastitisi takip eden günlerde %8 daha az. Görülüyor ki mastitis ile döl tutma arasında negatif bir ilişki var. Mastitis sıklığı gebelik oranını düşürüyor. Bilim adamları bunu yangısal reaksiyonlara bağlıyorlar. Vücutta kortizol seviyesinin yükselmesi, mikroorganizmaların endotoksinleri döl tutmamaya, erken embriyonik ölüme, embriyonun döllenmemesine, yumurtalıkların iyi çalışmamasına ve düşüğe sebep olabiliyor.
Zaten mastitisin çok büyük kayıplara sebep olduğunu biliyoruz. Süt azalması, sütün atılması, tedavi için kullanılan ilaç masrafları, fazladan işçilik, erken sürüden çıkarma gibi zararların yanı sıra sorunlara bir de döl kayıpları ekleniyor. Tohumlama döneminde veya gebeliğin ilk dönemlerinde oluşan mastitislerin zararı ise orantısal olarak daha büyük. Yine bir çalışmada gram negatif mikroorganizmaların sebep olduğu mastitislerin % 80, gram pozitif mikroorganizmaların sebep olduğu mastitislerin %47 oranında döl tutma yönünden azalmaya sebep olduğu ortaya konulmuş.
Mastitis yangısal bir olay olduğuna göre, özellikle prostaglandin salgısının artışı, kanda Kortizol seviyesinin yükselmesi vücuttaki bütün hormonal profili baskı altına alıyor. Öncellikle yumurtalıktaki folliküler gelişme duruyor. Hormonal faaliyetin aksaması yumurta oluşumuna, yumurtanın döl yoluna atılımına, döl yoluna atılmış yumurtanın döllenmesine, döllenmiş yumurtanın rahime yerleşmesine engel oluyor. Mastitis, sürüdeki boş günlerin sayısını 45 gün daha uzatıyor. Bir gebelik için kullanılan payet sayısını sürü bazında % 70 oranında arttırıyor.
İneklerde Meme Yangıları ve Döl Veriminde Sonuç
Özetle; mastitis için yapılacak her türlü önleyici çalışma, uygun sağım teknikleri, aşılama, hijyen, ön daldırma, son daldırma, yemlere memeyi dayanıklı kılacak minerallerin katılması gibi akla gelebilecek bütün önlemler aynı zamanda döl tutmama problemlerine de önlem olacaktır. Sürüdeki mastitisle savaşı kazanırsak, döl verimi düşüklüğünü de önlemiş oluruz.