İneğin doğum yaptıktan sonraki ilk kızgınlığı kaçıncı gün gösterdiği büyük önem taşır. Doğum sonrası üç önemli görevimiz vardır. Buzağıyı yaşatmak, süt verimini yüksek seviyede tutmak ve ineğin tekrar gebe kalmasını sağlamak.
İneğin tekrar gebe kalması için ilk kızgınlığı göstermesi ve yumurta yoluna (oviduct) kaliteli bir yumurta (ovum) bırakması gerekir.
Sürü yönetiminin dört temel ilkesini hatırlayacak olursak; kuru ve temiz, iyi kayıt, iyi gözlem olduğunu aklımıza getiririz.
İneğin doğumdan sonra tekrar siklusa (döngüye) girdiğini görmek ve bunu kayıt altına almak “İyi kayıt ve iyi gözlem” ilkesini yerine getirmek demektir.
Bilim adamlarının tesbitine göre doğumu takiben üçüncü kızgınlıkta salınan yumurta (ovum) döl tutmaya elverişli, kaliteli bir yumurtadır. İnek, kızgınlık takibiyle zamanında tohumlanırsa, döl tutma ihtimali gayet yüksektir.
Doğumu takiben ilk kızgınlığı, normal koşullarda 22 ‘inci günde görülmesini bekleriz. Bu önemlidir. Kaydedilmelidir. Ama; ilk kızgınlıkta tohumlamayız. İkinci kızgınlık 21 gün sonra olacak ve 43 güne denk gelecektir. Bu kızgınlığı da atlayabiliriz. Üçüncü kızgınlık tahminen 64 üncü günde görülecektir. Döl tutma ihtimali daha yüksek olan kaliteli bir yumurta bu kızgınlıkta yumurta yoluna atılacağından inek döllenmelidir.
İkinci kızgınlıkta da döl tutma ihtimali vardır. Ancak; üçüncü kızgınlığa oranla daha düşük bir ihtimaldir.
İneğin üçüncü kızgınlıkta, yani 64 üncü gün civarında tohumlanması gayet uygundur. Böylece boş günlerin sayısı ideal yerde olacaktır. Bir süt sığırcılığı işletmesini zarara sokan en önemli etmen boş günlerin sayısıdır. Bu rakam mutlaka 120 günün altında olmalıdır. 120 en son rakamdır. Altındaki rakamlar uygundur. Bu durumda 64 üncü gün ideal olarak görünmektedir.
Ayrıca, pahalı sperma kullanan, vücuttan keton cisimciklerinin tamamen arınmasını bekleyen, bu yüzden “gönüllü bekleme süresi” uygulayan çiftliklerde 70, 80 veya 90 gün sonra tohumlama yapılmaktadır.
İneğin normal siklusunun (döngüsünün) başlaması ve normal devam etmesi için doğum öncesi başlayan ve doğum sonrası sürdürülen desteklere ihtiyacı vardır. Özellikle enerji dengesinin kurulması, kalsiyum-fosfor oranının normal kalması, vücudun direnç sisteminin korunması, rahimin involusyonu, tekrar bir gebeliğe hazır hale gelmesi bu dönemde ineğe özen göstermekle mümkündür.
