İneklerde Hipokalsemi Riskini Azaltmak Mümkün Mü?. İneklerde doğuma yakın dönemde şekillenen klinik veya subklinik hipokalsemi önemli ekonomik kayıplara neden olur. O nedenle işletmelerde hipokalsemi için risk faktörlerinin belirlenmesi ve önceden önlemler alınması gerekir. İneklerde hipoklaseminin neden olduğu ekonomik kayıplar; güç doğum, yavru zarlarının atılamaması, metritis ve ovaryum aktivitesi başlama zamanının etkilenmesi sonucu dölverimi düşüklüğü ve de tedavi giderleri ya da ölüm gibi nedenlere bağlıdır.
Günümüzde her türlü işletmede sıkça karşılaşılan bu duruma karşı önceden ne gibi önlemler alınabilir?
Bu önlemlerden birisi doğuma yakın dönemde rasyon anyon/katyon dengesinin ayarlanmasıdır (doğumuna 20 gün kalan hayvanlara uygulanan rasyonun anyon/katyon dengesi önemlidir). Rasyonda ki anyon/katyon dengesinin takibi için en iyi yöntem, ineklerin idrar pH’sının izlenmesidir. İdrar pH’sı 8’den büyük ise inekler alkali bir diyetle beslenmiştir.
Hipokalsemi gibi metabolik hastalıklardan korunmak için doğum öncesi dönemde idrarın pH’sı asidik olmalıdır (pH 6-6,9 arası). Bu tür bir denge sağlanabilmesi için doğum öncesi dönemde rasyon anyonik; doğum sonrası için ise hafif katyonik olması gereklidir. Bu sebeple, doğum öncesi dönemde yemlerde Na ve K oranları azaltılmalı, klor ve sülfür gibi anyonların miktarları artırılmalıdır. Negatif anyon / katyon dengesi, kemiklerden kalsiyum mobilizasyonunu artırarak, subklinik veya klinik hipokalsemi riskini azaltır.
Prof.Dr. Ayhan BAŞTAN
Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi
Doğum ve Jinekoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi